Het was één van mijn meest prangende vragen toen ik onlangs werd uitgenodigd om een bezoek te brengen aan het hoofdkantoor van IKEA in Älmhult, Zweden.
Hoe kan IKEA zó goedkoop zijn? Moet echt alles wijken voor een zo laag mogelijke prijs? Volgt design de prijs?
“Dat klopt deels”, zegt Per Krokstäde, New Business Manager bij IKEA in Zweden. “We zeggen niet dat een product precies 6,95 euro moet kosten, maar wel dat we bijvoorbeeld een klapstoel gaan ontwerpen die in onze ‘lage prijscategorie’ moet vallen. Vervolgens formuleren een target price, bijvoorbeeld 6,50 euro, waar we naartoe werken.”
Democratic design
IKEA werkt vanuit het democratic design-principe: een vijfhoek waarin vorm, functie, kwaliteit, duurzaamheid en een lage prijs continu met elkaar in strijd zijn. Gaat de kwaliteit niet ten koste van de prijs? En hoe zit het met de functie? Lijdt deze niet onder het experimentele design?
“Zeg dat we een stoel van maximaal negentien euro willen ontwerpen, dan kunnen we materiaalkeuzes gaan maken om dit doel te bereiken”, legt Krokstäde uit. “Kunnen we hem van massief eiken maken? Waarschijnlijk niet voor die prijs, maar aan de andere kant: willen we dat wel? De productie tast immers onze natuurlijke bronnen aan.”
Vervolgens kijkt het team naar talloze zaken om de prijs zo laag mogelijk te houden: hoe gebruiken we zo min mogelijk materialen? Hoe ver moeten we de verschillende onderdelen getransporteerd worden? Hoe kunnen we het design zo maken dat er zoveel mogelijk producten op één pallet kunnen en ga zo maar door.
En dan, als er eindelijk een product is voor een zo laag mogelijke prijs, moet het door de ballotagecommissie van het management. “En dan zul je zien, worden we op onze vingers getikt omdat ze de prijs te hoog vinden”, vertelt Krokstade.
Het is volgens hem één van de moeilijkste kanten van zijn werk, de prijs, maar ook de belangrijkste.
Uiteindelijk draait het allemaal om “the many people” bij IKEA, een term waarmee continu gestrooid wordt en intern wordt gedoeld op de enorme doelgroep van het bedrijf. “Wij willen ontwerpen for the many people en zij hebben nou eenmaal niet zoveel geld.”
