De Europese Centrale Bank (ECB) kiest in juli voor een voorzichtige eerste renteverhoging van 0,25 procentpunt om de uit de hand lopende inflatie te beteugelen.

Dat maakte de ECB donderdag bekend.

Het belangrijkste rentetarief van de ECB, waarbij banken kortlopende leningen afsluiten bij de centrale bank, bedraagt momenteel 0 procent. Het zogenoemde depositotarief, dat geldt voor spaargeld dat commerciële banken bij de ECB stallen, is 0,5 procent negatief.

De beoogde renteverhoging met een kwartje geldt voor alle rentetarieven van de ECB. In september wil de ECB de rente opnieuw verhogen. Afhankelijk van de inflatie-ontwikkeling laat de centrale bank de mogelijkheid open om de rente met meer dan 0,25 procentpunt op te schroeven.

Vanaf 1 juli zal de centrale bank ook stoppen met het opkopen van obligatieleningen in financiële markten met 'verse euro's'. Hiermee zal de ECB dus niet langer een verruimend monetair beleid voeren door het financiële systeem van extra goedkoop geld te voorzien.

Hoge inflatie dwingt ECB tot verhoging rente

De ECB heeft zeer lange geaarzeld met het verhogen van rentes en het verkrappen van het monetaire beleid. De inflatie in de eurozone is daardoor opgelopen tot liefst 8,1 procent in mei en dat is meer dan economen hadden verwacht.


source: tradingeconomics.com

Voor de middellange termijn hanteert de ECB een inflatiedoel van 2 procent. Beleidsmakers bij de centrale bank gaan uit van 6,8 procent inflatie dit jaar en 3,5 procent in 2023, wat fors meer is dan ze in maart voorspelden. Daardoor werd duidelijk dat de ECB niet lang meer kon wachten met ingrijpen.

De economische groei zal door de Russische inval in Oekraïne dit en volgend jaar juist veel lager uitvallen dan eerder geraamd.

Als de hoge inflatie lang aanhoudt, tast dit de koopkracht van de euro steeds meer aan. De geldontwaarding is al een groot probleem voor werknemers die de reële waarde van hun loon en spaargeld zien dalen door de sterke prijsstijgingen.

Met renteverhogingen kan de ECB stimuleren dat lenen voor consumenten en bedrijven duurder wordt. Dit remt in principe de economische vraag en daarmee ook prijsstijgingen. Het probleem voor de centrale bank is dat een sterke verhoging van rentes de economische groei kan schaden en daar is de centrale bank beducht voor.

Verder speelt mee dat vooral landen in Zuid-Europa kampen met zeer hoge schuldniveaus. Stijgende rentes kunnen de financieringslasten van de staatsschuld opdrijven.

Lagarde: eerste rentestap leidt niet gelijk tot lagere inflatie


Het verhogen van de rente betekent waarschijnlijk niet dat er snel een einde gemaakt kan worden aan de hoge inflatie in de eurozone, zo blijkt uit de toelichting van ECB-president Christine Lagarde op het rentebesluit. Ook moeten mensen die snel weer een hoge spaarrente verwachten zich niet rijk rekenen.

Op de persconferentie die werd gehouden in de Amsterdamse Hermitage wees de Française erop dat de aanstaande rentestap in juli gezien moet worden als onderdeel van een "reis". Als straks de rente iets omhooggaat zullen we dat niet meteen merken in de inflatie, benadrukte ze. Sterker nog, de inflatieverwachtingen voor dit jaar heeft de ECB juist flink verhoogd.

Het plan is om de rentetarieven van de ECB in juli met een kwart procentpunt op te schroeven. In september zou dan een nieuwe renteverhoging moeten volgen en voor de verdere toekomst houdt de centrale bank rekening met een geleidelijke weg omhoog voor de rente.

Lagarde houdt nog wel een slag om de arm bij de voorgenomen renteverhogingen in juli en september. Bij elk rentebesluit in de komende maanden zullen de beleidsmakers goed kijken naar hoe de vooruitzichten voor de inflatie op dat moment zijn. Waar de rente uiteindelijk zal uitkomen wil Lagarde ook nog niet zeggen. Daarover hebben de beleidsmakers bij het rentebesluit van donderdag het volgens haar nog niet gehad.

De rentevergadering van de ECB vond eenmalig in Nederland plaats. Dat is omdat de centrale bank met enige regelmaat ook zijn gezicht wil laten zien in de verschillende eurolanden. Lagarde gaf aan dat ze Amsterdam "mooi" vindt. President Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) noemde het een eer dat Nederland dit keer als gastland mocht optreden.

LEES OOK: ING stopt in België met negatieve rente voor vermogende spaarders – renteverhoging ECB kan spaarders gaan helpen