Na maanden onderhandelen is er eindelijk een akkoord tussen PVV, NSC, VVD en BBB over een nieuw kabinet. Dit heeft uiteenlopende reacties opgeroepen.

Business Insider Nederland zet enkele belangrijke reacties op een rij.

D66: ‘Luchtkastelen op drijfzand’

D66-leider Rob Jetten vindt dat het voorlopige regeerakkoord vol staat met “luchtkastelen op financieel drijfzand”. Hij beschouwt de samenwerking tussen PVV, NSC, VVD en BBB als een “wankele coalitie” en benadrukt dat het akkoord geen oplossingen biedt voor de problemen waarmee veel mensen te maken hebben, zoals onderwijs, klimaat, zorg en woningbouw.

“Nadat deze partijen een half jaar met elkaar gepraat hebben, is dat teleurstellend. De vier formerende partijen deden in de campagne grote beloftes aan de kiezer. Beloftes die zij nu niet nakomen. Grote problemen worden vooruitgeschoven”, aldus Jetten. “Nederland is het land van verdraagzaamheid, van het samen rooien. Deze coalitie kiest een tegenovergestelde koers.”

PvdD: 'Donkere dag voor Nederland'

Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren noemt het een "donkere dag voor Nederland", met radicaalrechtse partijen die "niks te zoeken hebben" in het kabinet.

Ouwehand vreest dat met dit kabinet "alle kwetsbare waarden" onder druk komen te staan. Mensen zullen uitgesloten en als tweedehands burgers behandeld worden, voorspelt zij. Uiteindelijk is iedereen de dupe "omdat onze burgerlijke vrijheden worden afgebroken". Uiteindelijk is dat "voor niemand goed nieuws", vindt zij.

De rechtsstaat "was bij Rutte al niet in goede handen", zegt Ouwehand. Maar dat wordt nu waarschijnlijk nog "een tandje erger". De PvdD zal daarom "nog strijdbaarder" oppositie voeren. "We zullen dit beangstigende politieke project keihard bestrijden."

SGP: 'Positief, maar waakzaam'

Het akkoord "doet recht aan de duidelijke verkiezingsuitslag van 22 november", vindt de SGP, die wel zegt "waakzaam" te blijven op medisch-ethische thema's.

Volgens de SGP wordt een goede koers uitgezet op de thema's Israël en veiligheid. "Ook de meer zelfbewuste houding van Nederland ten opzichte van de EU biedt belangrijke perspectieven. Niet alleen voor het beperken van migratie, maar ook voor de broodnodige ruimte voor boeren en vissers", meldt de partij in een verklaring.

Volgens de SGP blijft wel "waakzaamheid geboden op de medisch-ethische thema's, maar ook als het gaat om de vrijheden van scholen en kerken, de mogelijke aanpassingen van ons kiesstelsel en het oog voor de verre naaste". De SGP neemt een constructieve houding aan en beoordeelt het kabinet op zijn daden. "Daarnaast blijven wij met eigen voorstellen komen ter verbetering van bijvoorbeeld de positie van gezinnen en eenverdieners."

FNV: 'Vooral gebakken lucht'

Het akkoord biedt volgens FNV Zorg & Welzijn geen concrete maatregelen tegen werkdruk en personeelstekorten in de zorg, waardoor het vooral "intentionele gebakken lucht" lijkt, aldus bestuurder Elise Merlijn.

Hoewel de formerende partijen vanaf 2027 zo'n 600 miljoen extra willen besteden aan ouderenzorg. Te laat en onvoldoende, vindt FNV Zorg & Welzijn.

Ook de voortzetting van bijna gratis kinderopvang baart zorgen: "Dat betekent niet dat kinderopvang niets kost. Om de kwaliteit van de kinderopvang te waarborgen, moet er geïnvesteerd worden in salarissen en opleidingen."

NPO: 'We gaan graag het gesprek aan'

De PVV wilde helemáál van de publieke omroepen af en de VVD wilde 400 miljoen euro bezuinigen. Uiteindelijk moet de NPO 100 miljoen per jaar gaan bezuinigen.

De NPO is het ermee eens dat hervormingen nodig zijn en wil graag samenwerken met het kabinet om een vernieuwd en beheersbaar bestel te realiseren. Om de bezuinigingen door te voeren, moet het bestel worden hervormd, anders kunnen er ernstige gevolgen zijn voor de publieke omroep.

"Het is voor Nederland van groot belang dat wij onze publieke mediaopdracht kunnen blijven uitvoeren, want in een democratische rechtsstaat is een sterke van politiek en commercie onafhankelijke publieke omroep van cruciaal belang", aldus de NPO.

Omwonenden Schiphol: 'Geen concrete oplossingen'

Omwonenden van Schiphol zien een gebrek aan concrete oplossingen op het gebied van geluidshinder en leefbaarheid. "Dit is weer oude wijn in nieuwe zakken", zegt Jan Boomhouwer van de stichting Recht op Bescherming tegen Vlieghinder (RBV), waar enkele duizenden mensen aan verbonden zijn.

De coalitie wil de rechtsbescherming van omwonenden van Schiphol op orde brengen, "met behoud van de netwerkkwaliteit van Schiphol". Daarmee hebben de partijen "niks geleerd", volgens Boomhouwer.

De rechter in Den Haag oordeelde in maart dat de Staat de belangen van omwonenden rond Schiphol stelselmatig onrechtmatig ondergeschikt heeft gesteld aan die van de luchtvaart.

KLM: 'Vliegbelasting niet verhogen'

Luchtvaartmaatschappij KLM is blij dat de vier partijen de netwerkkwaliteit van Schiphol willen behouden. Ook is de Nederlandse vlaggendrager te spreken over het feit dat het "gelijke speelveld voorop" staat.

"Daar past wat KLM betreft niet een verhoging van de nationale vliegbelasting bij, omdat vliegen er niet schoner en stiller van wordt, maar alleen duurder voor de reiziger. Hierdoor gaan passagiers omvliegen via andere luchthavens. En verplaatsen is niet verduurzamen."

KLM wil samen met iedereen in Den Haag "haar ambities verwezenlijken", zodat het voor omwonenden van Schiphol en het klimaat "ook beter" wordt. Dat gaat de luchtvaartmaatschappij naar eigen zeggen de komende jaren doen met schonere, stillere en zuinigere vliegtuigen.

LEES OOK: Dit zijn 12 belangrijke punten uit het regeerakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB