China volgt de oorlog in Oekraïne nauwgezet, ook met het oog op Taiwan

China volgt de reactie van het Westen op de invasie van Rusland in Oekraïne op de voet. De Chinese regering probeert hiermee ook in te schatten hoe het Westen zal reageren als China Taiwan aanvalt, zeggen experts tegen Insider.

China heeft altijd beweerd dat Taiwan, een eiland met 23 miljoen inwoners op 160 kilometer uit de kust van China, weer onderdeel van China moet worden, terwijl Taiwan de eigen onafhankelijkheid koestert.

Taiwanese regeringsfunctionarissen vrezen dat China een invasie voorbereidt en de slogan ‘Vandaag Oekraïne, morgen Taiwan!’ wordt sinds de Russische invasie van Oekraïne veel gedeeld op sociale media.

Het Westen heeft zware sancties opgelegd aan Russische bedrijven en hooggeplaatste personen, in reactie op de invasie. Zo zwaar dat de Russische economie een diepe recessie wacht.

Ondertussen bestuderen Chinese ambtenaren de reactie van het Westen om in te schatten hoe China getroffen zou kunnen worden, als het Taiwan binnenvalt, zeggen experts tegen Insider.

"Ze kijken met grote interesse hoe effectief de sancties tegen Rusland zijn en of die ook effectief tegen China kunnen worden ingezet," zegt onderzoeker Douglas Paal van de denktank Carnegie Endowment for International Peace. "Als China Taiwan binnenvalt, kan China verwachten dat de Verenigde Staten een zo breed mogelijk pakket aan sancties afkondigen."

Generaal Robert Spalding, voormalig hoofd van de Nationale Veiligheidsraad van de VS, is het daarmee eens en zegt tegen Insider: "De acties tegen Poetin geven China inzicht in wat zij kunnen verwachten, als ze Taiwan binnenvallen."

Spalding en Manoj Kewalramani, een onderzoeker aan het Takshashila Instituut, geven aan dat China werkt aan maatregelen om met dit soort sancties te kunnen omgaan en zich te beschermen.

"Ze hebben een anti-sanctiewet. Ze denken ook aan andere maatregelen die ze van stal kunnen halen," zegt Spalding, met verwijzing naar een nog niet gebruikte wet uit 2021 die de Chinese overheid in staat stelt om beslag te leggen op bezittingen van bedrijven die meedoen aan sancties tegen China.

Spalding verwijst naar de Nieuw Zijderoute als voorbeeld van pogingen van China om een eigen economisch netwerk te creëren. "Ze ontwikkelen een economisch ecosysteem dat zowel fysiek als financieel onafhankelijk kan opereren," zegt hij.

Taiwan houdt al 50 jaar rekening met een aanval van China

Michael Reilly, een voormalig Brits diplomaat in Taiwan, zegt tegen Insider dat Taiwan zich er altijd van bewust is geweest dat een invasie door China tot de mogelijkheden behoort.

"De analisten en realisten in Taiwan werken al decennia lang met de aanname dat China op een dag zal aanvallen en ze hebben de verdediging van het eiland daar op afgesteld. Daar is niets aan veranderd," zegt hij.

Maar Reilly zegt ook dat als China Taiwan aanvalt, dit tegelijkertijd zou betekenen dat China's voorkeursstrategie heeft gefaald. "De Chinese aanpak immers was altijd om Taiwan te overtuigen zich weer bij het vasteland aan te sluiten. Dat betekent niet dat ze terugschrikken voor intimidatie, maar een militaire aanval zou betekenen dat ze het 60 of 70 jaar verkeerd hebben aangepakt."

Chinese overheidsfunctionarissen moeten niets hebben van de vergelijking die de Amerikanen maken tussen Oekraïne en Rusland aan de ene kant, en Taiwan en China anderzijds. "Dit zijn twee totaal verschillende kwesties. Oekraïne is een soeverein land, terwijl Taiwan een onafscheidelijk deel van China is," schreef Qin Gang, China's ambassadeur in de Verenigde Staten, afgelopen dinsdag in een opiniestuk in The Washington Post.

"De kwestie Taiwan is een Chinese binnenlandse aangelegenheid. Het is onzinnig om de soevereiniteit van Oekraïne te benadrukken en tegelijkertijd de soevereiniteit en territoriale integriteit van China in twijfel te trekken."

Een Chinese aanval op Taiwan zou 'verwoestend' zijn

China probeert ook militaire lessen te trekken uit de Russische invasie van Oekraïne, zegt onderzoeker Paal. "China ziet dat een troepenopbouw zoals de Russen hebben gedaan, niet werkt."

"Ze hebben de afgelopen tien jaar andere manieren om aan te vallen voorbereid, en de Russische invasie heeft die inzichten voor China's militaire voorbereiding versterkt."

"Je zult dus een veel gewelddadigere en alles omvattende benadering van China zien", zegt Spalding. "Het zal via de lucht gaan. En het zal veel verwoestender zijn."

Hoewel de band tussen Rusland en China de afgelopen jaren steeds hechter is geworden — waarbij het Kremlin onlangs heeft gezegd dat de vriendschap tussen Rusland en China "geen grenzen" kent — was China toch onaangenaam verrast over de inval in Oekraïne. Maar het heeft Rusland niet veroordeeld.

Paal zegt dat Beijing zich houdt aan het het oude Chinese gezegde: "Houd je afzijdig en kijk toe."

LEES OOK: China werkt aan een nieuwe straaljager voor z’n groeiende vloot vliegdekschepen, waarmee het potentieel meer macht kan uitoefenen