Rishi Sunak is dinsdag beëdigd als nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk. Hij heeft het stokje overgenomen van Liz Truss, die is afgetreden na een extreem korte ambtsperiode.

Plannen voor ongedekt belastingverlagingen en daaropvolgende beleidsveranderingen tijdens haar regeertijd van zes weken leidden tot een schrikreactie op financiële markten. De stijgende rente voor Britse staatsleningen die optrad, vormde ook een direct risico voor Britten die opgezadeld dreigden te worden met hogere hypotheeklasten.

Daar komt nog bij dat de energiecrisis hard heeft toegeslagen. Het Verenigd Koninkrijk heeft nu meer voedselbanken dan McDonald’s, en veel mensen maken de keuze tussen eten en het verwarmen van hun huis, meldde Insider eerder.

Op maandag 24 oktober verzekerde Sunak zich van de steun van zijn Conservatieve Partij om partijleider te worden en daarmee premier van het Verenigd Koninkrijk. 

Als voormalig minister van Financiën zal Sunak proberen het vertrouwen van financiële markten terug te winnen met een sober financieel beleid.

Op het persoonlijke vlak is de afstand tussen Sunak en de gemiddelde Britse burger echter zeer groot. Daarbij leeft de zorg dat Sunak niet in staat zal zijn de dagelijkse financiële problemen van zijn kiezers te begrijpen, vooral nu Groot-Brittannië zich opmaakt voor een diepe recessie.

Politiek onderzoeksbureau Savanta ComRes vatte maandag het publieke sentiment samen in een tweet, gebaseerd op de meest voorkomende antwoorden op de vraag: "Hoe zou jij Rishi Sunak in één woord omschrijven?".

"Slim", "goed" en "oké" waren prominent aanwezig. Maar één woord won het van de anderen: "Rijk".

Rishi Sunak: een bevoorrechte jeugd

De ouders van Sunak werden geboren in Afrika: zijn vader Yashvir in Kenia en zijn moeder Usha in Tanzania. Ze ontmoetten elkaar en trouwden in het Verenigd Koninkrijk, waar zijn vader huisarts werd en zijn moeder een apotheek runde.

In een verhaal voor Tatler beschreef een familievriend het paar als "gepassioneerd Brits". Sunak genoot zijn opleiding aan het Winchester College, een Britse kostschool die anno 2022 omgerekend zo'n 38.000 tot 50.000 euro per jaar kost.

In een interview met Sky News gaf Sunak aan te begrijpen hoe gunstig het feit dat hij naar Winchester College mocht, heeft uitgepakt voor zijn carrière: "Ik had echt geluk dat ik die kans kreeg. Het was echt iets buitengewoons, het zette mijn leven zeker op een ander spoor."

Sunak sloeg vervolgens een voor Britse politici bekend pad in. Hij ging filosofie, politiek en economie studeren aan de universiteit van Oxford. Daar haalde hij uitstekende cijfers.

Sunak vertrok daarna naar de Verenigde Staten en haalde in 2006 een MBA-diploma aan de universiteit van Stanford. In de VS vergaarde hij grote rijkdom.

Hij ontmoette daar Akshata Murthy, de dochter van de Indiase miljardair Narayana Murthy van softwarebedrijf Infosys. Het paar trouwde in 2009 op een extravagante tweedaagse bruiloft in Bangalore. Volgens de Sunday Times Rich List wordt de rijkdom van het paar samen geschat op 825 miljoen dollar, omgerekend ruim 800 miljoen euro.

Deze verbintenis maakte van Sunak de eerste vooraanstaande Britse politicus die op de jaarlijkse rijkenlijst van The Sunday Times staat.

Nadat hij in 2015 parlementslid voor Richmond in North Yorkshire werd, werd hij al snel gezien als een rijzende ster. Tussen 2020 en 2022 diende Sunak als minister van Financiën onder premier Boris Johnson.

In die rol hield hij toezicht op verschillende fiscale stimuleringsmaatregelen tijdens de COVID-pandemie, waaronder een serie steunpakketten met onder meer leninggaranties voor getroffen bedrijven.

Maar nadat Johnson verwikkeld was geraakt in tal van schandalen, nam Sunak ontslag en ging hij zelf in de race voor de topbaan. 

Sunak en zijn vrouw Akshata Murthy vieren op 20 februari de British Asian Trust in het British Museum. Foto: Samir Hussein/WireImage via Getty Images

Onhandig vertoon van rijkdom

Tijdens de daaropvolgende verkiezingen voor het leiderschap, die Liz Truss uiteindelijk won, benadrukte Sunak de nederige afkomst van zijn ouders en dweepte hij met de offers die ze hadden gebracht om hem een dure opleiding te geven.

Maar ondanks zijn pogingen om een nuchter beeld van zichzelf te schetsen, wordt het Britse publiek er herhaaldelijk aan herinnerd dat Sunak in een andere wereld leeft dan de gemiddelde Brit.

In augustus ging een video rond van Sunak die zijn contactloze betaalkaart tegen de barcodescanner hield - in plaats van op het betaalapparaat een code te tikken -, waardoor de indruk werd gewekt dat hij zelden zelf iets koopt.

Later bekende hij dat iemand hem moest leren hoe hij de kaartlezer moest gebruiken. In een ander opgedoken fragment uit een interview met de BBC in 2007 suggereerde Sunak dat hij geen "vrienden uit de arbeidersklasse" had.

Sunak kwam ook onder vuur te liggen vanwege zijn openlijk vertoon van rijkdom, waaronder opzichtige aankopen zoals een zelf-verwarmende "slimme" koffiekop van 200 dollar en Prada schoenen van 500 dollar. ("Waarden zijn belangrijk, wat ik draag is niet relevant," zei Sunak tegen de Guardian over zijn extravagante aankopen).

De rijkdom van Sunak gaat echter verder dan alleen een gênante foto. 

Sunak kreeg kritiek omdat hij op 20 juli 2022 Prada schoenen van 500 dollar droeg op een bouwterrein, op dezelfde dag dat hij pleitte tegen belastingverlagingen. Foto: Reuters

Belasting- en visumschandalen

In november 2020 meldde The Guardian dat Sunak de enorme rijkdom van zijn vrouw niet had vermeld in het belangenregister van Britse ministers. Hoewel ministers alles moeten melden wat een belangenconflict zou kunnen vormen, bleek uit later onderzoek dat hij de Britse ministeriële code niet had overtreden. 

Eerder dit jaar was de steenrijke vrouw van Sunak ook verwikkeld in een belastingschandaal, nadat bleek dat zij in het Verenigd Koninkrijk de status "non-domiciled" had. Hierdoor hoefde ze geen Britse belastingen te betalen over de inkomsten die zij in het buitenland genoot. Het ging daarbij voornamelijk om het belang van Murthy in Infosys, het bedrijf van haar vader. Dat is officieel in India gevestigd. Murthy is ook directeur van het durfinvesteringsbedrijf van haar vader, Catamaran Ventures, en heeft belangen in verschillende andere ondernemingen.

Het is nog onduidelijk of de rijkdom van Sunak en zijn familie hem zal hinderen als premier. Zijn aanhangers, waaronder de Britse minister van Financiën Jeremy Hunt, stellen dat Sunak door zijn ervaring in de financiële wereld de juiste man op de juiste plaats is.

"Om de stabiliteit en het vertrouwen te herstellen, hebben we een leider nodig die moeilijke keuzes kan maken", schreef Hunt, die zijn positie als minister wil behouden, in de Daily Telegraph. "We hebben ook iemand nodig die die keuzes kan uitleggen aan burgers die zich zorgen maken over banen, hypotheken en de publieke dienstverlening. Daarvoor is Rishi Sunak de juiste leider."

LEES OOK: Er lijkt zich een strijd tussen Rishi Sunak en Boris Johnson te ontwikkelen om het Britse premierschap