- De Braziliaanse oud-president Jair Bolsonaro veroordeelt de bestorming van het parlement in Brazilië. Hij distantieert zich van de relschoppers.
- Demonstranten bestormden zondagavond Braziliaanse overheidsgebouwen, omdat zij het verlies van Bolsonaro tijdens de verkiezingen eind 2022 niet accepteren.
- Honderden raddraaiers zijn inmiddels gearresteerd, volgens de Braziliaanse minister van justitie.
- Lees ook: Lula wint verkiezingen Brazilië met krappe meerderheid
Meer dan tweehonderd mensen zijn zondag gearresteerd in de Braziliaanse hoofdstad Brasilia, nadat aanhangers van oud-president Jair Bolsonaro daar het parlementsgebouw, het hooggerechtshof en het presidentiële paleis hadden bestormd. Dat laat de Braziliaanse minister van justitie Flavio Dino zondag weten.
“Zij zullen boeten voor de misdaden die ze hebben begaan”, zei voormalig gouverneur Ibaneis Rocha over de arrestanten, die het eerder nog over vierhonderd arrestaties had. “We werken eraan alle anderen die vanmiddag aan deze terroristische daad hebben meegedaan te identificeren. We werken door om de orde te herstellen.”
Eerder zondagavond namen veiligheidstroepen de controle terug over de overheidsgebouwen, waar de aanhangers van Bolsonaro veel materiële schade hebben aangericht. Zij deden dat uit woede over de beëdiging vorige week van de linkse president Luiz Inacio Lula da Silva, die zijn verkiezingsoverwinning volgens hen aan fraude dankt.
Gouverneur Rocha is voor negentig dagen uit zijn ambt gezet vanwege de gebrekkige veiligheidsmaatregelen in de hoofdstad. Voor zijn schorsing kondigde Rocha op Twitter aan dat hij de chef van de Federale Politie, Anderson Torres, heeft ontslagen. De procureur-generaal liet weten het hooggerechtshof te hebben gevraagd om een arrestatiebevel voor Torres, die minister van Justitie was onder Bolsonaro. Volgens de BBC en de Braziliaanse krant Estadão bevindt Torres zich momenteel in Florida. Ook Bolsonaro verblijft in die Amerikaanse staat.
Bolsonaro veroordeelt bestorming parlement in Brazilië
Bolsonaro heeft zondagavond (lokale tijd) op Twitter de bestorming van verschillende Braziliaanse overheidsgebouwen veroordeeld. Hij ontkende dat hij iets te maken had met de ongeregeldheden.
"Vreedzame protesten zijn onderdeel van democratie. Maar het plunderen en binnendringen van overheidsgebouwen zoals vandaag is gebeurd, net als in 2013 en 2017 door links, vallen daar niet onder", aldus Bolsonaro. Hij schreef ook dat hij zich als president altijd aan de grondwet heeft gehouden en democratie, transparantie en vrijheid altijd heeft gerespecteerd en verdedigd.
Eerder op de dag had de nieuwe president Luiz Inacio Lula da Silva zijn voorganger ervan beschuldigd verschillende speeches te hebben gegeven waarin hij het soort gedrag dat Bolsonaro-supporters zondag vertoonden, aanmoedigde. Bolsonaro, die sinds eind vorige maand in Florida verblijft, wees die kritiek af en stelde dat Lula hier geen enkel bewijs voor heeft.
In een eerste reactie op de bestorming van het Braziliaanse parlementsgebouw en hooggerechtshof noemde de Amerikaanse president Joe Biden de ontwikkelingen in het Zuid-Amerikaanse land zondag "schandalig".
Biden twitterde later: "Ik veroordeel de aanval op de democratie en op een vreedzame machtsoverdracht in Brazilië. Braziliës democratische instituten hebben onze volledige steun en er mag niet getornd worden aan de wil van het Braziliaanse volk."
Argentijnse president spreekt van couppoging
Eerder reageerden andere wereldleiders al op de ontwikkelingen in Brasilia. De Argentijnse president Alberto Fernandez sprak van een couppoging door Bolsonaro-supporters en zijn Mexicaanse ambtgenoot Andres Manuel Lopez Obrador liet via Twitter weten: "Lula is niet alleen, hij heeft de steun van de progressieve krachten in zijn land, in Mexico, het Amerikaanse continent en de wereld."
De Chileense president Gabriel Boric noemde de bestorming "een laffe en misselijkmakende aanval op de democratie" en de Venezolaanse leider Nicolas Maduro veroordeelde de "neofascistische groeperingen" die de aanval op Lula hebben ingezet.
In Europa stelde de Franse president Emmanuel Macron in een tweet: "De wil van het Braziliaanse volk en de democratische instituten moeten gerespecteerd worden". De buitenlandcoördinator van de Europese Unie, Josep Borrell, twitterde dat hij met afschuw kennis had genomen van de "gewelddadige en illegale bezetting" in Brasilia en stelde: "De Braziliaanse democratie zal het winnen van geweld en extremisme."
De Nederlandse premier Mark Rutte heeft "met ontzetting" de beelden gezien uit Brasilia, zegt hij op Twitter. Rutte spreekt van "onacceptabel geweld tegen de instituties die samen het hart van de democratische rechtsstaat vormen". Het kabinet staat achter president Luiz Inácio Lula da Silva "als democratisch gekozen leider", benadrukt Rutte.
De Braziliaanse autoriteiten zijn een onderzoek gestart naar de bestorming, die door de deelnemers al twee weken werd voorbereid op platforms als Telegram en Twitter.
