- Landen als Rusland en Noord-Korea kunnen cryptovaluta gebruiken om sancties te omzeilen, waarschuwt het IMF in een rapport.
- Door fossiele brandstoffen in te zetten voor het minen van bitcoins kan Rusland via een omweg alsnog aan harde valuta komen.
- Het IMF adviseert om de regels rond het internationaal geldverkeer aan te scherpen, zodat ook cryptovaluta hieronder vallen.
- Lees ook: Debat: hebben crypto’s nu wel of niet de toekomst? Dit zeggen twee experts
Rusland kan het ecosysteem van cryptovaluta misbruiken om de internationale sancties tegen het land te omzeilen. Dat kan op verschillende manieren, waarschuwt het Internationaal Monetair Fonds in een rapport.
Een daarvan is het gebruiken van fossiele brandstoffen als energiebron om bitcoins mee te minen. Rusland wordt beperkt in de export van onder meer olie en kolen door westerse sancties.
In theorie kan het land bijvoorbeeld kolen inzetten voor stroomopwekking om vervolgens computers die deelnemen aan het verifiëren van transacties op het digitale logboek van de bitcoin, van goedkope stroom te voorzien. Om als eerste een transactie te mogen goedkeuren, moeten computers complexe rekenpuzzels oplossen en dat gaat gepaard met een hoog energieverbruik.
Het goedkeuren van transacties op het netwerk van de bitcoin kan echter een beloning opleveren in de vorm van nieuwe uitgegeven bitcoins. Als die bitcoins vervolgens via cryptobeurzen worden omgewisseld in harde valuta zoals de dollar, levert dat liquide middelen op.
In het meest recente Global Financial Stability-rapport zet het IMF uiteen landen als Noord-Korea of Rusland cryptovaluta kunnen inzetten om onder economische strafmaatregelen uit te komen. Het IMF raadt beleidsmakers aan om de wetten rond cryptovaluta en het geldverkeer aan te scherpen.
Sancties tegen Rusland niet waterdicht
Door de oorlog tegen Oekraïne gaat Rusland gebukt onder hevige internationale sancties die het land hebben afgesneden van het betalingsverkeer in westerse landen en de dollar. President van de Europese Centrale Bank Christine Lagarde en anderen waarschuwen dat cryptovaluta een economische reddingsboei kunnen zijn voor Moskou.
“De oorlog in Oekraïne legt de uitdagingen bloot die toezichthouders ervaren bij het implementeren van sancties en maatregelen om vermogensstromen te beteugelen”, schrijft het IMF in het rapport dat afgelopen week uitkwam. “Het ecosysteem van cryptomunten biedt gebruikers namelijk meerdere manieren om sancties te omzeilen.”
Een daarvan is het gebruik van cryptobeurzen die niet verplicht zijn om zich te houden aan sancties, of die zich niet al te druk maken over het naleven van alle zorgvuldigheidseisen in de sector. Door bepaalde cryptofora in combinatie met zogeheten privacy mixers te gebruiken (bij dat laatste gaat het om manieren om het daadwerkelijke eigendom van bitcoins te verhullen), kunnen transacties anoniem verricht worden en is een geldspoor moeilijk te volgen.
Het IMF waarschuwt er daarom voor dat landen hun wetgeving rond kapitaalstromen moeten aanscherpen. Een manier om dat te doen is om cryptovaluta onder dezelfde wettelijke paraplu te scharen als traditionele valuta.
“Wetten en regelgeving voor het internationale geldverkeer, en het omzetten van valuta, moeten opnieuw onder de loep genomen worden”, schrijft het fonds. “Ze moeten zo aangepast worden dat ook cryptovaluta eronder vallen, zelfs als ze niet geclassificeerd kunnen worden als financiële middelen of buitenlandse valuta.”
Bitcoins minen
Rusland kan zich in de huidige situatie richten op bitcoin mining om alsnog harde valuta te genereren, suggereert het IMF. De import van Russisch gas, olie en kolen is beperkt en deels verboden door de Amerikaans-Europese coalitie van landen die Moskou zware sancties heeft opgelegd. Deze fossiele brandstoffen kan Rusland aanwenden om computers van energie te voorzien, zodat Russische miners nieuwe bitcoins kunnen verdienen.
Dit is een beproefde manier om sancties te omzeilen. In de loop van de tijd kan dit de effectiviteit van sancties ondermijnen, waarschuwt het IMF in navolging van andere experts. “Door te minen voor energie-intensieve blockchains kunnen landen hun energiebronnen alsnog te gelde maken.”
De opbrengsten van dit soort activiteiten vallen vooralsnog buiten het reguliere financiële systeem, en dus buiten het bereik van sancties, constateert het IMF.
In de praktijk zijn de mining-opbrengsten voor landen als Rusland en Iran nog klein. Vorig jaar waren Russische miners goed voor 11 procent van de 1,4 miljard dollar aan wereldwijde opbrengsten uit het goedkeuren van transacties op het logboek van de bitcoin.
Het Amerikaanse ministerie van Financiën bestempelt Rusland echter als de op twee na grootste speler op het gebied van het minen van cryptovaluta.
Volgens het IMF onderschrijft de oorlog in Oekraïne de moeilijkheden waar toezichthouders tegenaan lopen bij het handhaven van sancties. “Het is cruciaal dat bij het naleven van zulke maatregelen tussenpersonen in staat zijn de identiteit van handelende partijen vast te stellen.”
Het IMF spoort beleidsmakers daarom aan om wereldwijde standaarden voor cryptovaluta in te stellen en de regulering met elkaar af te stemmen.