• Volgens verschillende berichten zetten COVID-lockdowns en protesten in China Apple ertoe aan om de iPhone-productie uit het land te verwijderen.
  • Daarmee is de techgigant een van de partijen die het over ‘reshoring’ heeft. Maar de uitspraken om productie uit China te halen, worden vaak niet opgevolgd door actie.
  • De heropening van China kan het makkelijker maken om productie toch daar te houden.
  • Lees ook: Nederland gaat naar verluidt export chiptechnologie naar China verder beperken

Volgens ingewijden zou Apple weg willen uit China, schrijft de Wall Street Journal. Het bedrijf is nu bezig om productie in Vietnam en India op te zetten en heeft op de lange termijn het doel om chips uit Arizona te halen.

Apple mag dan een betrouwbare trendsetter zijn, experts zeggen dat het dat het onwaarschijnlijk is dat andere producenten van consumptiegoederen dit keer het voorbeeld van de techgigant zullen volgen. Zelfs de protesten in verband met COVID-lockdowns zouden voor andere bedrijven niet genoeg aanleiding geven om hun toeleveringsketens te heroverwegen.

De verschillende crises van de afgelopen vijf jaar, leidden ertoe dat bedrijven het vaak hebben over ‘nearshoring‘ of ‘reshoring‘. Daarmee bedoelen ze het verplaatsen van de productie uit China naar andere landen, waaronder mogelijk ook het eigen land.

Maar het blijft bij praten. “De belangstelling voor reshoring blijft gewoon dat: vooral belangstelling”, schreven Lazard-onderzoekers in een rapport over het punt waarop bedrijven overstag zouden gaan.

We zagen dit eerder

De tarieven van die voormalig Amerikaans president Donald Trump in 2018 invoerde, waarvan de meeste nog steeds van kracht zijn, brachten soortgelijke gesprekken op gang. Bedrijven wilden destijds de afhankelijkheid van China verminderen, en dat is te zien in de cijfers. De VS importeren steeds minder uit China.

Als reactie daarop werd er aanzienlijk meer gemaakt in de VS. Maar ondertussen is die groei alweer helemaal teniet gedaan. Het daalde in 2021 zelfs naar een absoluut dieptepunt sinds 2008, het jaar dat de financiële crisis huishield, blijkt uit cijfers van de Reshoring Index van adviesbureau Kearney.

Op macroniveau is alle reshoring die in de afgelopen vijf jaar heeft plaatsgevonden sindsdien tenietgedaan door een nog grotere afhankelijkheid van Aziatische productie - waarbij China het grootste deel voor zijn rekening neemt.

In een onderzoek van onderzoeksbureau Gartner in augustus zei 95 procent van de respondenten dat het zijn toeleveringsketen in China opnieuw evalueert. Meer dan de helft heeft actie ondernomen. Echter, de meest voorkomende strategie is niet het verwijderen van de productie uit China, maar een "China plus één"-strategie. Dat betekent inkopen vanuit China, met een reservebron in een ander land.

De reden daarvoor is dat China tientallen jaren productie-expertise heeft en een ecosysteem waardoor het een gemakkelijk, kosteneffectief land is om dingen te maken. Grondstoffen, machines en expertise zijn vaak allemaal op één plaats beschikbaar (iPhone-stad is immers een letterlijke stad.)

De terughoudende analisten schatten dat als Apple echt doorpakt, het binnen acht jaar 20 procent van zijn toeleveringsketen uit China kan halen. De meer optimistische analisten verwachten dat Apple binnen drie jaar de helft van de productie kan verplaatsen.

De VS komen op gang en China gaat weer open

Hoewel China nog steeds bekend staat als 's werelds fabriek, trekken Amerikaanse productieprojecten in bepaalde sectoren aan.

"Er is zeker een zeer sterke impuls van de kant van regeringen, niet alleen van de Amerikaanse regering, maar ook van China, andere delen van Azië en de EU, om de productie van halfgeleiders te lokaliseren", zei Goldman Sachs-directeur Toshiya Hari in november. De productie van elektrische voertuigen, microchips, zonnepanelen en allerlei soorten batterijen moet allemaal zoveel mogelijk worden gelokaliseerd, en daar trekken overheden flink wat geld voor uit.

De huidige Amerikaanse president Joe Biden presenteerde herhaaldelijk een betrouwbare, binnenlandse aanvoer van microchips als een vitale veiligheidskwestie voor de VS. Daarop ondertekende hij de 'CHIPS Act' in augustus. Daarmee wordt meer dan 50 miljard dollar uitgetrokken om de industrie in eigen land op te bouwen.

In Europa is een soortgelijk initiatief aangekondigd met de naam 'European Chips Act'. De EU wil hiermee 43 miljard euro vrijmaken om de afhankelijkheid van China en andere landen te verminderen als het gaat om de productie van halfgeleiders.

Volgens Kearney is het sentiment rond reshoring vooral positief onder Amerikaanse bedrijfsleiders. De meesten zouden aangeven dat ze in ieder geval plannen hebben om hun toeleveringsketen uit China te verplaatsen.

Maar toen de Wall Street Journal berichtte over het voornemen van Apple om China te verlaten, versoepelden de leiders van het land de COVID-beperkingen die de economie in een wurggreep hielden. De transportkosten vanuit China dalen en zakendoen wordt gemakkelijker.

In een tijd waarin de meeste bedrijven de nadruk leggen op kostenbesparing, is er veel overtuiging nodig om bedrijven ook daadwerkelijk zo ver te krijgen dat ze daad bij woord voegen.

LEES OOK: VK blokkeert overname van Britse chipmaker door Chinees-Nederlandse concurrent vanwege ‘nationaal veiligheidsrisico’