Zelfstandigen zonder personeel hoeven vanaf 2016 geen VAR-verklaring meer te overleggen om te bewijzen dat ze verschillende opdrachtgevers hebben. Maar de invoering van de zzp-verklaring nieuwe stijl roept nog veel vragen op, ook in de Eerste Kamer.

De VAR-verklaring voor de Belastingdienst verdwijnt voor zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) per 1 januari 2016, als het aan staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën ligt. Nu werkt het zo dat als een zzp’er een VAR-verklaring kan overleggen bij de opdrachtgever,  er voor de opdrachtgever zekerheid is dat er geen sprake is van een dienstverband.

In 2016 moet het anders gaan werken. De Belastingdienst bepaalt straks op basis van de overeenkomst tussen de zelfstandige en de opdrachtgever of er echt sprake is van werk uit onderneming. Omdat het niet handig is dat 1 miljoen zzp’ers hun overeenkomsten allemaal persoonlijk naar de dienst gaan sturen, gaan ze werken met voorbeeldovereenkomsten.

Een opdrachtgever die met een zzp’er een overeenkomst sluit die het stempel ‘goedgekeurd’ van de Belastingdienst draagt, hoeft geen loonheffing in te houden of sociale premies af te dragen. Voorwaarde is natuurlijk wel dat de werkzaamheden van de zzp’er wel volgens die overeenkomst worden uitgevoerd.

ZZP-verklaring nieuwe stijl

Afgelopen week publiceerde de Belastingdienst de eerste voorbeelden die een leidraad kunnen zijn. De Belastingdienst heeft twee voorbeelden online gezet. Een voor een ‘gastdocent’, en een voor een ‘coördinerend stralingsdeskundige‘.

Het zijn duidelijke gevallen van ondernemerschap die hier worden gegeven. Zo gaat het in beide gevallen over klussen die of tijdelijk of periodiek zijn en waar de zzp’er zelf bepaalt hoe zijn werk vorm te geven.

Critici zijn echter bang dat op de twee voorbeeldovereenkomsten een stortvloed van gedetailleerde voorbeeldcontracten volgt. "Wiebes had ingezet op enkele tientallen, maar ze (de Belastingdienst, red.) sturen nu aan op vele honderden, zo niet duizenden zeer gedetailleerde modelcontracten", stelt voorzitter Denis Maessen van lobbyclub PZO-ZZP dinsdag tegenover Het Financieele Dagblad. Overregulering zou op de loer liggen.

Ook bemiddelaars voor ZZP-opdrachten zien problemen opdoemen, omdat ze voor elke opdracht moet beoordelen of een zzp'er ondernemer is.

In de Eerste Kamer, waar het wetsvoorstel 'Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie' eind oktober wordt behandeld, klinkt bezorgdheid. "Ik heb veel van dit soort signalen opgevangen en ik vraag me af of de staatssecretaris niet wat detaillistisch te werk gaat", zegt D66 senator Alexander Rinnooy Kan tegen het FD. Hij wil echter niet al te snel conclusies trekken: staatssecretaris Wiebes moet de haalbaarheid van de plannen eerst maar eens komen toelichten in de Eerste Kamer.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl