Ondernemers in ruste steken hun met hard werken verdiende geld graag in de zaak van een ander. Maar hoe doe je dat?

“Niet iedere goede ondernemer is ook een goede investeerder”, stelt Ben Lacor. En de man kan het weten. Met zijn NeBIB, dat door de huidige eigenaar is omgedoopt tot Investormatch, was hij in de jaren negentig een ware pionier in het bemiddelen tussen ondernemers en wat in het Engels ‘angel investors’ wordt genoemd.

Volgens Lacor is het van belang om als ondernemer in ruste met ‘angel-ambities’ eerst na te gaan of je over de juiste karaktereigenschappen en ervaring beschikt. “Je moet zelf wat ze noemen ‘winst en verlies’ verantwoordelijkheid hebben gedragen. En het is goed als je in verschillende sectoren hebt gewerkt. Is dat niet het geval, dan moet je jezelf afvragen of je nog wel voldoende flexibel bent om je te verdiepen in andere sectoren.”

Bourgondische levenshouding

Een goede ‘angel investor’ beschikt volgens Lacor over zowel een uitstekend analytisch vermogen als een Bourgondische levenshouding. “Het eerste is nodig om een goede inschatting te kunnen maken van de succeskansen van een onderneming of  een businessplan. Het tweede is nodig om af en toe bij een goede fles wijn zakelijke en persoonlijke kwesties te kunnen bespreken. Want investeerder en ondernemer spelen een ragfijn spel met elkaar om van hun samenwerking een succes te maken.”

“Bij elke investering zoek je naar een balans”, omschrijft ‘angel’ Bernd Mintjes de relatie tussen investeerder en ondernemer. Startende ondernemers krijgen van Mintjes hierbij een andere behandeling dan hun ervaren collega’s. “Bij ervaren ondernemers heb je als investeerder de rol van commissaris of adviseur. Je volgt het bedrijf op afstand en spreekt af en toe af om tijdens een etentje of lunch de zaken door te spreken.”

Starters, zo benadrukt Mintjes, doen een heel ander beroep op hun investeerder. "Jonge onervaren ondernemers, daar moet je echt bovenop zitten."Zo heeft Mintjes bij startups toegang tot de bankrekening en moet hij toestemming geven als er bedragen hoger dan vijfduizend euro betaald worden. Bovendien wordt de gefaseerde uitbetaling van de investering gekoppeld aan concrete prestatieafspraken.

Ome jan de geldboom

Mintjes: "Heldere afspraken maken en op de naleving ervan streng toezien, dat is bij een startup met name in het eerste jaar heel belangrijk. Want je bent niet ome jan de geldboom. Bij starters heb je als investeerder de belangrijke taak om de jonge ondernemer gefocust te houden. Jij bent het baken. Jonge ondernemers zien overal kansen en mogelijkheden en schieten daardoor algauw alle kanten op. En dan red je het niet. Vooral niet in deze tijd."

Investeringspionier Lacor adviseert om de spelregels van de samenwerking zelf te formuleren en op papier te zetten en hiervoor geen advocaat in te huren. "Het gaat om praktische werkbare afspraken. Daar heb je geen jurist voor nodig." Een investeringsovereenkomst hoeft volgens ‘angel’ Mintjes bovendien niet lang te zijn. De afspraken beslaan over het algemeen niet meer dan vier pagina’s. Mintjes: "Als de spelregels op papier staan, dan geef ik de ondernemer altijd een week bedenktijd." De afspraken definitief vastleggen gebeurt wel bij een advocaat, zo benadrukt Lacor. "Die zorgt er dan voor dat het document juridisch klopt."

Houd reserve achter de hand

Om de risico’s in de hand te houden is het verstandig niet meer dan 30 procent van je totale eigen vermogen in bedrijven te investeren. De investeringsportefeuille is bovendien minimaal zo’n 200.000 tot 300.000 euro groot. Mintjes: "Om te voorkomen dat je in de problemen komt als je bij moet storten, zo je eenzelfde bedrag achter de hand moeten houden."

Het is volgens Mintjes niet goed om bij een investering het hele bedrijf te financieren. "Hier kun je als ‘angel’ echt het verschil maken. Door je netwerk, kennis en ervaring in te zetten kun je de bank of een leverancier overhalen om mee te financieren door een lening te verstrekken of in de opstartfase van de onderneming extra lange betalingstermijnen te hanteren."

De investeringsportefeuille spreiden over verschillende ondernemingen is volgens Mintjes een goede manier om de risico’s te beperken. Mintjes: "Maar houd het beperkt tot maximaal zes participaties. Want meer kun je als investeerder niet goed overzien".

Bovendien is het niet verstandig om geld te steken in een sector die je niet kent. "Steek nooit geld in iets dat je niet snapt. Je wordt dan te afhankelijk van de ondernemer om te kunnen beoordelen hoe het gaat. Ben je minder bekend met een veel belovende sector waarin je geld zou willen steken, bijvoorbeeld ICT, zoek dan de samenwerking met investeerders die wel kennis van zaken hebben."

Lees ook

Ruud Hendriks over pitchen bij investeerders

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl