Enkele honderden verpleegkundigen en andere ziekenhuismedewerkers hebben zich woensdag verzameld op het Jaarbeursplein in Utrecht om actie te voeren voor betere arbeidsvoorwaarden.
De stakende medewerkers maken hun ongenoegen duidelijk met toeters en spandoeken. “De cao valt zwaar op de maag, 5 procent erbij graag”, meldt een van de spandoeken. “Als ze willen dat we stralen, moeten ze ons meer betalen”, luidt een andere tekst.
“We willen werkdrukverlichting, vooral voor verpleegkundigen, zodat er meer tijd komt voor patiënten”, zegt Jan van Rijn. Hij is coördinator op de sterilisatie-afdeling van het Bravis Ziekenhuis in Roosendaal. Volgens Van Rijn is salarisverhoging nodig om te voorkomen dat mensen weglopen uit de zorgsector. “Dat het tot nu toe goed heeft gedraaid, komt doordat mensen in de zorg met passie werken. In het bedrijfsleven was het al lang stukgelopen.”
Gerda Doejaaren werkt als analist in het Sint Franciscus Gasthuis in Rotterdam. Zij voert actie omdat ze vindt dat verslechteringen in de cao die werkgevers voorstellen, zoals een lagere doorbetaling bij ziekte, van tafel moeten. Ook stelt ze dat ziekenhuizen geld dat ze voor loonsverhoging hadden aan andere kostenposten hebben besteed. “De mensen zijn het nu zat. We gaan door met actievoeren totdat we krijgen wat we willen.”
De ziekenhuizen hebben voorgesteld de lonen over een periode van 34 maanden twee keer met 4 procent te verhogen. De laatste loonsverhoging was in de zomer van 2018. Om het gebrek aan loonsverhoging in 2019 te compenseren, biedt de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) een eenmalige extra van 1.000 euro.
De bonden vinden dat onacceptabel. Zij eisen 5 procent per jaar erbij en rekenen voor dat het bod van de NVZ neerkomt op 2,8 procent per jaar. "De meeste cao's in de zorg zitten boven de 3 procent", zegt bestuurder Joost Veldt van CNV Zorg & Welzijn. Andere pijnpunten zijn dat de werkgevers nog maar 90 procent van het loon willen doorbetalen bij ziekte en een bijdrage in de ziektekostenverzekering willen schrappen.
Los van het geld draait de staking om de hoge werkdruk. "Als we daar goede afspraken over kunnen maken, valt over het loon te praten. Je maakt afspraken over een heel pakket", zegt Veldt.
NVZ-voorman Ad Melkert uitgejoeld
Op de actiebijeenkomst spreken vakbondsbestuurders en ziekenhuismedewerkers hun collega's toe. Ook staan actieliederen op het programma.
NVZ-voorzitter Ad Melkert liet ook zijn gezicht zien. Hij werd in Utrecht met gejoel en boegeroep ontvangen door de honderden stakers van de ziekenhuizen.
Toen hij meldde onder de indruk te zijn van de steun voor de actievoerders van patiënten, begonnen de stakers steeds luider "5 procent, 5 procent" te scanderen. Melkert zei dat dat bedrag wat hem betreft prima zou zijn, maar dat het wel betaald moet kunnen worden.
Ziekenhuizen hebben naar eigen zeggen slechts "zeer beperkt" ruimte voor loonsverhogingen, zei Melkert 's ochtends op Radio 1. "Dat kan iedereen zien die leest hoe de financiële situatie van ziekenhuizen is. We zitten in een te krappe jas. Maar misschien zit ergens in de plooien nog wat ruimte."
Melkert zegt dat al "heel wat stappen zijn gezet", zoals extra beloning voor onregelmatige diensten. Hij zei dat verpleegkundigen die zulke diensten veel draaien er over een periode van twee jaar ruim 10 procent op vooruit kunnen gaan. "Maar er zijn grenzen en die zijn gegeven door de financiële ruimte die de politiek geeft", zegt de voorzitter van de NVZ. "Ga ja daaroverheen, dan breng je ziekenhuizen in gevaar."
Volgens Melkert zou de politiek dus met meer geld over de brug moeten komen. "Uiteindelijk zijn de acties van vandaag gericht aan de hele samenleving. Wat willen we samen opbrengen voor goede zorg?"
Hij wil weer met de bonden om de tafel, zei hij, om te praten over werkdruk en waardering. De demonstratie is inmiddels afgelopen. Onder de aanwezigen bevond zich ook Jesse Klaver van GroenLinks: "Ik kom ze steunen. Er wordt niet goed voor ze gezorgd", zei hij. De ziekenhuizen moeten het personeel meer gaan betalen, vindt Klaver.
