De zes Balkanlanden die lid willen worden van de EU zijn daar nog niet klaar voor, maar moeten wel zicht houden op toetreding. De unie wil daarom een ,,web van verbindingen en kansen’’ creëren om de landen dichterbij te brengen. Niet alleen verbindingen op het vlak van transport, energie, migratie, veiligheid en klimaat, maar ook op digitaal, economisch en menselijk gebied.

De regeringsleiders van de EU-landen schrijven dat in de slotverklaring van hun top over de Balkan in Sofia. Ook de leiders van Servië, Montenegro, Bosnië, Kosovo, Macedonië en Albanië kunnen zich vinden in de tekst.

Europa wil voorkomen dat deze landen in de invloedssfeer van Turkije, Rusland of China komen en is daarom vastbesloten de samenwerking ,,op alle niveaus’’ te versterken. Vooral op het terrein van corruptie- en misdaadbestrijding moet nog veel gebeuren. Ook moeten ze hun onderlinge conflicten ,,definitief’’ oplossen.

Rutte: samenwerking belangrijk

Volgens premier Mark Rutte is ,,samenwerking tussen de EU en de Westelijke Balkanlanden belangrijk voor de EU en voor Nederland. Stabiliteit in en ontwikkeling van de buurlanden van de Europese Unie helpen om irreguliere migratie te beperken, maar ook om grensoverschrijdende criminaliteit en etnische spanningen in de regio tegen te gaan”, zei hij na afloop van de top.

Met Servië en Montenegro lopen sinds enkele jaren toetredingsonderhandelingen. De EU-leiders moeten volgende maand beslissen of ook Macedonië en Albanië die stap kunnen maken.

Rutte kon in de marge van de top ,,ook een-op-een spreken met onder meer de Macedonische premier Zaev en premier Marković van Montenegro. Het is belangrijk om zowel in EU-verband als bilateraal te blijven investeren in de relaties met de Westelijke Balkan'', zei hij daarover.

De vorige EU-Balkantop was in 2003. De volgende staat gepland voor 2020, in Kroatië.