Hoeveel leden heeft FNV Zelfstandigen?
Gonggrijp: "Wij als pure zelfstandigenbond hebben 12.500 leden. Wij zijn
voortgekomen uit FNV Bondgenoten en vertegenwoordigen de zelfstandigen in de
sectoren diensten, groen, handel, ICT, industrie, vervoer en zorg."
"Binnen de FNV zijn er ook nog zelfstandigen aangesloten bij andere bonden,
namelijk bij Bouw, Kiem (de bond voor kunstenaars), Mooi (de bond voor
kappers en schoonheidsspecialisten) en journalistenvakbond NVJ. In totaal
zijn bij de FNV zo’n 32.000 zelfstandigen aangesloten. Natuurlijk zou het
ons ideaal zijn alle zelfstandigen binnen een bond te verenigen, maar deze
onderverdeling naar sectoren is historisch zo gegroeid."
Is dat genoeg 12.500 leden? Er zijn 1 miljoen zzp’ers..
"Nou dat zijn cijfers van het ministerie van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid. Volgens de Kamer van Koophandel zijn het er iets minder,
namelijk zo’n 700.000. Maar goed, het klopt dat we niet genoeg leden hebben.
In de sectoren waarin wij actief zijn werken zo’n 250.000 tot 300.000
zelfstandigen. Over het algemeen haalt de FNV een organisatiegraad van 25
procent. Trek je dat door, dan hebben wij een potentieel van 62.500 leden.
We hebben er dus nog lang niet genoeg."
Als je aan een vakbond denkt dat denk je aan cao’s en de SER. Jullie
sluiten geen cao’s af en hebben geen plek in de SER. Zouden dat redenen van
jullie relatief lage ledenaantal kunnen zijn?
"Dat zou kunnen, ja."
Wat kost het om lid te worden van FNV zelfstandigen?
"183 Euro per jaar."
Wat hebben jullie bereikt de afgelopen tien jaar?
"Wij hebben er mede voor gezorgd dat de VAR er is gekomen. [Een
Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) geeft een zelfstandige vooraf zekerheid over
de vraag of de Belastingdienst zijn inkomen uit winst, loon of resultaat uit
overige werkzaamheden ziet, red.] Daarnaast hebben we ons hard gemaakt voor
zwangerschapsverlof voor zelfstandigen en hebben we voor elkaar gekregen dat
er eind 2007 voor het eerst een Kamerbrief is verschenen over de knelpunten
waar zelfstandigen mee te maken hebben."
Jullie behartigen dus het collectieve belang. Wat heb je verder als
eenpitter aan een lidmaatschap van jullie bond?
"Wij ondersteunen zelfstandigen in hun ondernemerschap. Wij geven
bijvoorbeeld voorlichting over verzekeringen en over hoe je je administratie
moet inrichten. Daarnaast kunnen leden bij ons terecht voor juridische
dienstverlening. Wij beantwoorden vragen en voeren rechtszaken voor leden.
Doordat wij individuele problemen onder ogen krijgen, zien wij als er een
collectief probleem is. Is dat het geval dan kaarten wij dat aan vanuit ons
collectief. Dat is toch makkelijker dan wanneer iedere zelfstandige dat zelf
moet doen."
Waar maken jullie je nu hard voor?
"Momenteel vragen wij onder meer aandacht voor de problemen waar veel
zelfstandigen mee te maken hebben gekregen die vanuit de WW voor zichzelf
zijn begonnen. Velen worden beticht van fraude omdat zij niet goed zijn
voorgelicht over of ze aan het UWV en de Belastingdienst hun gewerkte of hun
declareerbare uren moesten opgegeven. Wij willen dat er een nieuwe
duidelijkere regeling komt."
"Ook willen we dat zelfstandigen een betere toegang tot
overheidsopdrachten krijgen. Nu bevatten aanbestedingen veel te veel
drempels. Een derde punt waar wij ons voor inzetten is een betere toegang
tot scholing. Zelfstandigen kunnen hun gemaakte scholingskosten wel
aftrekken, maar voor de tijd die ze aan scholing besteden krijgen ze niks,
terwijl ze dan dus wel inkomsten mislopen."
"Daarnaast zetten we ons in voor een flexibilisering van de urennorm.
Deeltijd-zelfstandigen komen nu vaak niet in aanmerking voor allerlei
aftrekposten omdat ze geen 1225 uur in hun zaak hebben gewerkt. Daar moet
flexibeler mee worden omgegaan."
Waarom zitten jullie bij de FNV, zzp’ers zijn toch ondernemers en geen
werknemers?
"Wij gaan uit van het vakmanschap van de zelfstandige ondernemer. Wij
ondersteunen dus de arbeid. Anders dan ondernemersorganisaties behartigen we
bovendien ook belangen op individueel niveau."
Maar dat doet het Platform Zelfstandig Ondernemers (PZO), voorgekomen uit
VNO-NCW, toch ook?
"Met hen trekken we in de lobby dan ook veel samen op. We hebben veel
gemeenschappelijke punten, maar ieder met zijn eigen nuances. Wij
vertegenwoordigen bijvoorbeeld wel meer ook de onderkant van de
arbeidsmarkt, bij ons zijn tevens schoonmakers aangesloten. Bij PZO meer
consultants."
Premier Balkenende schreef onlangs in dagblad NRC dat zelfstandigen een
plaats in de SER moeten krijgen. Wat vindt u daarvan?
"Wij moeten zorgen dat wij duidelijk vertegenwoordigd worden in de SER,
maar of dat het beste kan via de FNV of door zelf in de SER te gaan zitten?
Misschien dat we op termijn zelf zitting in de SER moeten krijgen. Tot die
tijd dienen we ervoor te zorgen dat het FNV-beleid 'zzp-proof' is."
Waar staat FNV Zelfstandigen over tien jaar?
"Tien jaar is wel heel ver weg. Maar over laten we zeggen vier jaar
hebben wij 20.000 leden, is er een goede pensioenregeling voor zelfstandigen
en ook een arbeidsongeschiktheidsregeling. Deeltijd-ondernemerschap wordt
beter ondersteund en wij ondersteunen zelfstandigen ook meer op marketing en
andere gebieden."
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl