In heel de Europese Unie gaat in de nacht van zaterdag op zondag de wintertijd – of standaardtijd – in. Om 3.00 uur wordt de klok een uur teruggedraaid.
De Europese Commissie had eigenlijk dit jaar al van het systeem van zomer- en wintertijd af willen zijn, maar dat ging de lidstaten te snel.
Omdat de klok een uur is verzet, wordt het eerder donker tijdens de avondspits. Weggebruikers moeten ieder jaar weer wennen aan deze nieuwe situatie. Daardoor kunnen langere files ontstaan, aldus Rijkswaterstaat.
De eerste spitsen na het terugzetten van de klok verlopen vaak erg rommelig, met langere files tot gevolg. Behalve dat het eerder donker wordt, speelt ook het weer een grote rol.
Zowel maandag als dinsdag moeten weggebruikers rekening houden met extra drukte op de weg.
Bioritme verstoord door verzetten van de klok
Het huidige systeem blijft sowieso tot 2021. In het voorstel van de commissie mag ieder EU-land zelf kiezen voor permanente zomer- of wintertijd. Het Nederlandse kabinet weegt de voor- en nadelen nog af en wil "zoveel mogelijk" dezelfde tijd aanhouden als buurlanden.
Het ingaan van wintertijd levert velen een uur extra slaap op. Het venijn zit voor veel mensen meer in het ingaan van zomertijd. Dat kan leiden tot slaapproblemen en wat wetenschappers een 'social jetlag' noemen: een bioritme dat uit de pas loopt met werk- of schooltijden.
Als het gaat om gezondheidseffecten, wijzen wetenschappers vaak op het belang van zonlicht in de ochtend. Bij een permanente zomertijd zou het risico op winterdepressies, kanker en hart- en vaatziekten kunnen toenemen, waarschuwden diverse deskundigen vorig jaar tijdens een bijeenkomst op het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Puur vanuit geografisch oogpunt gezien klopt het eigenlijk ook niet dat ons land de Midden-Europese tijd aanhoudt. Nederland ligt fysiek niet in dezelfde tijdszone als Berlijn, maar in de UTC-zone waar ook Londen in ligt.
Weeronline wil de klok een half uur verzetten
Weersite Weeronline pleit ervoor om de klok een half uur te verzetten in plaats van de zomer- en wintertijd. Een tijdsverschil van een half uur verzacht de nadelen en heeft zowel in de zomer als winter grote voordelen, vindt het weerbureau. Zo is het in de winter minder glad in de avondspits, valt het heetste moment van de dag in de zomer eerder en wordt het niet te vroeg licht.
Volgens Weeronline heeft het verzetten van de klok voor zomer- en wintertijd niet alleen invloed op het moment waarop het donker of licht wordt, maar speelt ook het weer een grote rol.
In de winter heeft het vallen van de avond grote effecten op het hoogtepunt van de spits, meent het weerbureau. Rond die tijd kan de temperatuur ook nog eens snel dalen. Vorst en gladheid leiden vervolgens weer tot ongevallen en langere files.
Bij het aanhouden van de zomertijd zijn deze problemen minder, maar dan wordt het in december pas rond 09.45 uur licht. Daarom pleit Weeronline voor een tijd die er tussen zit.
"Een 'vierseizoenentijd' vermindert de effecten van gladheid in de avondspits en zorgt ervoor dat het niet pas heel laat licht wordt", zegt meteoroloog Yannick Damen. "Bovendien krijgen strooidiensten in de vroege ochtend meer tijd om te strooien, omdat het koudste moment van de dag later valt." Damen noemt het een 'win-win' voor iedereen.
