De Indiase premier Modi wil yoga claimen als Indiaas ‘product’ – misschien om iets aan de bloeiende yoga-industrie in het westen te verdienen.

Yoga is een miljardenbusiness geworden. In de Verenigde Staten gaat er jaarlijks al zo’n 10 miljard dollar om in de yoga-branche.

De oosterse mix van meditatie en lichamelijke oefening werd in de jaren zestig populair onder westerlingen op zoek naar spiritualiteit. Maar voor veel hedendaagse beoefenaars van yoga is het gewoon een lekkere work-out.

Minister van Yoga

De nieuwe Indiase premier Narendra Modi is daar niet blij mee, schrijft The Atlantic. Modi heeft een campagne gelanceerd om yoga erkend te krijgen als een exclusief Indiase discipline, die onlosmakelijk is verbonden aan het hindoeïsme. Hij benoemde zelfs een minister van Yoga in zijn kabinet.

Yoga wordt verplicht ingevoerd in Indiase scholen, ziekenhuizen en politiescholen. Ook is de overheid bezig de ‘correcte’ wijze te documenteren waarop de 1500 yoga-houdingen moeten worden ingenomen. Het lijkt erop dat India wat wil verdienen aan de miljarden die er wereldwijd in de yoga omgaan.

Mag dit yoga heten?

Gaat yoga dezelfde weg op als Griekse feta of Franse champagne? Producten met een dergelijke 'beschermde oorsprongsbenaming' mogen niet onder die naam worden verkocht, als ze niet op de plaats van herkomst zijn vervaardigd. Moeten Amerikaanse yogastudio's straks een licentie aanvragen bij de Indiase overheid?

Het zou nog wel eens moeilijk worden voor Modi om een 'patent' af te dwingen. Om te beginnen is yoga niet tastbaar. Ook is de link met het grondgebied van India niet direct duidelijk.

Hondenyoga is niet typisch Indiaas

"Yoga is wel degelijk afkomstig uit India", zegt Sonia Katyal, hoogleraar rechten aan de Fordham-universiteit, gespecialiseerd in intellectueel eigendom, tegen The Atlantic.

"Maar yoga is wijdverspreid in het westen, inclusief honderden varianten zoals moeder-en-kind-yoga, naaktyoga, hondenyoga... Dat maakt het een beetje lastig om hard te maken dat de Indiase herkomst altijd essentieel is voor de beoefening of de kenmerken van de hedendaagse yoga."

Niet af te dwingen

Bovendien, hoe wil India zijn intellectueel eigendom handhaven? Griekenland kan voor zijn feta een beroep doen op de Europese Unie, maar daarbuiten wordt het lastiger. Een Amerikaanse kaasproducent kan ongestraft 'feta' op zijn verpakking zetten.

"India zou iedere yogastudio in de wereld in de gaten moeten houden", zegt May T. Yeung van het Estey Centre for Law and Economics and International Trade tegen The Atlantic. Maar het feit dat de Indiase regering zijn gewicht achter deze zaak gooit, zou wel eens verschil kunnen maken, denkt Yeung.

Lees ook

Finnen zien markt in online yogales

Stilton-kaas mag niet in Stilton gemaakt worden

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl