Op het moment dat een werknemer ziek is, heeft hij of zij recht op loon. Dat is zo geregeld in de wet.

Hier staat tegenover dat de werknemer volledig moet meewerken aan de re-integratie.

Maar wat als de werknemer bijvoorbeeld niet bij de bedrijfsarts verschijnt, terwijl hij of zij wel is opgeroepen? Of niet komt werken terwijl de bedrijfsarts adviseert dat de werknemer wel (gedeeltelijk) kan werken?

Dit kan tot gevolg hebben dat de werknemer niet langer recht heeft op loondoorbetaling. Maar de werkgever kan niet zomaar besluiten om geen salaris meer over te maken.

Loonopschorting is meer een drukmiddel

De wet biedt twee mogelijkheden, namelijk het loon opschorten of het loon volledig stopzetten. Er is een belangrijk verschil tussen beiden. Welke sanctie de werkgever kan toepassen, hangt af van de vraag welke re-integratieverplichting een zieke werknemer niet of onvoldoende naleeft.

Loonopschorting houdt in dat de loondoorbetaling wordt opgeschort voor de periode waarin de werknemer niet aan zijn of haar verplichtingen voldoet. Dit betekent dat de werkgever het loon met terugwerkende kracht alsnog moet betalen op het moment dat de werknemer wel weer aan zijn of haar re-integratieverplichtingen voldoet.

Loonopschorting is dan ook meer een drukmiddel: de loonbetaling vervalt niet, maar wordt opgeschort.

De werkgever mag het loon opschorten als de werknemer weigert controlevoorschriften na te leven. Bijvoorbeeld als een werknemer niet bij de bedrijfsarts verschijnt terwijl hij of zij wel is opgeroepen. Of als de werknemer geen inlichtingen geeft aan de werkgever en/of de bedrijfsarts.

Ook als de werkgever een werknemer niet kan bereiken waardoor de werkgever niet kan vaststellen of de werknemer ziek is, is loonopschorting toegestaan. Sterker nog: de werkgever is verplicht het loon op te schorten zodat hij of zij aan zijn of haar eigen re-integratieverplichtingen voldoet.

Loonstop als de werknemer weigert mee te werken

Loonstop betekent dat het loon volledig wordt stopgezet. Anders dan bij loonopschorting hoeft de werkgever het loon niet met terugwerkende kracht te betalen op het moment dat de werknemer achteraf alsnog aan zijn of haar re-integratieverplichtingen voldoet.

Vanaf dat moment hoeft de werkgever de loonbetaling uitsluitend te hervatten. Over de periode dat het loon is stopgezet, is de werknemer zijn loon dus kwijt.

De werkgever mag het loon stopzetten als de werknemer zijn of haar herstel belemmert of vertraagt. Of als de werknemer zonder een goede reden weigert (passend) werk te verrichten.

Ook als de werknemer weigert mee te werken aan het opstellen, evalueren en/of bijstellen van het plan van aanpak of weigert na 104 weken een WIA-uitkering aan te vragen bij het UWV mag het loon worden stopgezet.

Cruciaal: schriftelijk waarschuwen

De werkgever moet de werknemer vooraf schriftelijk waarschuwen en de loonopschorting of de loonstop aankondigen. Met andere woorden: de werknemer moet nog een (laatste) kans krijgen om een loonsanctie te voorkomen.

Pas als de werknemer dan nog niet aan zijn of haar verplichtingen voldoet, mag de werkgever de juiste loonsanctie opleggen.

Het is belangrijk dat de werkgever de waarschuwing op een correcte manier formuleert. Als de werkgever dat niet doet, dan kan dit consequenties hebben.

Als de werkgever bijvoorbeeld het loon opschort terwijl het loon stopgezet had moeten worden, dan heeft de werknemer toch met terugwerkende kracht recht op zijn of haar loon als hij of zij later alsnog de re-integratieverplichtingen naleeft.

In de situatie dat de werkgever het loon stopzet terwijl het loon opgeschort had moeten worden, dan behoudt de werknemer het recht op loon. Een foute formulering in de waarschuwing komt dan ook voor rekening van de werkgever en kan niet hersteld worden.

Is ontslag van een zieke werknemer mogelijk?

Pas als de werkgever kan bewijzen dat een werknemer verwijtbaar weigert mee te werken aan zijn of haar re-integratie – zelfs nadat de werkgever het loon stopgezet heeft – kan de werkgever de rechter verzoeken de arbeidsovereenkomst te ontbinden.

Voor ontslag is het van belang dat de werkgever ook een deskundigenoordeel van het UWV kan overleggen waarin het UWV bevestigt dat de werknemer onvoldoende meewerkt aan zijn of haar re-integratie.

Manon van den Brand is werkzaam bij AMS Advocaten en gespecialiseerd in het arbeidsrecht. Zij adviseert en procedeert over alle facetten van het arbeidsrecht. Daarnaast heeft zij een brede kennis van het contracten- en verbintenissenrecht.