Het dwingende beleid van de kabinetten-Balkenende werpt dus vruchten af. Dit
biedt perspectief voor de komende krapte. Tegen de mensen die nu nog
thuiszitten moet echter een heel andere toon worden aangeslagen. Zij moeten
verleid worden.
Onder Balkenende is er een nieuwe arbeidsongeschiktheidswet en
bijstandswet gekomen. Ook werd de Werkloosheidswet aangescherpt. Er kwamen
strengere keuringseisen voor WAO-ers, de duur van de WW werd verkort en
bijstandsgerechtigden werden gedwongen te werken voor hun uitkering. Je komt
niet meer zomaar in een uitkeringssituatie terecht. En kom je er wel in dan
wordt je via een reïntegratietraject snel weer richting arbeidsmarkt geduwd.
Dit werkt.
Veel van de mensen die nu nog thuis zitten, zijn echter niet te bereiken met
dit soort dwingende maatregelen. Mensen die niet werken omdat zij voor hun
kinderen of het huishouden willen zorgen, kleine deeltijders met een partner
met een grote baan en mensen die met prepensioen of de vut zijn, hoeven niet
(meer) aan de slag. Ze hebben geen uitkering, waardoor de overheid ze niet
kan dwingen aan de slag te gaan. Ze hebben een partner die genoeg verdient,
geld gespaard of pensioen opgebouwd. Voor vutters ligt dit net iets anders,
omdat anderen nog wel aan hun uitkering meebetalen, maar laten we het daar
maar even niet over hebben. Zij hoeven in principe ook niet meer te werken.
Dit betekent echter niet dat er onder deze niet-werkenden geen mensen
zijn die nog best aan de slag zouden willen. Zij willen dit echter alleen
onder hun eigen voorwaarden. Werken moet dus leuk zijn en makkelijk te
combineren met andere dingen.
Dit krijg je niet voor elkaar door kinderopvang goedkoper te maken. Natuurlijk
is het goed dat de opvang betaalbaar is, mensen willen nu eenmaal niet vijf
dagen per week hun kind wegbrengen. En op de dagen dat ze het wel doen,
willen ze gewoon op tijd hun kind kunnen brengen.
De door het kabinet aangekondigde afbouw van de aanrechtsubsidie is ook
zoiets. De aanrechtsubisie is het verschijnsel dat de algemene
heffinsgkorting van de ene partner overdraagbaar is op de andere. Werkt de
ene partner niet, dan krijgt de ander dus een belastingkorting. Het is goed
geen bonus meer te geven voor thuiszitten, maar zouden mensen hierdoor echt
zin krijgen meer te gaan werken? Want daar draait het om bij de mensen die
nu zonder gebreken thuis zitten.
Wat er dan moet gebeuren? Eenvoudig. Werken moet gewoon veel flexibeler
kunnen. Veel vutters zouden nog best een aantal dagen in de maand kunnen
werken, maar alleen wanneer het hun uitkomt en niet meer in dezelfde baan
die ze al veertig jaar hebben gedaan.
Om mensen met kinderen voor de arbeidsmarkt te behouden zou het veel
makkelijker moeten worden een tijdje een stapje terug te doen, zonder dat
dit gevolgen heeft voor je verdere carrière. Daarna moeten ze weer
gemakkelijk volledig kunnen terugkeren. De levensloopregeling zou dit moeten
faciliteren, maar daarvan komt tot noch toe weinig terecht.
Werkgevers moeten dus veel flexibeler worden. Waarom is het in de
meeste bedrijven nog steeds niet gewoon te werken op tijden dat het jou
uitkomt? Veel deeltijders zouden waarschijnlijk best meer uren willen
werken, maar dan bijvoorbeeld door de week tussen half tien en drie, en 's
avonds en in het weekend nog een aantal uren.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl