Disneyland Parijs heeft het zwaar en wist dit najaar op het nippertje aan een faillissement te ontkomen. Maar dat wil niet zeggen dat het slecht gaat met de markt voor attractieparken. Integendeel, meer gespecialiseerde themaparken doen het uitstekend.

Armoedige ogende attracties, shows die worden afgeblazen en hoge toegangsprijzen. De kritiek op het verval van themapark Disneyland Parijs is niet mals.

De cijfers van exploitant Euro Disney spreken ook boekdelen: in 2012 stond er een verlies van 100 miljoen euro in de boeken, in 2013 was dat 78 miljoen en in 2014 (gebroken boekjaar tot en met september) 114 miljoen euro.

Disneyland kwakkelt in z’n eentje

Afgelopen oktober moest Euro Disney met een noodlening van 1 miljard euro van de acute ondergang worden gered. Maar wat is er nu precies mis met Disneyland Parijs?

Klagen over de zwakke Europese economie is een zwaktebod, stelt weekblad The Economist in een analyse. Want andere themaparken in Europa doen het juist erg goed.

Zo boekt de in Groot-Brittannië zetelende exploitant van themaparken Merlin Entertainment al enkele jaren prima groeicijfers, waarbij bezoekersaantallen, omzet en winst met meer dan 10 procent per jaar groeien. Merlin is onder meer eigenaar van de Legolandparken. In Europa zitten die op drie locaties in respectievelijk Denemarken, Duitsland en Groot-Brittannië.

Efteling stevig in de crisis

The Economist noemt de Nederlandse Efteling niet, maar ook daar ziet het plaatje er een stuk robuuster vergeleken met Euro Disney. In de tabel hieronder zijn enkele kerngetallen weergegeven van respectievelijk Disneyland Parijs en de Efteling, waarbij eerstgenoemde dus gebruikt maakt van een gebroken boekjaar dat loopt tot en met september.

De omzet van Disneyland Parijs is op een niveau van ongeveer 1,3 miljard euro bijna tien keer zo hoog als die van de Efteling. Beide bedrijven hadden in 2013 last van een licht teruggang van de omzet.

Het grote verschil zit 'm echter in de winstgevendheid. Terwijl de Efteling in de jaren van 2011 tot en met 2013 een gestaag groeiende winst liet zien, leed Disneyland Parijs continu verlies. En die verliezen liepen namen alleen maar toe in het boekjaar 2014.

Efteling moet vooral Efteling blijven

Het management van Euro Disney wil fors investeren in het oplappen van oude attracties en investeren in vernieuwing. Maar, zo stelt The Economist, misschien loopt Disneyland Parijs wel tegen een culturele barrière op: in tegenstelling tot Amerikanen zouden Europeanen minder gesteld zijn op brede attractieparken en meer voelen voor gespecialiseerde themaparken voor specifieke doelgroepen.

Dit laatste zou een sleutel achter het succes van Merlin kunnen zijn, dat naast Legoland ook themaparken zoals Heide Park in Duitsland  - piraten, cowboys en avonturiers, plus dieren uit de Madagascar-films - onder zijn hoede heeft.

Als 'plaatselijke cultuur'  en 'deelthema's' inderdaad beter werken in Europa, is de Efteling natuurlijk prima gepositioneerd. Niet tornen aan het hoge Anton Pieck-gehalte dus.