In de week van 7 december trok een schokgolf door de financiële markten.
Kredietbeoordelaar Fitch verlaagde de kredietwaardigheid van Griekenland en
Standard & Poor’s (S&P) zette Spanje op het strafbankje.

Als Spanje de overheidsfinanciën niet snel op orde krijgt, zal de
kredietwaardigheid van dat land ook verlaagd worden.

De consequenties van zo’n kredietwaardigheid-verlaging zijn ernstig. De
niveaus zeggen iets over het vertrouwen dat de markt heeft dat de overheden
hun schulden kunnen afbetalen.

Bezorgdheid
Op de markt van staatsobligaties waren de resultaten van uitspraken over de
kredietwaardigheid meteen te zien. De risico-opslagen op Griekse
staatsobligaties gingen omhoog, terwijl de prijzen van diezelfde obligaties
naar beneden tuimelden.

Afnemers van Griekse staatsobligaties willen dat de Griekse regering hen een
hogere risico-opslag betaalt, omdat de afnemers er minder vertrouwen in
hebben dat de overheid de obligaties weer kan terugkopen, oftewel de
schulden afbetalen.

Waren Griekenland en Spanje al reden voor bezorgdheid op de financiële
markten, nu zijn er nog wel meer landen die opeens op de kredietradar
verschijnen. Volgens kredietbeoordelaar Moody's
komen zelfs de VS en Groot-Brittannië in aanmerking voor herwaarderingen als
de regeringen in die landen niet snel de overheidsfinanciën verbeteren.

Combinatie van factoren
Dat komt door een combinatie van factoren. In Griekenland baren de nationale
schuld (112 procent van het bruto binnenlands product) en een
begrotingstekort van ruim 14 procent de financiële markten grote zorgen. Kan
Griekenland die schuld straks nog wel afbetalen zonder failliet te gaan?

Spanje komt dit jaar uit op een nationale schuld van 54 procent van het bruto
binnenlands product (bbp), en een begrotingstekort van tussen de 5 en 6
procent. Dat klinkt allemaal veel minder erg en dat is het ook, maar Spanje
heeft wel een enorme werkloosheid en dat terwijl het land zich nog steeds in
een recessie bevindt. De overheidsfinanciën zullen dus verder verslechteren.

Afwaarderingen meer landen?
Kijken we naar de combinatie nationale schuld, het begrotingstekort,
werkloosheid en de groei van het bbp, dan zijn er nog wel meer landen die in
aanmerking zouden kunnen komen voor afwaarderingen. Zie de slideshow, gevuld
met gegevens van de Organisatie voor Economische Samenwerking en
Ontwikkeling, het IMF en rapporten van diverse kredietbeoordelaars.

Voor alles geldt: een AAA-kredietrating is de hoogste en dus beste
beoordeling, alles onder BB is 'radioactief'.

Lees ook:

Twijfel
over Griekse kredietwaardigheid

Kredietwaardigheid
Spanje mogelijk lager

Wat als een
land omvalt?

Opinie
Mathijs Bouman: Gooi de Grieken uit de euro!

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl