Drones lijken misschien vooral high-tech speelgoed voor hobbyisten of militairen. Maar luchtfoto’s maken met onbemande luchtvaartuigen is al uitgegroeid tot een serieuze branche.

Ondernemingen als Photodrone, fotopiloot.nl, Cloudshots, FlyingEye en Birdmedia maken voor hun klanten foto’s en films vanuit de lucht. Ze gebruiken daarvoor drones: op afstand bestuurbare mini-helikopters (ook wel multirotors) waar een camera onder is gemonteerd.

In het register van de Kamer van Koophandel zoeken op ‘drones’ levert nu 53 bedrijven op, maar dat zijn ze lang niet allemaal. DARPAS, een vereniging van bedrijven die vliegen met onbemande luchtvaartuigen, heeft 72 leden. “Dit soort bedrijven is absoluut sterk in opkomst,” weet voorzitter Rob van Nieuwland.

De branche is al tweehonderd bedrijven groot, schat hij. De meesten zitten in de luchtfotografie, maar er zijn meer verrassende toepassingen, van inspectie van windmolens tot crowd-control tijdens evenementen. De meeste groei zit in de ‘precisie-landbouw’: drones die voor elke vierkante meter afzonderlijk bekijken of er mest of water bij moet.

Smartphone aan de basis opkomst drones

De grote toestroom van bedrijven die met drones vliegen, is opvallend genoeg een direct gevolg van de mobiele telefoon. Een smartphone bevat veel rekenkracht en veel sensoren als versnellingsmeters, GPS-ontvanger en een tiltsensor. Dat is ook wat je nodig hebt om een drone te laten vliegen. Massaproductie maakt de sensoren steeds kleiner en goedkoper, en dus worden ook drones in hoog tempo beter en goedkoper.

In een paar jaar is het vliegen met drones zo heel laagdrempelig geworden. Vroeger moest je een bedreven vlieger zijn, maar nu kan bijna iedereen ze besturen – en betalen. Dankzij zijn prijs-kwaliteitverhouding is de DJI Phantom een erg populair type. Het is een quadcopter (vier rotors) van Zuid-Koreaanse makelij. Je hebt er al een, zij het nog zonder camera, voor zo'n zeshonderd euro.

Sander Mutsaards van de Amsterdamse onderneming BeemFlights maakt van dichtbij mee hoe snel de ontwikkelingen gaan. “Wij waren er vroeg bij. Onze eerste drone hebben we door iemand laten bouwen, dat was toen superduur. Voor een drone die een beetje redelijke camera kon dragen zat je al snel aan vijfduizend of tienduizend euro. Inmiddels is die markt gegroeid en kun je mooie modellen gewoon in winkels en online kopen.”

Hij is de piloot, zijn broer Bas de cameraman. Hun vriend Jasper kwam met het idee om zo'n helikopter te kopen. Ze vonden het prachtig mannenspeelgoed, maar ook nogal duur. Ze wilden proberen de drone professioneel te gebruiken om hem zo terug te verdienen. Ze gingen ermee naar de Ardennen, kastelen fotograferen vanuit de lucht en dan aanbellen om de foto's te verkopen. “Na die testvluchten ging het balletje snel rollen. We deden een paar golfbanen en die vertelden het door. Toen stonden er ineens acht golfbanen voor ons in de rij. Inmiddels zijn we volop aan het knallen. We hebben zóveel opdrachten.”

De drone maakt al vliegend reclame voor zichzelf. Het is een uitstekend middel om klanten binnen te halen, vertelt Mutsaards. “Bij iedereen zie je in de ogen 'wow, een drone'. Je kunt er toch net wat unieker beelden mee maken.” Hij verwacht dat de markt komend jaar nog wel flink voller zal worden, maar dat BeemFlights het wel zal volhouden. “Niet iedereen met een drone heeft ook gevoel voor een mooi shot. Wij zitten al tien jaar in de videoproductie, dus die ervaring hebben we al wel.”

Regels

Behalve fotograferen en filmen zijn er ook Nederlandse bedrijven die drones inzetten voor andere doeleinden. Ingenieursbureau Geo Infra in het Brabantse Oud Gastel heeft een eigen onbemand meetvliegtuigje waarmee het 3D-modellen van een terrein maakt met details tot op een paar centimeter. Clear Flight Solutions, een spin-off van de Universiteit Twente, maakt robot-vogels om echte vogels te verjagen. Aerialtronics in Scheveningen is het grootste maak-bedrijf in Nederland op het gebied van drones, met een grote buitenlandse afzet.

Wetgeving rond drones 'te streng' in Nederland

Wat de Nederlandse vliegende bedrijvigheid nog wel stevig in de weg zit, is de wetgeving hier, vindt branchevereniging-voorzitter Rob van Nieuwland. “Technologie heeft gezorgd voor flexibiliteit, maar dat matcht totaal niet met de Nederlandse regelgeving. Je zou het voor kleine vliegtuigjes makkelijker moeten maken om te vliegen dan voor grotere. Nu is alles over één kam geschoren.”

Sinds juli 2013 is vliegen met een drone namelijk verboden. Tenminste, voor bedrijven, want particulieren mogen dat onder de Regeling Modelvliegen wel. Wie commerciële vluchten wil maken met een drone, moet ontheffing aanvragen. Vier bedrijven is dat tot nu toe gelukt. Nog eens veertien zijn zo ver dat ze per project een ontheffing mogen aanvragen.

Van Nieuwland: “Wil je nu legaal vliegen, dan ben je zes- à zevenduizend euro kwijt aan opleidingen en certificaten. Voor een multikopter-vlucht van tien minuten ben je urenlang of soms zelfs dagen bezig om toestemming te vragen aan de provincie en de luchtverkeersleiding. De overheid is een hele marktsector aan het wegstoppen. ”

DARPAS praat met het Ministerie voor Infrastruur en Milieu over betere regels. “Er is nieuwe wetgeving aangekondigd, maar die wordt alleen maar strenger. Ze willen bijvoorbeeld een zware medische keuring. Daar zeggen wij van: waar ben je mee bezig. In het buitenland zie je dat als het goed is geregeld, er een prima nieuwe markt ontstaat met allemaal leuke toepassingen. Frankrijk heeft sinds kort het vijfhonderdste bedrijf erbij dat legaal vliegt. Hier zijn we alleen maar bezig het de kop in te drukken, uit het oogpunt van veiligheid.”

Onterecht, vindt Van Nieuwland. “Dat wantrouwen maakt het heel moeilijk om in Nederland iets op te zetten. Vaak zijn het kleine bedrijfjes van mensen die hun hele persoonlijke vermogen erin steken. Die doen echt wel voorzichtig.”

Filmmaker Thijs van Gasteren uit Breda gebruikt zijn drone graag voor de slotbeelden van een film. “Laatst hadden we een opdracht voor een gemeente. Als eindshot zie je een buurtcentrum, dan stijgt de drone op en zie je de rest van de stad. Dat werkt wel lekker.”

Hij heeft gehoord dat hij eigenlijk een soort brevet nodig heeft en dat dat best duur is. Een extra aansprakelijkheidsverzekering heeft hij ook niet. “Als ik voor een bedrijf met mijn drone zou gaan vliegen, dan ben ik illegaal bezig. Ik ben nu wel huiverig om hem in de binnenstad te gebruiken. Stel je voor dat er iets gebeurt.” Een van zijn klanten gaat nu maar op het dak van hoge gebouwen staan om zelf overzichtsbeelden te filmen.

Lees ook

Amerikaanse startup komt met adverteren via drones: drone-vertising

 

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl