De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft nieuwe maatregelen aangekondigd om de koers van de sterk in waarde gedaalde Turkse lira te stutten. Zo komt er een nieuw programma dat de spaargelden van Turkse burgers zal beschermen tegen de flinke koersschommelingen van de eigen munt.

De aankondiging had direct effect want de koers van de Turkse munt, die eerder op de dag nog meer dan 11 procent daalde ten opzichte de dollar, steeg na Erdogans boodschap flink. De munt eindigde maandag zelfs met bijna een kwart meer waarde dan het de dag begon. Volgens gegevens van financieel persbureau Bloomberg is dat de grootste dagkoerstwinst voor de lira sinds 1983. Ook dinsdag wint de munt weer aan waarde.

De hoeveelheid Turkse lira die je krijgt per euro (een lagere koers duidt op een sterkere lira). Foto: Markets Insider
De hoeveelheid Turkse lira die je krijgt per euro (een lagere koers duidt op een sterkere lira). Foto: Markets Insider

De snelle opleving werd in gang gezet door de belofte van een depositogarantie. Met de ingreep wil de president voorkomen dat Turken hun spaarcenten massaal in dollars omzetten en daarmee de koers van de lira alleen maar verder doen kelderen. Maar Erdogan benadrukte ook vast te zullen houden aan zijn eerder ingezette economisch beleid.

Internationaal wordt dit onorthodoxe economische beleid van Erdogan juist als de veroorzaker gezien van de valutaonrust in het land. Alleen in de afgelopen maand verloor de munt 40 procent van zijn waarde. Op het dieptepunt was de munt 60 procent minder waard dan een jaar eerder.

Volgens de berekeningen van drie bankiers werd maandagnacht ongeveer 1 tot 1,5 miljard dollar aan spaargeld in lira omgezet. De Turkse Vereniging van Banken zei dat ongeveer 1 miljard dollar werd verkocht op de markten.

Erdogan denkt dat een hogere rente tot inflatie leidt

De inflatie in Turkije is zeer hoog, maar onder druk van Erdogan verlaagde de centrale bank sinds september herhaaldelijk de rente. Erdogan ziet de rente het liefst zo laag mogelijk omdat hij gelooft dat een hoge rente zorgt voor hogere prijzen. Gebruikelijk beleid van economen is juist het verhogen van de rente om de inflatie in bedwang te krijgen.

Sommige economen stellen dat de nieuwe maatregelen in feite verhulde renteverhogingen zijn, maar die zijn niet zonder risico voor de schatkist. Erdogan vertelde er ook niet bij hoe hij het in potentie dure en prijsopdrijvende initiatief zou financieren.

De grootste bedrijvenlobby van Turkije riep de president eerder al op te stoppen met zijn omstreden rentebeleid omdat dat de economie grote schade toebrengt.

Voor Nederland is de economische situatie in Turkije ook belangrijk. Het land is in het afgelopen decennium een belangrijkere handelspartner geworden. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek is de jaarlijkse export van Nederlandse goederen naar Turkije sinds 2012 met circa een miljard euro toegenomen tot bijna 5,7 miljard euro.

De waarde van de import lag in 2020 met een kleine 3,8 miljard euro zelfs bijna twee keer zo hoog als in 2012. Uit Turkije komt er vooral kleding en bijvoorbeeld groente en fruit naar Nederland. Andersom betreft de handel onder meer medicinale en farmaceutische producten.

LEES OOK: Turkse lira implodeert: iPhones zijn het nieuwe goud en worden gebruikt als oppotmiddel