Prominente Republikeinen roepen Donald Trump op om zich terug te trekken uit de race voor het presidentschap nadat een opname uit 2005 opdook waarin Trump schunnige opmerkingen over vrouwen maakt.

Als Trump zich daadwerkelijk terugtrekt, zou dat een reeks gebeurtenissen veroorzaken die ongekend zijn in de Amerikaanse presidentsverkiezingen.

Wat zou er gebeuren in het overigens zeer onwaarschijnlijke scenario dat Trump zich terugtrekt? We zochten het uit.

Kan Trump de nominatie geven aan Mike Pence, de kandidaat voor het vicepresidentschap?

mike pence donald trump

Foto: Donald Trump en de gouverneur van Indiana, Mike Pence, zwaaien naar het publiek tijdens een campagnebijeenkomst op 12 juli 2016. Bron: Reuters/John Sommers II

Als Trump besluit op te stappen, krijgt Pence niet automatisch de Republikeinse nominatie, zei Ballotpedia’s Charles Aull, een expert in presidentsverkiezingen en de regels daarvoor tegenover Business Insider, afgelopen augustus.

De Republikeinse partij zou een formeel proces moeten doorlopen.

Trump vervangen?

De regels van het Republican National Committee, zeg maar de verkiezingscommissie, geven aan dat het elke openstaande plek voor een kandidaat, ontstaan door 'overlijden, afstand doen of anderszins' kan opvullen enerzijds door alle 2.472 gedelegeerden bij elkaar te roepen voor een conventie of anderzijds door de 168 leden van de commissie te laten beslissen bij meerderheid van stemmen.

In dit laatste scenario krijgt elk lid een aantal stemmen in overeenstemming met het aantal inwoners van de staat waaruit het lid afkomstig is.

Aull gaf aan dat dit het meest waarschijnlijke scenario is, omdat het bijelkaarroepen van een nieuwe conventie een logistieke nachtmerrie betekent.

Wie zou hem vervangen?

Als Trump zich terugtrekt, zou het kiezen van Pence de minst controversiële oplossing zijn, (vergeleken met voormalige genomineerden als gouverneur John Kasich of senator Ted Cruz) omdat hij al is aangenomen door Trump en op de conventie verkozen is.

De keuze voor Pence zou voor sommige Republikeinen een opluchting betekenen en sommige stemmers die nu niet op een van de andere kandidaten willen stemmen, alsnog naar de stembus kunnen brengen op de verkiezingsdag, in plaats van thuis te blijven.

Kan de verkiezingscommissie Trump ontslaan?

Republican National Convention Texas

Foto: Een gedelegeerde van Texas schreeuwt op het moment dat de tijdelijke voorzitter van de Republikeinse conventie de bezwaren van anti-Trumppartijleden afwijst. Bron: Reuters/Jim Young

Een klein aantal mensen heeft de verkiezingscommissie van de Republikeinen opgeroepen om een extreme interpretatie te kiezen voor de zinsnede 'anderszins' in de regels voor het vervangen van een kandidaat. Theoretisch kan de commissie ook de regels veranderen om hem te vervangen, maar dat zou nog meer tijd vergen. Dat is behoorlijk onwaarschijnlijk.

Die bijzonder interpretatie zou de enige manier kunnen zijn om Trump uit de race te krijgen, want de meeste kandidaten voor het presidentschap stappen niet uit zichzelf op, zei politiek historicus Alex Keyssar, verbonden aan Harvard eerder. "Het is de vervulling van de ambitie van hun leven."

Als Trump niet vrijwillig opstapt, zou hij waarschijnlijk de verkiezingscommissie voor de rechter dagen als ze de 'anderzins-clausule' toepassen en hem de nominatie ontnemen.  Dan moeten rechters uitmaken wie de uiteindelijke kandidaat wordt.

Nu we toch over hypothetische situaties hebben: als Trump of een andere kandidaat een serieus misdrijft pleegt, kan hij of zij nog steeds een gooi doen naar het presidentschap. Er is niets in de grondwet van de VS die verdachten uitsluit van verkiezingen. De socialistische presidentskandidaat Eugene V. Debs kreeg in 1920 zelfs 1 miljoen stemmen vanachter de tralies.

Is het te laat om Trump kwijt te raken?

TRUMP

Foto: Getty

Een formeel nieuw proces zou op zijn minst enkele weken duren en de klok tikt nu snel weg naar de verkiezingsdag op 8 november. De meeste staten hebben hun eigen deadlines voor presidentsverkiezingen om afwezige kiezers toch te bereiken en in staat te stellen om te kiezen.

Niet alleen staat de naam van Trump al op de stembiljetten, het daadwerkelijk stemmen door mensen buiten hun staat is al is begonnen in verschillende staten en er komen de komende dagen nog meer bij.

Dat betekent dat als de verkiezingscommissie van de Republikeinen Trump vervangt, zijn naam nog steeds op de stembiljetten zal staan. Niet alleen op die voor de mensen die buiten hun staat wonen, maar ook voor de stemmers op de verkiezingsdag zelf.

Dat zou ongelooflijk verwarrend zijn voor kiezers: ze willen Pence stemmen, maar zouden daarvoor op Trump moeten stemmen bij de stembus, zegt politicoloog  Josh Putnam tegenover The Washington Post.

Er is ook nog een horde na de verkiezingen.

Als kiezers op een kandidaat stemmen, zeggen ze in feite dat hun leden van hun kiescommissie moeten stemmen op die kandidaat. Maar in sommige staten kunnen die zogeheten kiesmannen kiezen wie ze willen als president. In andere staten moeten ze stemmen op de grootste partij. En nog weer een andere groep staten zijn kiesmannen verplicht te kiezen voor de naam op het stembiljet.

Het is deze laatste groep die de Republikeinse partij zou dwingen om naar de rechter te stappen om die stemmen aan Trump over te dragen aan zijn vervanger. Dat zou nog tijdrovender en rommeliger zijn.

Wat als Trump opstapt de dag na de verkiezingen?

Daar heeft de VS een regel voor.

Het zogeheten 20e amendment zegt: "Als een president niet gekozen is voor het begin van zijn termijn of als de gekozen president "failed to qualify", dan volgt de vicepresident hem op tot een president zich wel heeft gekwalificeerd."

In dat geval kan Trump in feite Pence 'kiezen'.

Zou Pence kunnen winnen?

pence for prez trending hard

Foto: Screenshot van Google Trends tijdens het debat tussen de beide kandidaten voor het vicepresidentsschap. Bron: Google Trends

Tijdens het debat tussen de genomineerde vicepresidenten steeg het aantal zoekopdrachten in Google voor de term "Pence for president" enorm.

Peilingen en experts waren het erover eens dat Pence de winnaar was van het debat en Trumps kandidatuur een redelijker beeld gaven. Een peiling op woensdag gaf zelfs aan dat Pence een kandidaat zou kunnen zijn voor de verkiezingen in 2020.

Voor sommige kiezers zou het vervangen van Trump een slecht idee zijn, meent expert Keyssar. Veel van zijn aanhangers zijn loyaal en zouden zich verraden voelen als de verkiezingscommissie van de Republikeinen hem vervangt door iemand anders.

Maar voor andere kiezers kan Pence hun redder zijn - zeker na zo'n dag als Trump vrijdag had.

 

Een eerdere versie  van dit artikel verscheen op 18 augustus 2016.