- De economie van Rusland zou wel eens kunnen terugkeren naar de situatie ten tijde van de Koude Oorlog, zegt een onderzoeker.
- Het land heeft drie grote problemen die economische groei in de weg staan.
- De investeringen in de private sector blijven achter, de industrie stagneert en de bevolking krimpt.
- Lees ook: De brain drain die Rusland teistert, legt een zware wissel op de economie: die is naar verwachting in 2026 kleiner dan de economie van Indonesië.
De economie van Rusland is verzwakt door de invasie van Oekraïne en zou uiteindelijk kunnen terugkeren naar de situatie aan het einde van de Koude Oorlog. Dat komt doordat cruciale voorwaarden voor economische groei in steeds mindere mate aanwezig zijn, zo zegt Vladislav Inozemtsev, een speciale adviseur bij het Middle East Media Research Institute.
In een artikel voor het Franse tijdschrift Politique Étrangère wijst Inozemtsev op de zwaktes in de Russische economie. Die staan in schril contrast tot de beweringen van de Russische regering dat het goed gaat met de binnenlandse economie.
Inozemtsev benoemt in het bijzonder op drie problemen die steeds groter worden en die mogelijk wijzen op een grimmige economische toekomst voor Rusland.
1) Rusland de-industrialiseert
De Russische economie wordt “steeds primitiever”, stelt Inozemtsev. Westerse bedrijven verlaten het land en zijn niet langer bereid zijn om zaken te doen met Russische bedrijven. Ondertussen veroudert de westerse apparatuur in Rusland en kunnen veel machines en apparaten nog maar drie tot vijf jaar gebruikt worden.
Daardoor ontstaan er tekorten en problemen in belangrijke sectoren van de Russische economie, zoals de autosector, waar de verkoop is ingestort tijdens de bijna twee jaar durende oorlog in Oekraïne.
Rusland wendt zich daarom steeds meer tot China voor de levering van hightechproducten en andere behoeften, zeker aangezien het gros van de wereld niet langer bereid is om handel te drijven met de natie. In dit tempo zou Rusland tegen het einde van het decennium volledig afhankelijk kunnen zijn van China als handelspartner, schrijft Imnozemtsev.
Dat is een somber vooruitzicht voor de economische groeivooruitzichten van het land. "De Russische economie heeft zo geen kans om zich de komende jaren te ontwikkelen", schrijft Inozemtsev, die benadrukt dat een meerderheid van de Russische bevolking dit nog niet lijkt in te zien.
2) De bevolking van Rusland krimpt
De bevolking van Rusland kromp al voor de start van de oorlog in Oekraïne. Waarschijnlijk zet die trend door, omdat veel mensen de dreiging van een oorlog en sombere economische vooruitzichten willen ontvluchten.
De bevolking van Rusland daalde tussen 2017 en 2022 met ongeveer 3 miljoen mensen. Die bevolkingskrimp heeft de Russische economie problemen bezorgd, waaronder een recordtekort aan werknemers.
"Het verlies aan het menselijk kapitaal kan op de lange termijn zwaarder wegen dan de financiële verliezen als gevolg van de oorlog", concludeert Imnozemtsev hierover.
3) Investeringen in private sector stagneren
Rusland lijdt ook onder het verlies van kapitaal dat beschikbaar is voor de private economie, nu het land steeds meer wordt ingericht als een oorlogseconomie. Het regime van president Vladimir Poetin zet fors in op hoge militaire uitgaven en zware belastingen.
"Nationalisatie en de inbeslagname van bezittingen van buitenlandse bedrijven zijn zo populair geworden, dat het inlijven van eigendommen van Russische ondernemers die 'niet loyaal genoeg' worden geacht aan het Kremlin, ook vaker voorkomt. Een massale herverdeling van kapitaal lijkt de komende jaren daarom onvermijdelijk", signaleert Imnozemtsev.
Dit alles wijst erop dat de Russische economie met grote problemen te kampen heeft, schrijft de onderzoeker. Tegen het einde van het decennium zou het Russische nationaal inkomen volgens Imnozemtsev met 10 procent tot 15 procent kunnen kelderen. Ondertussen kan de bevolking met wel zes miljoen mensen krimpen en zou de roebel nog eens 50 procent in waarde kunnen dalen, aldus Imnozemtsev.
Andere economen hebben soortgelijke waarschuwingen voor de Russische economie afgegeven, al zegt de Russische regering juist dat sprake is van veel veerkracht.
Hoewel het Kremlin onlangs toegaf dat Rusland vorig jaar op instorten stond, voorspellen Russische overheidsfunctionarissen juist dat de economie dit jaar met maar liefst 3 procent zal groeien, meer dan de 2,2 procent groei die het Internationaal Monetair Fonds inschat.
