De economische groei ebt weg. Een jaar geleden waren we met z’n allen nog
enthousiast over het herstel van de zwaarste recessie sinds de tweede
wereldoorlog, nu begint het er op te lijken dat we het toch niet redden.

In de Verenigde Staten bedroeg de groei over het tweede kwartaal van dit jaar
nog maar 1,3 procent op jaarbasis, terwijl op 1,8 procent was gerekend. In
Europa bedraagt de groei 1,7 procent en de verwachting voor heel 2012 is 2,3
procent voor de VS en 1,8 procent voor Europa.

VS blijft goedkoop lenen
Er zijn wellicht een hoop verklaringen te vinden voor deze groeivertraging,
maar het komt allemaal wel hoogst ongelukkig. De VS worstelen op dit moment
met hun kredietplafond en ook na een akkoord zijn er nog te veel
onduidelijkheden. Het vertrouwen is onmiskenbaar geschaad en de vraag voor
velen is wat de ratingbureaus gaan doen.

Het merkwaardige is evenwel dat de markten blijkbaar geen rekening houden met
een verlaging van de rating. Het rendement op de 10-jarige staatsleningen
dook afgelopen week onder de 2,8 procent en dat is het laagste niveau sinds
november vorig jaar.

Angst voor slapte
Dat beleggers weer massaal in staatsobligaties stappen heeft alles te maken
met de angst voor de aankomende economische slapte, wat blijkbaar meer
aanspreekt dan de kredietwaardigheid. Warren Buffett legt het gesteggel rond
het kredietplafond uit als een spelletje Russische Roulette met het wapen op
het hoofd van de VS. Je haalt de trekker over en in één van de zes gevallen
gaat het schot af en dan heb je een probleem. In alle andere gevallen
gebeurt er niks.

Maar stel dat de VS toch hun AAA-rating kwijtraken dan is ook deze
grafiek (1) interessant. Het blijkt dat bij een ratingverlaging van één
stap de rendementen binnen zes weken weer op hun oude niveau zijn. Ook in
dit geval is dat waarschijnlijk, want veel ander AAA-materiaal is er niet
voorhanden.

Als de Chinezen al hun Amerikaanse staatsobligaties gaan inwisselen voor
bijvoorbeeld Zwitserse staatsobligaties, dan zijn ze gelijk eigenaar van
Zwitserland. Alpenchinees lijkt ons wat vergezocht.

Hoe dan ook, het is niet waarschijnlijk dat de VS ooit hun rekeningen niet
zullen betalen. Tenslotte kunnen ze geld bijdrukken.

Europa en Japan
Zeventien Europese landen hebben dat recht de afgelopen tien jaar geleden uit
handen gegeven. Griekenland zou wel willen dat ze dat nog konden, maar als
ze nu drachmes gaan drukken is het gelijk behang. Europa zit op zijn zachtst
gezegd in een miserabele positie met haar landencrisis nu de groei
terugloopt. En in Japan is al het niet veel beter. De ramp met de tsunami
heeft de toch al trage economie nog verder achterop gebracht.

Om nog even bij de VS te blijven, alle groeivoorspellingen van de afgelopen
drie jaar zijn naar beneden bijgesteld. Deze
grafiek (2) brengt deze neerwaartse bijstellingen van de economie goed
in beeld.

Winstalarm
Het is dus duidelijk laag water aan het worden in beleggingsland. Het
vervelende is dat niemand goed kan aangeven wanneer het tij zal keren. Dat
geldt voor beleggers in aandelen, maar eigenlijk ook voor
obligatiebeleggers.

Teleurstellende kwartaalresultaten en winstwaarschuwingen zijn aan de orde van
de dag. In de VS haalde tot nog toe 39 procent van de bedrijven haalde hun
prognose voor het tweede kwartaal, 53 procent zat eronder en slechts 8
procent zit erboven.

Voor de aandelen van de Amerikaanse S&P-500 index is de verwachting voor
de gemiddelde winstgroei voor dit jaar 11 procent . Dat is fors lager dan de
38 procent van 2010 en de 40 procent groei in 2009.

Niet bepaald een riant speelveld voor de huidige schuldenproblemen. Maar laag
water heeft één voordeel. Je houd langer droge voeten.

Rob Putter is zelfstandig vermogensadviseur voor financieel adviesbureau Uniquest.
De informatie in deze column bevat geen individueel beleggingsadvies of
aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

Volg de markten op Z24 Beurs

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl