Toen voorzitter Ben Bernanke van de Amerikaanse centrale bank vorig jaar met
de tweede ronde van monetaire stimulans op de proppen kwam ("QE2")
om de economie de beslissende duw omhoog te geven, had hij niet gedacht dat
het allemaal zo teleurstellend zou uitpakken.
De groei van de grootste economie ter wereld hapert dit jaar duidelijk en
Bernanke zelf noemt die groei “frustrerend traag”. QE2 heeft de deflatie
geen kans gegeven, maar veel meer dan dat lijkt er niet te zijn gebeurd.
Ben uitgespeeld
De Amerikaanse werkloosheid is nog steeds boven de negen procent en de
huizenmarkt schiet ook niet op. En Ben is een beetje uitgespeeld. De Federal
Reserve heeft in de afgelopen twee jaar al voor 2,3 biljoen dollar aan
staatsobligaties opgekocht.
De volgende stimulus (QE3) is weliswaar fluisterend besproken, maar niemand
denkt dat hij daar serieus aan gaat beginnen. De voordelen zouden niet
opwegen tegen de kosten ervan.
Ondertussen zitten de banken op een royale pot met geld. Het tegoed van
bedrijven en spaarders bij Amerikaanse banken bedraagt zo’n slordige 1,5
biljoen dollar en dat is historisch hoog.
Japan?
Hoewel niemand gelooft dat de VS twee decennia van stagnatie voor de boeg
hebben, beginnen steeds meer economen toch een vergelijking te maken met
Japan twintig jaar geleden. De situatie bij de banken in Japan was toen
eender. Die banken stopten dat vele geld allemaal in staatsleningen en nu,
hoewel Japan een lagere credit rating en een veel hogere staatsschuld
heeft dan de VS, verschilt de rente tussen die twee landen niet zoveel.
Het rendement op de 10-jarige Amerikaanse staatsobligatie is recent onder de 3
procent gedoken, terwijl het gemiddelde over de laatste 30 jaar op 6,8
procent ligt. En dat terwijl de vraag naar geld sterk is toegenomen.
De omvang van uitstaand verhandelbaar staatspapier in de VS is van 4,34
biljoen in 2007 toegenomen tot 9,26 biljoen dollar op dit moment. Wie het
weet mag het zeggen.
Kwetsbaar
De groei van de Amerikaanse economie zal volgens het IMF dit jaar 2,5 procent
en volgend jaar 2,7 procent bedragen. Dat is nog steeds een stukje onder de
kritische norm van drie procent groei en het maakt de economie kwetsbaar
voor verstorende invloeden van buiten.
Als de landencrisis in Europa verkeerd uitpakt of er ontstaat paniek ten
aanzien van de inflatie of het schuldenplafond, dan is een double dip
zomaar weer een realiteit. En zelfs als de huidige vertraging in de economie
maar tijdelijk is, zoals de Fed beweert, dan nog zal een eerder voorspelde
groei van 3,2 procent of zelfs 3,5 procent de werkeloosheid niet onder de 7
procent kunnen doen dalen.
Dus wat kunnen de VS nog doen om de groei weer vlot te trekken? Het enige
noodplan dat er nu nog is, is om meer geld uit te geven, want de
bestedingsdrift van de private sector wordt wat getemperd.
Goldman Sachs heeft berekend dat als de fiscale stimuli dit jaar aflopen, er
in de tweede helft van dit jaar een half procent economische groei op
jaarbasis verdwijnt. Als de regering van president Obama dat gat wil
opvullen, zal ze flink in de buidel moeten tasten. En dat lijkt
onwaarschijnlijk, gezien de discussie over de snel oplopende staatsschuld.
Let op de index
Dus fundamenteel zitten we met een probleem, maar technisch lijkt het
allemaal nog mee te vallen. Wall Street is niet oversold, al is de
teneur wat gedrukt. En als we naar deze
grafiek kijken, zien we dat de S&P 500-index nog een kans heeft. De
aandelenindex beweegt zich aan de onderkant van het lange
termijn-trendkanaal, maar er zijn nog twee steunpuntjes te gaan voordat het
helemaal mis is. Dus houd moed en de index in de gaten.
Rob Putter is zelfstandig vermogensadviseur voor financieel adviesbureau Uniquest.
De informatie in deze column bevat geen individueel beleggingsadvies of
aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.
Volg de markten op Z24 Beurs
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl