Reizigers mogen geld terugeisen van vluchten die vanwege het coronavirus zijn geannuleerd.

Luchtvaartmaatschappijen hebben massaal vouchers uitgedeeld voor geannuleerde vluchten, maar volgens de Europese Commissie houden reizigers het recht om geld terug te vragen.

Voor Air France-KLM gaat het in theorie om een kostenpost van 3 miljard euro, als reizigers van geannuleerde vluchten geld terug zouden eisen.

Luchtvaartmaatschappijen en reisorganisaties moeten gedupeerden van een geannuleerde vlucht vanwege het coronavirus hun geld teruggeven als die passagiers geen voucher willen ter compensatie.

De keuze voor een financiële vergoeding is een recht van de gedupeerde, dat vastligt in het Europees passagiersrecht, zegt de Europese Commissie.

Daarin staat dat een gedupeerde moet kunnen kiezen tussen geld terug of een omboeking bij een geschrapte vlucht. Die laatste optie is door het stilvallen van het vliegverkeer in maart nagenoeg onmogelijk geworden.

Minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en elf Europese collega’s vroegen Brussel vorige maand om tijdelijk ‘coronavouchers’ toe te staan. Het zou Air France-KLM meer dan 3 miljard euro kosten als gedupeerden massaal cash zouden opeisen.

In een aanbeveling aan de lidstaten stelt de commissie dat in de wet duidelijk staat dat de gedupeerde een keuze heeft tussen een vervangende vlucht of terugbetaling van de ticketprijs binnen zeven dagen. Dat geldt voor alle vluchten binnen de EU, voor vluchten die uit de EU vertrekken en voor vluchten van een Europese luchtvaartmaatschappij die in de EU aankomt.

Een gedupeerde kan niet worden gedwongen een voucher te accepteren, aldus de commissie.

Brussel raadt aan om vouchers aantrekkelijker te maken

Tegelijk erkent het dagelijks EU-bestuur dat het geen normale tijden zijn en luchtvaartmaatschappijen en reisorganisaties onevenredig getroffen worden door Covid-19. Bovendien kunnen vluchten nu nauwelijks worden omgeboekt.

Daarom doet ze de aanbeveling om vouchers als alternatief voor een financiële vergoeding "aantrekkelijker en flexibeler" te maken om de acceptatie onder gedupeerden te vergroten.

De voucher moet onder meer minstens twaalf maanden geldig en overdraagbaar zijn en de lidstaten moeten zorgen voor een garantieregeling opdat bij een faillissement van de luchtvaartmaatschappij of reisorganisatie de voucherhouder hoe dan ook zijn geld terugkrijgt. De commissie wijst op de versoepelde Europese staatssteunregels waarmee lidstaten de reissector te hulp kunnen schieten.

Rutte: Nederland gaat voorlopig door met vouchers

Alle 27 EU-landen krijgen een brief waarin ze eraan worden herinnerd de huidige wetgeving over passagiersrechten na te leven. Brussel waarschuwde woensdag wel dat als een lidstaat zich niet schikt naar de wet er mogelijk acties volgen, zoals een inbreukprocedure.

Eerder op de dag ontstond daarover verwarring. Anders dan eerder gemeld begint de Europese Commissie toch nog geen inbreukprocedure tegen Nederland en andere lidstaten vanwege de kwestie over het afkopen van gedupeerde reizigers met een tegoedbon.

Vicevoorzitter Margrethe Vestager zegt in een tweet dat ze zich eerder woensdag heeft vergist met haar mededeling daarover. "Het was mijn misvatting over de status van de brief die we vandaag sturen. Het spijt me dat ik verwarring heb veroorzaakt", schrijft de Deense.

Premier Mark Rutte ziet voldoende perspectief in het oordeel van de Europese Commissie. Nederland staat reisorganisaties en luchtvaartmaatschappijen voorlopig toe om vouchers te geven aan consumenten wier vlucht is afgelast wegens het coronavirus.

"We kunnen voorlopig door", aldus Rutte. Hij roept consumenten op zo veel mogelijk voor zo'n voucher te kiezen, hoewel ze wel de optie behouden hun geld terug te krijgen.

"We moeten allemaal een beetje solidair zijn met elkaar", zegt de premier. "Als je het geld echt nodig hebt, is het wat anders. Maar het feit dat je op vakantie kon gaan, betekent blijkbaar dat die ruimte er was."

Hij benadrukt dat het kabinet Nederlanders ook heeft opgeroepen de muziekleraar en de sportschool te blijven doorbetalen tijdens de 'intelligente lockdown'.

Nederlandse reissector vreest massale faillissementen

Mochten klanten massaal hun geld terugvragen, dan valt de Nederlandse reissector om, waarschuwt brancheorganisatie ANVR.

De ANVR wijst erop dat aangesloten touroperators al honderdduizenden reizen moesten cancelen door de virusuitbraak. Het is eenvoudigweg niet mogelijk om klanten daar meteen voor terug te betalen. "Dan valt de reisbranche om en staan er 20.000 mensen op straat. Uiteindelijk wil de consument toch op vakantie", zegt een woordvoerster.

Vouchers voor pakketreizen die ANVR-leden aanbieden worden gedekt door het garantiefonds SGR. Dat betekent dat consumenten niet met lege handen komen te staan als ze een voucher hebben van een reisbureau dat alsnog failliet gaat, benadrukt de zegsvrouw.

De reisbranche hoopt dan ook dat gedupeerde reizigers alsnog voor coronavouchers kiezen in plaats van geld.

Zo'n garantiefonds bestaat nog niet voor geannuleerde vluchten van luchtvaartmaatschappijen. De ANVR is daarom blij dat de Europese Commissie de aanbeveling doet om ook een garantiefonds op te zetten voor luchtvaartvouchers.

LEES OOK: Zo ziet Disneyland in Shanghai eruit na de lockdown: heel veel mondkapjes