In Nederland zijn er gemiddeld 39 binnenbranden per dag (bron: Stichting Salvage). Een aanzienlijk deel van die branden vindt plaats bij bedrijven. Risicodeskundige Raymond van der Heide analyseert de belangrijkste brandoorzaken.

Deel 2: Brandgevaarlijke werkzaamheden zoals dakdekken, veroorzaken elke maand een aantal serieuze bedrijfsbranden in Nederland. Zes tips om zoiets bij jouw bedrijf te voorkomen.

In mijn vorige column behandelde ik de vele branden die bij Nederlandse bedrijven uitbreken door slecht onderhoud van elektrische installaties. In deze column wil ik het hebben over een brandoorzaak die vrijwel net zo veel brandleed veroorzaakt in het bedrijfsleven: brandgevaarlijke werkzaamheden.

Bij bijna iedere onderneming worden reparatiewerkzaamheden uitgevoerd. Regelmatig zijn die werkzaamheden brandgevaarlijk, zoals lassen, dakdekken, slijpen en solderen. ‘Ik laat die werkzaamheden door een erkend bedrijf uitvoeren, niks aan de hand dus’, hoor ik ondernemers vaak zeggen. Om verschillende redenen gaat die vlieger niet op.

Veiligheidsmaatregelen niet nakomen

Ten eerste leert de ervaring dat juist ervaren vaklui verplichte veiligheidsmaatregelen soms niet nakomen. Ze denken dat ze het wel weten. Daar komt bij dat zulke maatregelen tijd kosten, en ze moeten van hun baas zo veel mogelijk klussen op een dag klaren. Maar ook de gebouweigenaar zelf weet vaak niet precies waar brandbare materialen in het gebouw liggen of hoe het gebouw is opgebouwd. Voorzichtigheid bij brandgevaarlijk werk is dus altijd geboden.

Twee: uitvoerders van brandgevaarlijke werknemers zijn steeds vaker zzp’er. Niet alle (startende) zzp’ers hebben altijd de expertise om die werkzaamheden te verrichten. Zij staan soms ook verder van de hoofdaannemer af en hebben daardoor minder een band met de opdrachtgever.

Werken op het dak

Een speciale categorie van brandgevaarlijke werkzaamheden waar ik het vaak zie misgaan, zijn werkzaamheden op het dak. Ik schat dat het wekelijks ergens in Nederland misgaat. Dat komt omdat veel daken een brandbare isolatielaag hebben. Als die eenmaal vlam vat, is het leed vaak niet meer te overzien. Want moderne bedrijfsgebouwen branden vaak tot de grond toe af als er eenmaal brand uitbreekt, zoals mijn oud-collega Arjan Hendriksen eerder in een column duidelijk maakte. Dat heeft te maken met “moderne” isolatiematerialen die uit aardolie gefabriceerd zijn, zoals PUR, PIR of XPS/EPS (piepschuim).

De derde reden waarom je er als ondernemer wel degelijk bovenop moet zitten als een bedrijf brandgevaarlijke werkzaamheden komt uitvoeren, zijn de kosten als het misgaat. Verzekeraars betalen doorgaans alleen de fysieke schade en mogelijke bedrijfsschade.

Het grootste deel van je schade – verstoorde bedrijfsprocessen, imagoschade en natuurlijk je eigen risico – krijg je niet vergoed. Bovendien bestaat de kans dat jouw afnemers naar de concurrent gaan. Zij moeten namelijk ook gewoon doordraaien. Daarom hieronder zes tips hoe brand door brandgevaarlijke werkzaamheden te voorkomen:

1. Controleer samen de locatie

Controleer samen met de uitvoerder eerst de locatie. Bespreek welke brandgevoelige materialen er liggen opgeslagen, haal die eventueel weg, dek ze af of plaats brandwerende tussenschotten. Bespreek ook de samenstelling van dak of gevels.

2. Zoek eventueel naar alternatieve methoden

Als er serieus brandgevaar is (de vonken van een slijptol kunnen op tien meter afstand brand veroorzaken), bespreek dan met de vakman alternatieve technieken, lijmen bijvoorbeeld.

3. Vul samen het formulier ‘Brandgevaarlijke werkzaamheden’ in

Dit formulier vind je hier. Vul het samen in en onderteken het. Op deze manier is ook duidelijk hoe jij als ondernemer wil dat er gewerkt wordt.

4. Houd brandblusser bij de hand

Brandblussers of brandslangen: ze hangen bij ieder bedrijf. Zorg dat ze werken en houd ze bij de hand tijdens brandgevaarlijke werkzaamheden. Een goede uitvoerder neemt deze overigens zelf mee.

5. Benoem een vaste begeleider

Oefening baart kunst, dat geldt ook voor het begeleiden van brandgevaarlijke werkzaamheden. Maak daarom iemand binnen je bedrijf verantwoordelijk voor de begeleiding van dergelijk werk.

6. Voer altijd een eindcontrole uit

Veel ondernemers zetten te gemakkelijk een krabbeltje wanneer de werkzaamheden voltooid zijn. Loop het werk altijd samen met de uitvoerder langs als hij klaar is. Ook als je daarvoor het dak op moet. Doe de nacontrole (zelf of met de uitvoerder) een uur later nog een keer om zeker te weten dat onopvallend smeulende resten niet zijn gaan branden. Teken daarna pas het formulier ‘Brandgevaarlijke werkzaamheden’. Een voordeel is dat je daardoor ook zeker weet of alle rommel is opgeruimd; zo houd je je bedrijf netjes.

Lees ook Deel 1: ‘Acht branden per dag door slecht onderhoud elektrische installatie’

In een reeks bijdragen laat Raymond van der Heide, risico-expert bij Interpolis, bedrijven zien hoe ze doordacht kunnen omgaan met risico’s. Interpolis is partnerexpert van Business Insider Nederland.