Dat concludeert The New York Times zondag na een onderzoek naar Apple’s
belastingbeleid. Het artikel is onderdeel van een serie die laat zien hoe
wetten en regels achterlopen bij de werkelijkheid van de digitale economie.
Volgens de krant is Apple niet alleen innovatief met zijn producten, maar ook
met zijn fiscale maatregelen. Zo bedacht een Apple-manager al jaren terug
dat het beter om winkeliers voortaan ‘commissionairs’ te noemen. Fiscaal
gezien kon zo een verkoper in Duitsland handelen in opdracht van een land
met lagere belastingtarieven, bijvoorbeeld Singapore. De verkoop werd zo in
het belastingvriendelijke Singapore belast.
Ander voorbeeld vormt iTunes. Dat laat de digitale verkopen in Europa en het
Midden-Oosten lopen via Luxemburg. Dat hanteert een extreem laag btw-tarief.
Ierland en Nederland spelen eveneens een belangrijke rol. Nederland hanteert
de deelnemingsvrijstelling, waardoor winsten van dochters niet nog eens
belast mogen worden. Via Ierland lopen omvangrijke stromen naar Nederland en
vandaar naar het Caraïbische gebied, maar de precieze omvang is niet bekend.
Apple zou een pionier zijn geweest van deze inmiddels veelgebruikte techniek
die onder fiscalisten bekend staat als ‘Double Irish with a Dutch Sandwich’.
Apple wil volgens The
New York Times niet ingaan op zijn fiscale activiteiten in de genoemde
landen.
Ook in Amerika zelf is Apple handig. Veel activiteiten lopen officieel via een
vestiging in Nevada, een staat met veel lagere fiscale tarieven dan
Californië, de eigenlijke thuisbasis van Apple. De vennootschapsbelasting in
Nevada is welgeteld nul procent.
Legale belastingontwijking
Wat Apple doet is volkomen legaal. Andere grotere bedrijven in de VS en elders
in de wereld doen niets anders. Maar de kritiek daarop in de VS zwelt aan.
Zeker omdat Apple reusachtige winsten maakt, terwijl de VS zelf op zwart
zaad zitten. Specialisten schatten in The New York Times dat Amerika
jaarlijks waarschijnlijk enkele miljarden aan belastingen mis loopt door het
geschuif met omzetten en winsten. Apple is naar verwachting dit jaar het
meest winstgevende bedrijf van de wereld met een geschatte winst van pakweg
45 miljard dollar.
De hekel aan belastingen zit het bedrijf in de genen. The New York Times
verhaalt nog eens dat Steve Jobs vorig jaar - enkele maanden voor zijn dood
- onderhandelde met de gemeenteraad van Cupertino, het plaatsje waar Apple's
hoofdkantoor staat. Apple is de grootste inkomstenbron van Cupertino met 8
miljoen dollar aan onroerendgoedbelastingen. Jobs vroeg goedkeuring voor
zijn spectaculaire idee voor een nieuw Apple-hoofdkantoor. En hij dreigde
met vertrek als hij zijn zin niet kreeg. Toen een gemeenteraadslid vroeg of
Apple niet kon zorgen voor gratis wifi voor de bewoners (net als Google had
gedaan in het nabijgelegen Mountain View), zei Jobs, dat hij dat een taak
voor de gemeente vond. "Maar als we niet langer belasting hoeven te
betalen, ben ik graag bereid om wifi te installeren."
Toch snijdt Apple met zijn belastingroutes zich soms in de vingers. Volgens
The New York Times heeft het zo'n 74 miljard dollar buiten de VS op
rekeningen staan. Zodra het een deel van dat geld naar de VS wil brengen,
kost dat alsnog belastingen. Vandaar dat het bedrijf, samen met andere
multinationals als Google, Microsoft en Pfizer, een stevige lobby voert voor
een 'repatriation holiday'.
Lees ook
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl