De inflatie in het eurogebied is in een paar maanden tijd snel opgelopen. In november bedroeg de gemiddelde geldontwaarding in de dertien landen die de euro gebruiken maar liefst 3,1 procent. Dat is meer dan een volle procent boven het percentage dat de Europese Centrale Bank (ECB) zichzelf als maximum heeft gesteld.

Komende vrijdag publiceert Eurostat, het Europese statistische bureau, het inflatiecijfer voor december. Analisten verwachten niet dat de inflatie in de laatste maand van 2007 is gedaald.

Ook in de eerste maanden van 2008 zal het tempo van prijsstijgingen in het Eurogebied niet temperen. Veel van de grote banken die de afgelopen weken hun economische voorspellingen naar buiten brachten, zien inflatie dan ook als een van de grote problemen van 2008.

Dure olie, stijgende voedselprijzen, en toenemende krapte op de Europese arbeidsmarkten zullen prijzen en lonen verder opstuwen. Misschien belanden we zelfs in een ouderwetse loon-prijsspiraal waarbij prijsstijgingen leiden tot hogere looneisen en die weer zorgen voor nog hogere prijzen.

De hoge inflatie maakt het werk van de ECB bijzonder moeilijk. Nu de Amerikaanse groeimotor lijkt af te slaan en de kredietcrisis banken huiverig maakt om geld uit te lenen, zou de ECB de economie met een renteverlaging op de rails kunnen houden. Maar de snel oplopende prijzen maakt zo’n stap feitelijk onmogelijk. Pas als de inflatie weer dicht in de buurt van de twee procent zit – of liever nog daar onder – komt verlaging van de rente in beeld.

‘De centrale bank bevindt zich in een spagaat’, vatte IRIS-econoom Ronald Doeswijk het dilemma van de ECB in het Financieele Dagblad bondig samen. De rente kan niet omhoog vanwege de onzekere economische situatie en niet omlaag vanwege de hoge inflatie. "Je zal toch maar centrale bankier zijn in de wereld van vandaag de dag," verzucht Doeswijk bezorgd.

Maar misschien is de situatie een stuk minder verontrustend dan economen voorspiegelen. Want hoewel de ECB een inflatie van 3,1 procent ongetwijfeld vervelend vindt, richt het beleid van de centrale bank zich niet op gisteren of morgen, maar op de middenlangetermijn.

Prijzen mogen van de ECB best sneller stijgen dan met twee procent. Als dat maar niet te lang aanhoudt. En wat dat betreft zijn de tekenen niet ongunstig. Als de hogere voedsel- en grondstofprijzen eenmaal zijn doorberekend in de prijzen in de winkel, zal de inflatie weer kunnen afnemen.

De economen van de ECB verwachten dan ook dat de Europese inflatie in de tweede helft van 2008 weer netjes richting de twee procent zal gaan. De rente hoeft dus helemaal niet omhoog, want de zaak komt vanzelf op zijn pootjes terecht.

Er zijn zelfs nu al tekenen die daarop wijzen. De inflatie in Duitsland bedroeg in december 2,8 procent, zo werd vorige week bekend. Dat was lager dan in november en ook minder dan waar economen op hadden gerekend. Net nu economen wakker zijn geschrokken en waarschuwen voor de aanstormende inflatiegolf lijkt de top daarvan al weer achter de rug.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl