Als gevolg van de stijgende olieprijs hebben de koersen van de
luchtvaartmaatschappijen een neerwaartse polonaise ingezet. De consolidatie
in de sector is deels te wijten aan het feit dat sommige carriers zichzelf
gedwongen voor een appel en een ei aanbieden.
De beste overlevingsmethode voor probleemgevallen lijkt vooralsnog een
overname door een rivaal. Voorbeelden van watertrappelende maatschappijen
zijn Alitalia, Iberia, Aer Lingus en nog recenter de Griekse carrier Olympic
Airlines.
Dat bedrijf hangt al een aantal jaar bij de Griekse staat aan het infuus. Maar
volgens de overheid is het nu hoog tijd de stekker eruit te trekken. Hiermee
komen duizenden werknemers op straat te staan. Maar niet getreurd, want
volgens het Griekse plan zal de maatschappij gelijk een doorstart maken
onder een nieuwe naam, om na verloop van tijd weer omgedoopt te worden tot
Olympic.
De Europese Commissie is ziedend, want staatssteun is niets minder dan
valse concurrentie. Daar waar de overheid moet ingrijpen is ernstige sprake
van een falende marktwerking. En waarom zou de belastingbetaler elke keer
moeten opdraaien voor het financiële wanbeleid van luchtvaartmaatschappijen?
Zo werd Italië eerder dit jaar op de vingers getikt vanwege staatssteun aan
Alitalia. Maar premier Berlusconi zette de wet naar zijn hand en vond
investeerders die bereid waren een miljard euro te pompen in het gezonde
deel van Alitalia. Dat is de helft van de totale schuld van het bedrijf.
Terug naar de olieprijs. Die is de laatste tijd zeer veranderlijk.
Daarom willen luchtvaartmaatschappijen hun brandstofkosten nog slechts op
korte termijn indekken. Inmiddels zijn verschillende constructies en plannen
in het leven geroepen, om enerzijds de kosten zo laag mogelijk te houden.
Aan de andere kant breiden maatschappijen hun servicepakket uit, om zo meer
te verdienen aan passagiers.
Toch ontkomen verschillende airlines niet aan het feit dat ze ingelijfd worden
door een sterkere partij. Terwijl deze meerdere er nog altijd zwakker
voorstaat dan in het voorgaande jaar.
De grote partijen in Europa zoals Air France-KLM, Lufthansa en British
Airways zijn op oorlogspad om zoveel mogelijk slachtoffers 'op te vangen'. Zo
neemt Lufthansa Brussels Airlines over en heeft Air France-KLM de intentie
zich voor de helft in te kopen bij Austrian Airlines. Een carrier waar ook
Lufthansa en British Airlines hun pijlen op hebben gericht.
Bovendien wil reisorganisatie TUI haar vliegmaatschappij TUIfly laten fuseren
met Air Berlin, zo meldde het Duitse Spiegel. Eerder zat TUI aan tafel met
Lufthansa en Thomas Cook, maar dit liep op niets uit.
Het aantal airlines in Europa lijkt hiermee een beetje uitgedund te
worden. Vooral de prijsvechters moeten creatieve oplossingen bedenken om
rendabel te blijven. En soms ontkomen ook deze budgetmaatschappijen er niet
aan hun prijzen te verhogen. Hoe minder maatschappijen, des te kleiner de
prijsverschillen en hierdoor dus minder keus voor de consument.
De olieprijs dan nog een keer. Als we Goldman Sachs-analist Arjun Murti moeten
geloven, zal die binnen nu en twee jaar de 200 dollar bereiken. Maar volgens
de Amerikaanse superbelegger George Soros is juist sprake van een luchtbel
en kan de olieprijs elk moment weer teruglopen naar oudere niveaus. In dat
geval zal niemand ervan opkijken wanneer nieuwe luchtvaartmaatschappijen -
bekend met lessen uit het verleden - de markt betreden.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl