Drukke tijden voor curatoren in Nederland. Hoe meer faillissementen, des te
meer werk is er voor deze gespecialiseerde advocaten.
Curatoren zijn onder meer aan de slag bij DSB Bank, DSB Beheer, autobedrijf
Kroymans, energiebedrijf Econcern en effectenhuis Van der Moolen. Maar het
zijn niet alleen grote, in het oog springende faillissementen. In de eerste
helft van 2009 gingen 3.500 bedrijven failliet, een verdubbeling ten
opzichte van de eerste zes maanden van 2008.
Maar wat verdient een curator eigenlijk? En lopen zij binnen in de huidige
golf faillissementen?
Geld zoeken
Aan een curator de taak om een faillissement zo goed mogelijk af te handelen.
Het doel is zo veel mogelijk geld voor (onderdelen van) het bedrijf te
krijgen, om daarmee schuldeisers af te betalen. En: uit deze opbrengst moet
ook hun eigen vergoeding komen.
Uurprijs
Net als andere advocaten, ‘schrijven’ curatoren ‘uren’. Voor ieder uur dat
besteed is aan het faillissement, brengt de curator geld in rekening.
Jaarlijks stellen rechters-commissarissen, rechters die curatoren bij een
faillissement aanstellen, een uurtarief vast. Dit jaar vragen curatoren
standaard 186 euro per uur.
Maar het kan meer zijn. Afhankelijk van de ervaring van de curator en de
grootte van de boedel van het failliete bedrijf, mag de uurprijs omhoog. Een
ervaren curator kan in een grote zaak uitkomen tussen de 200 en 300 euro per
uur.
In extreme gevallen, zoals bij DSB, kan het tarief nog verder omhoog. "Dit
zijn faillissementen die veel werk kosten, waar een curator met veel
verstand van zaken beschikbaar voor moet zijn, die zelf ook weer veel
personeel dient te hebben, dat bovendien onmiddellijk inzetbaar moet zijn",
zegt Gijs van Dijck, onderzoeker en universitair hoofddocent aan de
Universiteit van Tilburg. "Die zaken zijn echter op één hand te tellen."
Geen garantie op geld
De vergoeding voor het afwikkelen van een faillissement is echter niet
gegarandeerd. De betaling is afhankelijk van wat de boedel van het failliete
bedrijf opbrengt. Vooraf weet een curator dan ook niet precies wat hij gaat
ontvangen. Pas achteraf stelt de rechter-commissaris het uursalaris van hem
vast.
Lege boedels
"Soms is er gewoon geen geld en krijg je niets voor het curatorwerk",
zegt Sander van Elst, curator en advocaat bij Korvinus Abeln.
Curatoren komen steeds vaker lege boedels tegen: het failliete bedrijf heeft
dan niets meer over dat geld opbrengt. En van een kale kip valt niet te
plukken. Niet zelden is een boedel leeg vanwege 'paulianeuze handelingen':
het - illegaal - leeghalen van een bedrijf vlak voordat het failliet gaat.
Banken eisen zekerheden
Maar ook bedingen banken of andere geldschieters zekerheden. Wanneer zij een
bedrijf dat in zwaar weer verkeert geld lenen, zullen zij er voor zorgen dat
daar zekerheden tegenoverstaan. Mocht het bedrijf vervolgens failliet gaan,
kan de bank die zekerheden opeisen, zonder zich verder iets van het hele
faillissement aan te trekken.
"Als er na de verkoop van bedrijfsonderdelen geld is, staat de curator in
principe bovenaan de lijst", zegt Van Elst. Met andere woorden: is er
geld, dan krijgt eerst de curator betaald. Dan pas zijn de schuldeisers aan
de beurt.
"Maar als banken zekerheden tegenover hun leningen hebben gesteld, zijn
die als allereerste aan de beurt. En banken lijken op dit moment strengere
afspraken te maken op dit vlak."
Uren niet uitbetaald
In de praktijk lijkt het niet te lukken om de standaardprijs van 186 euro
binnen te halen. Dat blijkt uit onderzoek van Gijs van Dijck van de
Universiteit van Tilburg, dat hij binnenkort afrondt.
Samen met mede-onderzoekers bekeek hij een kleine driehonderd Nederlandse
faillissementen uit 2006 en 2007. Deze cases betreffen niet de allergrootste
zaken, maar wel de kortlopende en middenlanglopende, die samen zo'n 80
procent van alle faillissementen representeren.
Van Dijck: "In deze gevallen lag het gemiddelde uurloon substantieel
lager dan het toen geldende standaardtarief." Het standaardbedrag kan
in de praktijk namelijk ook lager uitvallen, wanneer er niet genoeg geld is
om alle gewerkte uren uit te betalen. "In veel gevallen komt het
gemiddelde uurtarief uit op zo'n 110 euro, of zelfs nog lager."
Wat de reden hiervoor is, heeft Van Dijck niet onderzocht. "Dat is
speculeren. Het kan door een toename aan lege boedels komen. Maar je zou ook
kunnen denken dat curatoren te veel uren besteden aan een faillissement."
Grote kantoren haken af
Mede door de tegenvallende inkomsten is een aantal grote advocatenkantoren
gestopt met het aanstellen van curatoren. Zo meldde website Advocatie.nl
eerder dat Simmons & Simmons, Nauta Dutilh en De Brauw Blackstone
Westbroek geen curatoren meer leveren.
"Voor een ervaren advocaat bij een groot kantoor is een uurprijs van 500
euro, of zelfs hoger, geen uitzondering", zegt Van Elst. "Die 500
euro verdien je nooit als curator."
Een ander motief voor grote kantoren om curatorenwerk te staken, is om
belangenverstrengeling te voorkomen. Het is onhandig om als curator te
moeten onderhandelen met een schuldeiser die ook klant is van jouw
advocatenkantoor.
Insolad, de vereniging van insolventieadvocaten, stelde, ook tegenover
Advocatie.nl, dat het aantal curatoren daalt. Nederlandse rechtbanken echter meldden
vervolgens een curatorentekort niet te vrezen.
Het kan uit
Voor andere advocatenkantoren kan het leveren van curatoren wel uit. De
insolventiespecialisten van Houthoff Buruma, onder wie DSB-curator Rutger
Schimmelpenninck, waren bijvoorbeeld te druk met de faillissementen van DSB
Bank, DSB Beheer, de Nederlandse tak van zakenbank Lehman en effectenhuis
Van der Moolen, om een reactie te geven. Volgens de woordvoerder van
Houthoff kiest het kantoor specifiek voor grote faillissementen.
Lees ook:
DSB
Bank onder curatele geplaatst
IT
claimt hoofdrol bij faillissement
Waar
moet je op letten bij kopen uit een faillissement?
Curator
neemt de leiding over. En dan?
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl