Energiebedrijf Helion Energy gaat een kernfusiecentrale bouwen die over vijf jaar genoeg elektriciteit moet gaan leveren voor techreus Microsoft.

In mei sloot Helion een deal met Microsoft. Het softwarebedrijf heeft toegezegd over vijf jaar 50 megawatt aan elektriciteit te gaan afnemen, genoeg om zo’n 40.000 huizen van stroom te voorzien

Techondernemer Sam Altman, de topman van het bedrijf achter AI-bot ChatGP, is één van de investeerders in Helion. Altman is naar eigen zeggen “heel enthousiast” over de mogelijkheden van de startup voor kernfusie. Altman stak tijdens een investeringsronde in november 2021 375 miljoen dollar in het bedrijf. 

Energie uit kernfusie kan worden gebruikt om datacentra van stroom te voorzien. Dat zijn volgens chief business officer Scott Krisiliff van Helion Energy grootverbruikers van elektriciteit.

Maar ondanks al het enthousiasme en de beloften is het ongelooflijk moeilijk om energie op te wekken door middel van kernfusie. Het is vooral moeilijk de hoge temperatuur te bereiken die nodig is voor kernfusie. Helion zegt het eerste commerciële bedrijf te zijn dat de technologie heeft ontwikkeld om de juiste temperatuur te bereiken.

"Door de bevolkingstoename neemt ook de behoefte aan informatie en aan internet toe en dus ook de behoefte aan energie", zegt Krisiloff.

Foto: Helion

Volgens Krisiloff werkt Helion momenteel aan zijn zevende prototype: Polaris. Dat zal naar verwachting klaar zijn in 2024 en dan energie op kunnen gaan wekken uit kernfusie.

"Kernfusie is iets waar we elke dag gebruik van maken, al onze energie is op een of andere manier terug te leiden tot kernfusie", zegt Krisiloff. "Maar we zijn op aarde nog nooit in staat geweest dat we het zo benutten dat we er energie uit kunnen produceren."

Energie uit kernfusie wordt opgewekt in een buis van ruim 12 meter lang

Kernfusie vindt plaats als twee atomen bij elkaar komen en samensmelten tot één atoom. Zo produceren de zon en de sterren energie 

In de plasmaversneller van Helion wordt helium-3 geproduceerd door een kernfusie van deuterium.

Om de reactie tot stand te brengen gebruikt Helion twee stoffen: deuterium, een vorm van waterstof, en helium-3. Die gaan samen in een 12 meter lange buis en worden daar samengeperst totdat er een temperatuur van 100 miljoen graden Celsius wordt bereikt.

Dat zijn de juiste omstandigheden om elektriciteit te produceren, zegt Krisiloff. Het zesde en laatste prototype van Helion, genaamd Trenta, was volgens Krisiloff in staat om temperaturen tot boven de 100 miljoen graden te bereiken.

Foto: Helion

"Dat is één cyclus van de machine en daarna pulseer je hem steeds opnieuw om er meer energie uit te halen", legt Krisiloff uit.

Foto: Helion Energy

Kernfusie kan een betere bron van duurzame energie zijn dan wind en zon

Kernfusie is volgens Krisiloff zo veelbelovend, omdat er volop brandstof beschikbaar is voor het voeden van het fusieproces. "De brandstof komt uit water in de vorm van deuterium en dat is overvloedig beschikbaar op aarde", zegt hij.

Een ander voordeel van kernfusie is dat het veiliger is dan andere vormen van energie, zoals kernsplijting waarbij een kettingreactie wordt veroorzaakt, legt Krisiloff uit. Als er iets gebeurt met de machine waarin de kernfusie plaatsvindt stopt de productie onmiddellijk. 

Foto: Helion Energy

Ook is de hoeveelheid afval die het proces oplevert, zeer beperkt ten opzichte van traditionele kernsplijting, waarbij atomen worden gesplitst en er instabiele kernen ontstaan die volgens het Internationaal Atoomenergie Agentschap miljoenen jaren radioactief kunnen blijven. Bij kernfusie komt ook geen CO2 vrij, benadrukt Krisiloff.

Prototype van fusiereactor Polaris. Foto: Helion

In vergelijking met andere schone energiebronnen is kernfusie volgens Krisiloff het meest energiedicht, hetgeen betekent dat er lang niet zoveel land en ruimte voor nodig is als voor zonne- en windenergie. Ook is het betrouwbaarder dan zonne- en windenergie omdat het proces niet afhankelijk is van het weer, zegt hij.

Punt blijft wel: het is nog niemand gelukt om het proces van kernfusie zo in te richten dat er netto structureel meer energie wordt geproduceerd dan nodig is voor het tot stand brengen van het fusieproces. Ook Helion moet nog bewijzen dat de startup die horde kan overwinnen.

LEES OOK: Zo werkt kernfusie: als het netto iets oplevert, is dat zeer goed nieuws voor duurzame energie