Minister Jacqueline Cramer van Milieu wil deze kabinetsperiode geen vergunning
afgeven voor de bouw van een nieuwe kerncentrale in Nederland. Het
radioactieve afval, mogelijk misbruik van kernenergie door terroristen en de
minieme maar angstaanjagende kans op een ramp à la Tjernobyl, maken
kernenergie in Nederland onverminderd controversieel.
Economisch kan kernenergie prima concurreren met wind, kolen en
aardgas. Ook wat betreft de uitstoot van broeikasgas kooldioxide. Dat blijkt
uit een studie van het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN), die de
Sociaal-Economische Raad (SER) dinsdag heeft gepubliceerd.
ECN doet onderzoek naar diverse vormen van energie en wordt gefinancierd door
onder meer het ministerie van Economisch Zaken, het ministerie van
Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu, de Europese Commissie en
het bedrijfsleven. Driehonderd van de negenhonderd medewerkers van ECN
werken bij de Nuclear Research and Consultancy Group.
Kerncentrales scoren ongeveer even goed als windenergie bij de uitstoot van
kooldioxide, zo valt op te maken uit de ECN-studie. Per kilowattuur
elektriciteit is de emissie van Europese kerncentrales acht tot 32 gram
kooldioxide. Bij wind is dat fractioneel lager: zes tot 23 gram per
kilowattuur. Kolen en aardgas zitten fors hoger. Kolencentrales stoten 815
tot 1.153 gram kooldioxide per kilowattuur uit, aardgascentrales 362 tot 622
gram per kilowattuur.
De kosten van kernenergie gaan voor zeventig tot tachtig procent in de
bouw van centrales zitten. De exploitatie is relatief goedkoop. Uit de
studie van ECN blijkt dat kernenergie goedkoper is dan windenergie en
duurder dan kolen en aardgas. Maar als de kosten van de uitstoot van
kooldioxide worden meegerekend, verslaat kernenergie kolen met gemak en is
het iets goedkoper dan aardgas.
De kostprijs van kernenergie ligt tussen de 3,1 en 8 cent per kilowattuur.
Windenergie op het land zit hoger, met een kostprijs van 4,1 tot 8,4 cent
per kilowattuur. Wind op zee kost zelfs 8,6 tot 11,2 cent per kilowattuur.
Zonder rekening te houden met de uitstoot van kooldioxide komen
kolencentrales uit op een kostprijs van twee tot 5,6 cent per kilowattuur,
lager dus dan kernenergie. Aardgascentrales zitten op 3,4 tot 6,6 cent per
kilowattuur, eveneens goedkoper.
De studie van ECN geeft ook schattingen van negatieve milieu-effecten. Die
zijn groot bij kolen- en gascentrales waar geen kooldioxide wordt
afgevangen. Voor kolen liggen de kosten in de orde van twee tot vijftien
cent per kilowattuur, voor aardgas gaat het om één tot vier cent per
kilowattuur. Bij kern- en windenergie zijn deze kosten minder dan een cent
per kilowattuur. Per saldo betekent dit dat kernenergie goedkoper is dan een
kolen- of aardgascentrale waarbij kooldioxide wordt afgevangen en opgeslagen
in de grond.
Rekening houdend met de milieu-effecten is aardgas economisch de meest
directe concurrent van kernenergie. Geopolitiek heeft kernenergie als
voordeel dat er aanzienlijke voorraden uranium liggen in relatief rustige
landen zoals Australië en Canada. De grootste aardgasvoorraden bevinden zich
in meer risicovolle landen zoals Rusland, Iran, Qatar, Algerije en Libië.
In haar verzet tegen kernenergie weet minister Cramer zich nog altijd gesteund
door een meerderheid van de publieke opinie. De ECN-studie haalt een recente
enquête van de Europese Commissie aan, waaruit blijkt dat zevenenvijfig
procent van de Nederlanders het aandeel van kernenergie in de
energievoorziening wil terugdringen. Vijfendertig procent van de bevolking
opteert juist voor meer kernenergie. In dit opzicht wijkt Nederland niet
veel af van andere Europese landen.
Het feitelijke gebruik van kernenergie is in Nederland veel lager dan
in de rest van Europa. Nederland haalt slechts vier procent van zijn
elekticiteitsverbruik uit kernenergie, tegen gemiddeld 31 procent in de
Europese Unie. Frankrijk is koploper: kerncentrales voorzien in 78 procent
van de elektriciteitsproductie.
Sinds de jaren zestig van de twintigste eeuw verkeert Nederland in de
luxepositie, dat het kan teren op grote, eigen aardgasvoorraden. Aardgas is
goed voor de helft van het totale energieverbruik in Nederland. De gasbel in
Slochteren droogt de komende twintig jaar echter op. Eind dit jaar brengt de
SER een advies uit over de merites van kernenergie als alternatief.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl