De Amerikaanse president Donald Trump krijgt felle kritiek op zijn optreden van maandag. Hij weigerde Poetin aan te spreken op de inmenging in de Amerikaanse verkiezingen, terwijl Trumps eigen inlichtingendiensten de Russen daarvan beschuldigen.

Trump zei tijdens de persconferentie na afloop van de ontmoeting zelfs dat hij geen reden heeft om te geloven dat Rusland de Amerikaanse presidentsverkiezingen probeerde te beïnvloeden. “Poetin was zeer fel in zijn ontkenning.”

Voormalig CIA-directeur John Brennan noemde Trump daarom een landverrader en concludeerde dat hij “volledig in de zak van Poetin zit”. Op Twitter werd #Traitor vervolgens een trending hashtag. Maar wanneer ben je eigenlijk een landverrader en wat zijn de mogelijke juridische consequenties voor Trump?

We vroegen het aan twee experts op het gebied van constitutioneel recht.

Definitie van landverraad

Volgens de Amerikaanse grondwet maak je je schuldig aan landverraad als je oorlog tegen je eigen land voert of als je vijanden van de Verenigde Staten steunt. Je kan er pas voor vervolgd worden op het moment dat er meerdere getuigen zijn of op het moment dat je het verraad zelf toegeeft.

Daarnaast is iemand pas van landverraad te beschuldigen als hij een land helpt dat op dat moment oorlog voert tegen de VS. Om een landverrader te zijn, moet je dus aan een hoop voorwaarden voldoen en is er vervolgens ook nog veel bewijs nodig.

Om te bewijzen dat Trump een landverrader is, moet dus eerst worden bewezen dat de VS en Rusland oorlog voeren tegen elkaar. Daarnaast moet bewezen worden dat Trump Poetin steunt, maar 'steunen' is een nogal breed begrip.

Dit zeggen de experts

Andrew Wright is een professor aan de Savannah Law School en was eerder een adviseur van president Barack Obama en vicepresident Al Gore. Hij zegt tegen Business Insider dat hij niet denkt dat de VS en Rusland oorlog voeren tegen elkaar, of dat het optreden van Trump op de top in Helsinki landverraad te noemen is.

"Het is vrij duidelijk dat Trump de Amerikaanse veiligheidsbelangen laat varen door niet op te staan tegen de Russische agressie", zegt hij. "Daarom noemen sommige mensen hem ook een landverrader. Maar ik gebruik dat woord liever niet. Voordat ik hem een landverrader noem, moet er echt meer onderzoek worden gedaan."

Volgens Jens David Ohlin, strafrechtexpert en vicedecaan an de Cornell Law School, is best te betogen dat Rusland en de VS in staat van oorlog zijn. "Als argument zou je kunnen noemen dat Rusland zich schuldig heeft gemaakt aan cyberaanvallen en aan inmenging in de verkiezingen", schrijft hij.

"Maar een beter argument is dat Rusland en de Verenigde Staten tegenovergestelde belangen hebben in het gewapende conflict in Syrië."

Wat gebeurt er nu met Trump?

Wright en Ohlin zijn het erover eens dat Trump een aantal juridische risico's loopt, maar verschillen van mening over hoe groot die risico's zijn. Volgens Ohlin heeft Trump met de uitspraken de kans vergroot dat hij kan worden afgezet als president, volgens Wright is dat pas het geval als bewezen kan worden dat Trump op de een of andere manier door Rusland wordt gechanteerd.

"Het is duidelijk dat Trump Rusland helpt", schrijft Ohlin. "Maar of het - net zoals in de grondwet - 'steun' te noemen is, moet de jury in de rechtbank of het Huis van Afgevaardigen beslissen."

Ohlin voegt toe dat een afzetting pas echt waarschijnlijk zou zijn als de Democraten bij de midterm elections van dit jaar een meerderheid behalen. En als het congres Trump niet beschuldigt van landverraad, denkt Ohlin dat de uitspraken van Trump zeker onderzocht worden door het team van Robert Mueller.

"Het lijkt alsof Trump Poetin beloont. Poetin heeft eerst Trump geholpen bij de verkiezingen, en nu beloont Trump hem met beleidsmaatregelen." Volgens Ohlin zou het voor Mueller interessant kunnen zijn om eens goed naar deze onderlinge deal te kijken.

Wright heeft juist zijn bedenkingen over de juridische consequenties die de uitspraken van Trump kunnen hebben. "Ik denk niet dat het buitenlands beleid van de president, zelfs als dat belabberd beleid is, juridische consequenties zal hebben. Het hangt allemaal af van de conclusies van Muellers onderzoek."

Tenzij er bewijs is dat Trump door Poetin of door andere Russen wordt gechanteerd, zal zijn gedrag er volgens Wright dus niet voor zorgen dat hij zal worden afgezet.

Maar ook als Trump geen landverrader is kunnen zijn uitspraken vervelende gevolgen hebben. Volgens Wright reageerden ook veel van zijn eigen partijgenoten kritisch op zijn optreden en zou het kunnen dat de Republikeinen hun geduld met Trump verliezen.

"Een collega van mij zei laatst dat iedere politicus een kaars heeft. De vlam kun je vergelijken met goodwill. Uiteindelijk brandt iedere kaars op en Trump's partijgenoten kunnen de vlam niet voor eeuwig laten branden", zegt Wright. Uiteindelijk zou Trump dus zijn steun kunnen verliezen.