COLUMN – Het overgrote deel van de hypotheken wordt via een adviseur afgesloten. Dat is vaak achterhaald.

Een hypotheek is tegenwoordig een bulkproduct, een commodity. Voor de aanschaf daarvan heb je meestal geen adviseur nodig. Online een hypotheek afsluiten is meestal een prima idee.

Een adviseur heeft vaak een of meer van de volgende nadelen:

1) Sneller geregeld

Steeds meer potentiële kopers zien hun droomhuis aan hun neus voorbij gaan. Uit onderzoek dat de NOS vorig jaar publiceerde, blijkt dat banken er vaak niet in slagen om een hypotheekaanvraag tijdig te beoordelen. Daardoor gaat de koop soms niet door.

Volgens de Hypotheekshop, een hypotheekadviseur, is in 40 procent van de gevallen sprake van een haperend proces. Als alles online gaat, is de kans op vertraging natuurlijk kleiner dan wanneer afspraken met mensen moeten worden ingepland.

2) Hypotheek is minder ingewikkeld

Het voordeel van een adviseur is in theorie dat deze je vertelt hoe je hypotheek in elkaar zit. Tot een paar jaar geleden was dat nuttig, want een hypotheek was vaak een ingewikkeld product. Er waren heel veel varianten: de (bank)spaarhypotheek, levenhypotheek, beleggingshypotheek in box 1 of in box 3, aflossingsvrije hypotheek en noem maar op. Zonder adviseur was het voor een leek haast onmogelijk om een goede keuze te maken.

Maar sinds 2013 kun je alleen nog maar een annuïteiten- of een lineaire hypotheek afsluiten - als je tenminste de hypotheekrente wilt aftrekken. Bij hypotheken die toen al liepen, gelden overigens nog de oude regels. Een annuïteitenhypotheek is een simpel, overzichtelijk financieel product.

Weliswaar zullen de meeste mensen niet spontaan weten wat annuïtair of lineair aflossen is, maar even googelen en je weet het. Daar heb je geen adviseur van duizend of tweeduizend euro voor nodig.

3) Duur advies

Veel hypotheekadviseurs, of die nu onafhankelijk zijn of in dienst zijn van een bank of verzekeraar, brengen hoge tarieven in rekening. Veelal zijn die tarieven gebaseerd op de tarieven die werden gevraagd in de tijd dat hypotheken nog ingewikkeld waren en dat een adviseur lang moest zoeken naar de voordeligste deal.

Tegenwoordig kun je zelf prima zoeken naar het beste aanbod, omdat het rentepercentage het voornaamste criterium is. En dat staat online. Nadeel is nu nog dat er slechts enkele online-aanbieders zijn, waaronder ABN Amro en diens dochter Moneyou, en Lloyds Bank. Hopelijk verandert dat snel.

4) Ene oor in, andere oor uit

Mensen die op het punt staan een huis te kopen, zijn vaak niet voor rede vatbaar. Zij willen koste wat kost het huis hebben. Wat een adviseur zegt, gaat erin als Gods woord bij een ouderling. Maar of er veel beklijft?

Volgens mij blijft er meer hangen als je zelf online je hypotheekaanvraag indient. In de eerste plaats omdat je dan standaard een kennis- en ervaringstoets moet invullen. Dat is een verplichting van de AFM die niet geldt als je alles doet via een adviseur. Verder ben je bij het aanvragen van een online-hypotheek waarschijnlijk veel bewuster bezig met het proces dan wanneer je alles uitbesteedt.

Voor sommige doelgroepen zal een adviseur nodig zijn. Mensen die online niet zo handig zijn, maar ook kopers die op basis van alleen de harde cijfers misschien niet in aanmerking komen voor een lening. Denk aan veelbelovende starters die nu nog een laag inkomen hebben. Of ondernemers en zzp'ers met prima vooruitzichten, maar die nog niet zo lang bezig zijn.

Maar voor de meeste mensen zou een hypotheekaanvraag een fluitje van een cent moeten zijn, waarvoor je geen dure adviseur nodig hebt.

Paul van der Kwast is onafhankelijk financieel planner en verdient geen geld aan de verkoop van financiële producten. Voor Business Insider volgt hij de fiscale ontwikkelingen op de voet.