• Een aardgasvrij huis is niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor je portemonnee.
  • Begin met laaghangend fruit: je huis goed isoleren en zuiniger stoken.
  • Goede ventilatie in combinatie met een (hybride) warmtepomp is een goede volgende stap.
  • Je gasfornuis wegdoen levert alleen geld op op in combinatie met zonnepanelen.
  • Lees ook: Hybride warmtepomp extra in trek door hoge gasprijs en onzekerheid over Russisch gas

Een aardgasvrij huis leidt tot minder CO2-uitstoot en helpt dus om klimaatverandering tegen te gaan. Maar het levert ook financieel voordeel op. Je krijgt een hoger energielabel, wat de waarde van je huis ten goede komt. En de energiekosten gaan omlaag.

Vooral dat laatste is urgent, nu de gasprijzen exploderen. Maar hoe pak je dit concreet aan? We zetten zeven stappen voor je op een rij.

Stap 1: isoleer je huis

Met afstand de meeste winst valt te behalen door je huis goed te isoleren. Er lekt minder warmte weg en het levert ook nog eens meer wooncomfort op. Bovendien verhoogt een goede isolatie de woningwaarde.

Wil je uiteindelijk overstappen op een warmtepomp (zie verderop), dan is goede isolatie zelfs een must, omdat je je huis anders niet lekker warm krijgt.

Woon je in een huis dat deze eeuw is gebouwd, dan kun je deze stap waarschijnlijk overslaan: deze woningen zijn al goed geïsoleerd. Maar bij oudere woningen is dat een ander verhaal. Vooral huizen die voor 1975 zijn gebouwd vallen in de prijzen, want die zijn van oorsprong niet of nauwelijks geïsoleerd.

De website Verbeterjehuis.nl is een handig startpunt als je je huis wil isoleren. Nadat je enkele vragen hebt ingevuld over het bouwjaar en de staat van je woning, krijg je een advies over mogelijke verbeterpunten.

Wil je maatwerk, dan kun je ook advies inwinnen van een expert, bijvoorbeeld via Maatwerkadviesvoorwoningen.nl.

Vooral met muur-, dak- en vloerisolatie valt veel winst te behalen

Heb je een wat ouder huis, begin dan met spouwmuurisolatie. De kosten hiervan heb je binnen vier jaar terugverdiend – en met de huidige hoge gasprijzen mogelijk zelfs eerder.

Is er geen spouwmuur aanwezig, dan kun je overwegen om de muren aan de binnen- of buitenkant te isoleren. Dat is duurder en ingrijpender en kun je beter combineren met een verbouwing.

Ook dakisolatie is een slimme stap, aangezien door het dak veel warmte verloren gaat. Deze investering heb je er doorgaans binnen zeven jaar uit.

Dat is vergelijkbaar met vloerisolatie, via de kruipruimte of – als dat niet gaat – de bovenkant van de vloer.

... maar of ruiten vervangen zin heeft, valt te bezien

Verder kun je overwegen om ramen met enkel glas te vervangen door HR++ of triple glas. Dit leidt niet alleen tot lagere stookkosten, maar zorgt ook voor minder tocht en geluidsoverlast.

Dit is echter niet goedkoop: voor een gemiddeld rijtjeshuis moet je volgens Milieu Centraal rekenen op circa 3.000 euro. Deze kosten heb je binnen tien jaar terugverdiend.

Dubbel glas vervangen door een nog meer energiezuinige variant levert aanzienlijk minder financieel voordeel op. Het duurt ongeveer 25 jaar voordat je de investering hebt terugverdiend. Of dat de moeite waard is, is dus de vraag.

Hoe lang de terugverdientijd van isolerende maatregelen in jouw huis zijn, hangt af van de omvang van je huis, het type woning, bouwjaar en je energieverbruik.

Stap 2: stook zuinig

De gasrekening kan ook aanzienlijk omlaag door zuiniger te stoken. Zorg ervoor dat alle deuren in huis dicht zijn (eventueel met behulp van deurdrangers) en verwarm alleen ruimtes waar je veel bent. Dit kan meer dan 300 euro per jaar schelen, volgens Milieu Centraal.

Zet verder de verwarming ’s nachts en overdag als je er niet bent op 15 graden. Voor vloerverwarming wordt een iets hogere temperatuur geadviseerd (17 of 18 graden), omdat het meer energie kost om deze steeds weer opnieuw op te warmen dan wanneer de verwarming op een constante temperatuur blijft staan.

Stap 3: koop radiatorfolie, tochtstrips en een brievenbusborstel

In het kader van 'grote halen, snel thuis' zijn er eenvoudige maatregelen waarmee je het gasverbruik flink kunt terugdringen, zonder dat je je stookgedrag hoeft aan te passen.

Denk bijvoorbeeld aan radiatorfolie, die de straling van de radiator reflecteert, waardoor minder warmte naar buiten ontsnapt. Ook tochtstrips en een brievenbusborstel zijn slimme investeringen. Een gang naar de bouwmarkt heb je vaak al binnen een jaar terugverdiend.

Stap 4: zorg voor een goede ventilatie

Je huis goed ventileren is niet alleen goed voor je gezondheid, maar ook voor je portemonnee. Natuurlijk kost het energie om frisse lucht naar binnen te laten stromen en op te laten warmen. Maar daar staat tegenover dat droge lucht warmte beter geleidt dan vochtige lucht. Door efficiënt te ventileren kun je ervoor zorgen dat je niet onnodig veel gas verstookt.

Oudere woningen zijn alleen te ventileren via ramen en roosters. Erg comfortabel is dat niet. In plaats daarvan kun je een ventilatie-unit overwegen met warmteterugwinning, die de binnenkomende lucht opwarmt met de warme lucht die naar buiten stroomt.

Er zijn ook vraaggestuurde exemplaren met een ingebouwde CO2-meter en luchtvochtigheidsmeter, die zelf bepalen hoe sterk moet worden geventileerd. Ontvang je bijvoorbeeld bezoek, waardoor de lucht bedompter wordt, dan ventileert hij harder dan wanneer jij alleen thuis bent.

Stap 5: kies voor een duurzame verwarming

Het meeste gasverbruik zit in het verwarmen van je huis, gevolgd door het gebruik van warm water in de badkamer en de keuken. Je kunt hierop besparen door een oude verwarmingsketel te vervangen door een energiezuinige HR-ketel.

... zoals een (hybride) warmtepomp

Wil je nog minder afhankelijk worden van gas, dan kun je een warmtepomp overwegen. Het minst ingrijpend is een hybride warmtepomp die de warmte in de buitenlucht gebruikt om je huis te verwarmen. Hiermee ga je niet volledig van het gas af: een HR-ketel springt op koude dagen bij om je huis te verwarmen.

Dit leidt tot een hoger stroomverbruik, maar het gasverbruik gaat wel flink omlaag.

Kies je voor een volledig elektrische warmtepomp (die warmte haalt uit de lucht, de bodem of het grondwater), dan heb je geen CV-ketel meer nodig.

Maar er moet wel een boiler voor warm tapwater worden geïnstalleerd. Ook moet je buiten je huis een installatie neerzetten waarmee de warmte kan worden opgenomen. Niet elke woning is hiervoor geschikt. Bovendien is deze pomp een stuk duurder in aanschaf dan de hybride variant.

Een volledig elektrische warmtepomp is alleen een optie als je huis heel goed is geïsoleerd. Ook moet je een verwarmingssysteem hebben dat toe kan met een lagere temperatuur, zoals vloerverwarming of een lage temperatuur radiator. Anders wordt het niet voldoende warm in huis.

Ben je benieuwd of jouw radiatoren of vloerverwarming geschikt zijn voor een warmtepomp, dan kun je met hulp van Milieu Centraal een verwarmingstest uitvoeren. Je verlaagt dan in een koude periode twee weken lang de temperatuur van je CV-ketel naar 50 graden en gaat dan checken of het nog comfortabel blijft in huis. Na die testperiode kun je een persoonlijk advies krijgen over de beste vervolgstap. Meer informatie vind je op deze website.

Welke pomp je ook kiest, vraag altijd offertes aan bij verschillende aanbieders, want de prijsverschillen zijn groot.

Bedenk verder dat een warmtepomp elk jaar onderhoud nodig heeft. Daar hangt uiteraard een prijskaartje aan.

Lees ook: Hybride warmtepomp populair door hoge gasprijs: dit moet je weten over kosten, subsidie en jaarlijkse besparing op je energierekening

Stap 6: ga elektrisch koken

De eerste drie stappen waren laaghangend fruit: maatregelen waarmee je in één klap het gasverbruik flink kon terugdringen.

Wil je volledig van het gas af, dan ontkom je er niet aan om daarnaast je gasfornuis te vervangen door een elektrisch apparaat of een kookplaat met inductie. Maar omdat koken op gas slechts 2 tot 3 procent van je totale gasverbruik uitmaakt, zet deze stap wat minder zoden aan de dijk.

Stap 7 … liefst in combinatie met zonnepanelen

Voor je portemonnee maakt de overstap op inductie niet veel uit, zoals je kunt lezen in dit uitgebreide artikel. Maar heb je ook zonnepanelen die stroom leveren waarmee je kunt koken op inductie, dan valt er meer te winnen.

De kwaliteit van zonnepanelen is de afgelopen dertig jaar fors verbeterd, terwijl de prijzen zijn gedaald. Je moet wel een flinke voorinvestering doen, maar hebt de kosten meestal binnen zeven jaar terugverdiend. Bovendien kun je bij de aanschaf van zonnepanelen de BTW terugvragen.

Een bijkomend voordeel van zonnepanelen is dat deze leiden tot een waardestijging van je huis. Hierdoor verdien je bij verkoop van je huis een deel van de investering terug.

Helaas leent niet iedere woning zich voor zonnepanelen, dus je moet wel even uitzoeken of dit voor jou een optie is. Op de website van Milieu Centraal staat een handige tool waarmee je dit kunt checken.

Net als bij warmtepompen is het verstandig om meerdere offertes op te vragen, want de verschillen in prijs en kwaliteit zijn groot.

Let ook goed op de omvormer, die ervoor zorgt dat je de opgewekte energie kunt gebruiken om de was door te draaien of elektrisch te koken. Ook hier lopen prijs en kwaliteit nogal uiteen.

Vergeet tot slot de voorwaarden niet uit het oog. Denk bijvoorbeeld aan de lengte van de garantie op de panelen, omvormer en installatie. Sommige aanbieders garanderen een minimumrendement. Pakt de opbrengst achteraf lager uit, dan krijg je het verschil vergoed. Dat is mooi meegenomen.

Lees meer over maatregelen om van het gas af te gaan: