Microsoft zet onder de nieuwe topman Nadella vol in op online diensten. De oude Windows-cultuur kon weleens een belemmering zijn om de transitie snel te maken, schrijft Z24’s Herwin Thole.

De verkopen van besturingssysteem Windows gaan goed en online kantoorpakket Office365 draait lekker. Maar van de overname van de mobiele tak van Nokia heeft de Amerikaanse technologiereus Microsoft nog weinig plezier.

Dinsdag nabeurs bleek dat Microsoft in de maanden april, mei en juni van dit jaar de nettowinst met 7 procent zag dalen vergeleken met een dezelfde periode een jaar eerder, onder meer als gevolg van de overname van de mobiele activiteiten van het Finse Nokia.

Topman Satya Nadella trok zich vooral op aan de vooruitzichten van clouddiensten die via internet worden aangeboden. Zo kreeg kantoorpakket Office 365 er een miljoen abonnees bij, waarmee het totaal op 5,6 miljoen klanten kwam. “Ik ben trots dat onze agressieve beweging richting clouddiensten zicht uitbetaalt”, aldus Nadella.

Waar zijn voorganger Steve Ballmer een halfslachtige strategie op tafel legde, durft Nadella wel te kiezen voor een duidelijke koers. Een korte terugblik.

Visie Steve Ballmer

In de zomer van vorig jaar mocht toenmalig topman Ballmer voor de laatste keer een slinger geven aan het rad van fortuin dat Microsoft heet. En dat was bepaald geen gelukstreffer.

'One Microsoft', noemde Ballmer zijn visie voor de toekomst van het bedrijf. Middels een grootscheepse interne reorganisatie hergroepeerde het kolossale concern zich rondom twee polen: devices and services, oftewel apparaten en diensten.

Het nieuwe Microsoft moest in de ogen van Ballmer zich zowel richten op hardware (Windows, Windows Phone, Surface, Xbox) als online diensten (Office 365, Azure, Bing, Skype, OneDrive). Anders gezegd: Ballmer wilde dat Microsoft zowel Apple als Google was. Daarmee bracht hij het concern, waar hij al sinds 1980 werkzaam was, in een ongemakkelijke spagaat.

Twee tegenpolen verenigen

De verdienmodellen van Apple en Google zijn namelijk tegenpolen en dus moeilijk te verenigen in hetzelfde bedrijf. Apple focust uitsluitend op het eigen ecosysteem van hardware en software. Zo werkt de opslagdienst iCloud alleen met Apple-apparaten. Google wil juist met zijn diensten als een zoekmachine, e-mail en online opslag op zoveel mogelijk plekken tegelijk zijn.

Kiezen voor het ene model betekent automatisch dat dat ten koste gaat van het andere. Je kunt in het huidige technologielandschap niet én inzetten op een sterk eigen platform, én zorgen dat jouw diensten zoveel mogelijk mensen bereiken.

Monopolie in de jaren negentig

Ballmer dacht echter dat zijn plan kans van slagen had, omdat zijn visie diep geworteld is in het Microsoft van eind jaren negentig, toen het bedrijf door de alliantie met chipmaker Intel beschikte over de dominante combinatie van soft- en hardware. Windows beheerste meer dan 90 procent van de pc-markt, en dus verkochten softwarepakketten als Office ook goed.

Dat is ruim tien jaar later anders. Door de opkomst van smartphones en tablets draait het computergebruik niet meer uitsluitend om Windows. Van de ruim 2,4 miljard apparaten die er naar verwachting dit jaar over de toonbank gaan, heeft bijna de helft Google's Android aan boord, becijferde marktonderzoeker Gartner.

Het belang van Windows is in het huidige mobiele tijdperk dus afgenomen, maar Ballmer kon simpelweg niet loskomen van het idee dat Windows de levensader van Microsoft is. Hij hield vast aan het belang van het besturingssysteem en wilde tegelijkertijd inzetten op de online diensten van Microsoft. Zoals eerder gememoreerd, een heilloze middenweg.

Nadella kiest wel

De nieuwe topman Satya Nadella durft wel scherp te kiezen; hij zet in op de ontwikkeling van mobiele diensten en de cloud. Kortom: het Google-model. Met e-maildienst Outlook, opslagdienst OneDrive, zoekmachine Bing, beldienst Skype, onlinekantoorpakket Office 365 en cloudplatform Azure beschikt Microsoft over meer dan genoeg troeven.

Maar het maken van een dergelijke transitie is niet eenvoudig. Er zijn nog tienduizenden mensen werkzaam bij Microsoft, die net als Ballmer de hoogtijdagen van Windows hebben meegemaakt. De plannen van Nadella zullen ontegenzeggelijk weerstand oproepen.

De cultuuromslag gaat wellicht sneller als Microsoft zijn hardware-tak afstoot, zoals analist Ben Thompson suggereert op zijn blog. Dan kan het bedrijf onder Nadella zich vol richten op de toekomst als softwaremaker, zonder dat de geest van Steve Ballmer en oprichter Bill Gates rondwaart.

Lees ook

Waarom Apple steeds meer op Microsoft lijkt

Het probleem van Facebook: jij bent zelf de adverteerder

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl