Of het vaak voorkomt, weet de Belastingdienst niet, maar in principe kan iedere werknemer zijn baas om een lening vragen. Als deze akkoord gaat en de lening verstrekt, kan dit best aantrekkelijk zijn. Bij je baas betaal je geen afsluitprovisie zoals vaak bij een bank.
Voor een werkgever is het een relatief goedkope manier van belonen, en vooral een manier om werknemers aan zich te binden.
Voordeel door lagere rente
Als je baas een lening geeft tegen een lagere rente dan de bank, ziet de fiscus dit als een voordeel voor de werknemer. Dit voordeel, het renteverschil, is dan loon in natura. Hierover moeten in principe de loonheffingen worden ingehouden. Maar er zijn uitzonderingen, waarbij dat voordeel niet wordt belast.
Normpercentage
Om een eventueel rentevoordeel te berekenen, hanteert de Belastingdienst een normpercentage dat ieder jaar wordt vastgesteld voor het hele kalenderjaar. Het maakt niet uit of de lening een variabele rente heeft. Ook doet het er niet toe of de werknemer enige vorm van zekerheid (een onderpand dus) heeft gegeven.
In 2010 is het normpercentage 2,5 procent en in 2009 was dit 4,9 procent. Als de lening renteloos is, dan wordt het te belasten rentevoordeel over 2010 dus gesteld op 2,5 procent.
Lenen voor je huis
Er zijn echter een paar uitzonderingen waarbij een eventueel rentevoordeel niet door de fiscus wordt belast. De werkgever mag dan in principe een renteloze lening aan zijn werknemers verstrekken.
Dit mag wanneer de lening wordt gebruikt voor het kopen, onderhouden of verbeteren van een eigen woning. Je moet voor de belastingdienst dan wel schriftelijk vastleggen dat de lening voor je eigen woning wordt gebruikt. Jet moet kopieën van aankoopbewijzen, rekeningen en dergelijke kunnen overleggen. Voorwaarde is verder dat je de rente voor deze lening - als die niet door je baas was verstrekt - ook had kunnen aftrekken in je aangifte Inkomstenbelasting.
Leg de afspraken goed vast
Het goed vastleggen van de afspraken die je met je werkgever maakt over het lenen van geld is in ieder geval aan te raden, zegt belastingadviseur Arjan Hof van Jongbloed Fiscaal Juristen. "In het geval van een lening voor de eigen woning moet de werknemer schriftelijk verklaren dat de lening wordt gebruikt voor de eigen woning. De werkgever moet in alle gevallen de afspraken vastleggen en bewaren in de loonadministratie. Je moet in elk geval vastleggen welke afspraken zijn gemaakt over rente en aflossing van de lening.”
Bovendien is het aan te raden de overeenkomst voor te leggen aan de belastingdienst, zo voorkom je eventuele misverstanden met de fiscus.
Lening voor thuiswerkplek
Maar niet alleen voor het kopen van een huis kun je zeer aantrekkelijk lenen van de baas. “Hij mag ook een renteloze lening worden verstrekken voor uitgaven die een werkgever belastingvrij mag vergoeden of verstrekken. Bijvoorbeeld de thuiswerkplek (1.815 per euro vijf jaar) of de kosten voor dubbele huisvesting (maximaal 2 jaar)”, aldus Hof.
Bovendien laat de Belastingdienst weten dat het rentevoordeel niet belast wordt wanneer het gaat om een lening voor de aanschaf van een computer die voor 90 procent of meer voor de dienstbetrekking wordt gebruikt. Wel moet er bij de computer of de inrichting van de werkplek aan overige voorwaarden voor belastingvrije vergoeding of verstrekking van die zaken worden voldaan.
Handboek loonheffingen
Meer informatie over hierover is te vinden in het Handboek Loonheffingen 2010 van de Belastingdienst. In paragraaf 17.35 worden personeelsleningen behandeld. In paragraaf 17.8 van dit handboek vind je de regels over computers en in paragraaf 17.56 de informatie over voorwaarden voor de thuiswerkplek. Het handboek is te raadplegen op de website van de belastingdienst.
Uit dienst
Maar wat gebeurt er met de lening die je bij je baas hebt afgesloten wanneer je uit dienst treedt? “Dan blijft de lening in principe gewoon bestaan”, zegt Arjan Hof.
“Omdat er sprake is van een civielrechtelijke overeenkomst tussen twee partijen. De voorwaarden kunnen naar mijn mening gelijk blijven. Voor de wet Loonbelasting ben je namelijk ook werknemer als je inkomen/ voordelen ontvangt uit een vroeger dienstbetrekking."
Maar ook hier is het opletten. Gaat het om bijvoorbeeld leningen voor de thuiswerkplek: die voorwaarden veranderen wel degelijk. “De vergoedingen en verstrekkingen zijn namelijk slechts vrijgesteld voor zover ze van belang zijn voor het uitoefenen van de dienstbetrekking. Dat betekent dat in dat geval de te lage rente als inkomen uit vroegere dienstbetrekking zal worden belast.” Die thuiswerkplek heb je immers niet meer nodig wanneer je uit dienst gaat.
In de praktijk komt belastingadviseur Arjan Hof het niet vaak tegen dat een werkgever zijn werknemer geld leent voor een huis of inrichten van een thuiswerkplek. Een mogelijke verklaring kan zijn dat een lening voor een huis al gauw in de tonnen loopt en dit een grote greep uit de kas is bij de baas. Het legt dus een enorm beslag op de liquiditeit van het bedrijf.
Leuke secundaire arbeidsvoorwaarde
Al met al is het lenen bij je baas een stuk voordeliger voor werknemers dan lenen bij een bank. Ook als het eventuele rentevoordeel belast is. Voor werknemers die best een lening van de baas kunnen gebruiken, is het dus zeker de moeite waard om de mogelijkheid eens aan te kaarten.
Het kan een aantrekkelijke secundaire arbeidsvoorwaarde opleveren en als alternatief dienen voor een zwaar belaste bonus of winstdelingsregeling.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl