- De gemiddelde loonstijging in nieuwe cao’s kwam in april uit op 3,7%, het laagste niveau in ruim tweeënhalf jaar, volgens werkgeversvereniging AWVN.
- AWVN signaleert zorgen over de houdbaarheid van hoge loonstijgingen, vooral in sectoren met sombere vooruitzichten zoals de industrie.
- Loonstijgingen werken ook door in de middenhuur, omdat de maximale toegestane huurverhoging is gebaseerd op de gemiddelde stijging van de cao-lonen met een opslag.
- Lees ook: CAO-lonen stegen ‘veel te hard’ met ruim 5% in 2024
De gemiddelde loonstijging in nieuwe cao’s bedroeg in april 3,7 procent, waarmee het percentage voor het eerst in ruim tweeënhalf jaar onder de 4 procent uitkwam. Volgens werkgeversvereniging AWVN lijkt daarmee een langverwachte dalende trend in loonafspraken nu weer door te zetten. De organisatie spreekt van een mogelijke kentering na een periode van aanhoudend hoge stijgingen.
AWVN maakt zich naar eigen zeggen al langer zorgen over de hoge loonstijgingen die worden afgesproken in nieuwe cao’s. Dat komt volgens de organisatie door ‘onzekere’ en soms ‘ronduit slechte’ vooruitzichten in bepaalde sectoren, met name in de industrie.
Sinds het maandgemiddelde in juni 2023 opliep naar 8 procent, nemen de loonafspraken in cao’s alweer langere tijd af, ziet AWVN. Maar die daling stokte afgelopen najaar, waarna de maandgemiddelden bleven hangen op iets boven de 4 procent. De gemiddelde loonafspraak over 2025 ligt na vier maanden op 4,1 procent.
“Afschaling van productiecapaciteit en reorganisaties vinden nu bij diverse industriële bedrijven plaats, soms zelfs gevolgd door bedrijfssluiting”, signaleert AWVN. “Om te helpen die trend te keren, is het noodzakelijk dat de vakbonden in de cao-onderhandelingen de gezondheid en de marktpositie van bedrijven als uitgangspunt nemen.”
"Dat de FNV standaard een loonwens van 7 procent op tafel legt, ongeacht de toestand bij het betreffende bedrijf of bedrijfstak, is werkgevers een doorn in het oog", voegt de werkgeversvereniging daaraan toe.
Het looncijfer van AWVN geeft aan wat werknemers die onder de betreffende cao's vallen in de komende twaalf maanden aan loonsverhogingen kunnen verwachten. In april werden 31 nieuwe cao's afgesloten die in totaal gelden voor 104.000 werknemers.
Cao-lonen werken door in de stijgingen van de middenhuur
De effecten van afgesproken loonstijgingen reiken verder dan alleen het maandelijkse loonstrookje. Ze zijn door afspraken over huurstijgingen ook belangrijk voor de toegestane huurverhogingen voor de nieuwe middenhuur in de komende de jaren.
Die maximaal toegestane verhoging van De Jonge's middenhuur wordt gebaseerd op de cao-loonontwikkeling. Zo was deze over 2024 uiteindelijk 6,7%, met 1% opslag komt het maximum voor 2025 op 7,7%.
Omdat in de vrije sector in principe de inflatie als basis geldt, kan het in sommige jaren voorkomen dat de maximale verhoging in de vrije sector lager is dan die van de 'beschermde' middenhuur. Hogere cao-afspraken leiden hoe dan ook - met enige vertraging - tot een hogere toegestane huur in die middensector.
Overigens kan ook de sociale huur soms met een grotere stijging te maken krijgen dan de vrije sector, politieke discussie over dit soort stijgingen leidden recent nog tot, onduidelijke afspraken over een huurbevriezing.