Het is drukker dan normaal in kledingzaak Manzara op de Eerste van
Swindenstraat in Amsterdam. “En dan moet het Suikerfeest nog beginnen.”
Verkoopster Ayse, lange blauwe jurk en lichtgroene hoofddoek, verbaast het
niet. “Elke ramadan is het zo druk. Wij plannen onze nieuwe collectie expres
net voor het Suikerfeest. Dan willen de mensen er op hun best uitzien. Dan
geven ze geld uit.”
Yilmaz, die samen met zijn vrouw in Manzara winkelt, bevestigt dat. “Het is
echt belangrijk om er met het Suikerfeest netjes uit te zien”, legt hij uit.
“Iedereen koopt nu nieuwe kleding.” Zijn vrouw trekt hem alweer mee naar het
volgende rek.
Het Suikerfeest, waarmee de ramadan wordt afgesloten, doet sterk denken
aan kerst. Met mooie kleding, lekker eten en geld uitgeven. “Bestedingen
nemen op zo’n moment flink toe”, aldus Ilhan Akel, directeur van het
Nederlands Centrum voor Buitenlanders (NCB) en zelf een Turk. “In
moslimlanden zie je ook altijd een forse opleving van de consumptie tijdens
de ramadan.”
Het Nederlandse bedrijfsleven speelt echter nauwelijks in op de
kooplust van de 850 duizend Nederlandse moslims. Dat is vreemd wie bedenkt
dat het Suikerfeest al bijna een nationale feestdag is. En zeker gezien de
overstelpende aandacht die er is voor Sinterklaas, Pasen en Kerst.
Pepernoten liggen wel al in de supermarkt.
“Nee, wij doen niets extra’s rond het Suikerfeest”, is het commentaar van
Unilever, dat veel bekende supermarktmerken onder zich verenigd. Ook
supermarktbedrijf Albert Heijn houdt geen speciale acties. “Niet op
landelijk niveau in ieder geval. Lokaal krijgen uitbaters wel ruimte om iets
te doen. Maar dat is dan hun keuze.”
Volgens Jan van Wijngaarden, winkelmanager van supermarkt C1000 in de
Javastraat, verandert zijn winkel op zaterdagen in een soort bazaar. “Alleen
maar allochtonen. Het is een hele andere wereld.” Met ramadan doet zich nog
een ander fenomeen voor. Vooral na vier uur staan er rijen tot achter in de
winkel. "Twintig, vijfentwintig meter lang."
“Bladerdeeg, zonnebloemolie en suiker”, vervolgt hij. “Het is
niet aan te slepen. Pallets vol gaan er doorheen. Daar maken ze van die
zoete koekjes van.” Die producten moet Van Wijngaarden daarom wat meer
inkopen. Maar daar blijft het ook bij. “Geen speciale acties voor het
Suikerfeest. Heeft ook helemaal geen zin. Die gasten willen toch alleen maar
de koopjes.” Zijn omzet is deze maand niet merkbaar hoger.
Even verderop in de straat zit de Turkse groenteman annex kruidenier Eufraat
en Tigris. De verkoper pakt een pak bakhlava, een traditioneel Turks baksel.
Prijs 11 euro. “Maar het komt speciaal voor ons uit Syrië. Dat heeft niemand
anders hier.” Hij wijst met zijn vinger rond en doelt op de andere Turkse
winkels in de straat.
De koekjes ernaast komen uit dezelfde streek. Eveneens exclusief en ook
al duur: 10 euro voor een pak. “De mensen willen goede koekjes”, is zijn
commentaar. En de producten lopen tijdens ramadan extra hard, vertelt de
verkoper. Net als de mooie snoepjes. Maar levert de ramadan ook meer op? “Ik
denk het wel. Zeker vlak voor het Suikerfeest.”
Een concreter antwoord komt van de Mustafa Yakhlaf, mede-eigenaar van
mini-conglomeraat Yakhlaf. Naast een slachterij, een slagerij, een bakkerij
en Turkse supermarkten, beheert het ook een rijschool.
“Ik heb zakelijk gezien liever een ramadan dan een maand december. Ze
(moslims, Z24) willen een maand lang goede kwaliteit vlees. Filet, ossehaas,
mooi gehakt, maar wel volgens de regels geslacht. En wij spelen daar op in.”
De meeste moslims hebben een beperkt budget, legt Yakhlaf uit. Maar met
de ramadan telt dat even niet. “Ik schat dat onze omzet tijdens die periode
gemiddeld zo'n 10 tot 20 procent hoger ligt dan in andere maanden.”
En daarmee lijkt de ramadan veel op onze traditionele feestmaand. Volgens het
CBS waren de omzetcijfers van de supermarkten in december vorig jaar
gemiddeld 15 procent hoger in vergelijking met de rest van het jaar.
Yakhlaf: “De Nederlandse supermarkten profiteren ook.” Maar dat blijkt mee te
vallen. De C1000 in de Javastraat, met zijn vele moslimklanten, merkte wat
betreft verkopen weinig. Ook Albert Heijn merk weinig tot niets in de
omzetcijfers. “Geen kersteffect tijdens de ramadam”, zegt een
AH-woordvoerder. Er bestaan ook geen concrete plannen. Maar zegt ze, “het
Suikerfeest wordt steeds bekender. Dus het is te verwachten dat dit nog wel
gaat komen.”
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl