Dat het verdelen van ABN Amro onder de drie banken van het consortium een
pijnlijke operatie zou worden, dat was te verwachten. Maar dat de Europese
Commissie als eerste het mes in het ABN-vlees zou zetten, is een verrassing.
Volgens concurrentiecommissaris Neelie Kroes wordt de combinatie Fortis en
ABN Amro Nederland te dominant. De overname mag alleen doorgaan als: ‘de
factoringdochter van ABN Amro volledig en de Nederlandse divisie
zakenbankieren ten dele wordt afgestoten’, zo maakte de Europese Commissie
woensdagavond bekend.

Het eerste slachtoffer van de verdeel-en-heers-politiek van Kroes is
een heel bijzonder Nederlands bedrijf: de Hollandsche Bank-Unie (HBU). Een
Rotterdamse handelsbank waar de geur van de Holland-Amerikalijn en de
koffieplantages in de West omheen hangt. De scheepjongens van Bontekoe
hadden er graag een rekening geopend.

De HBU werd opgericht in 1914 als de ‘Hollandsche Bank voor Zuid-Amerika’, met
vestigingen in Buenos-Aires, Rio de Janeiro en Sao Paulo. Exportfinanciering
en valutahandel waren de belangrijkste bronnen van inkomsten. In 1933 ging
de bank samen met de ‘Hollandsche Bank voor de Middellandsche Zee’, en
ontstond de Hollandsche Bank-Unie. Twee jaar later werd de Hollandsche Bank
voor West-Indië overgenomen, waarmee de HBU ook kantoren in Willemsstad en
Carácas verkreeg.

Precies veertig jaar geleden, in 1967, kocht de Algemene Bank Nederland
de HBU op. Dankzij het kapitaal van de ABN kon de handelsbank verder
expanderen in het buitenland. Na de fusie tussen ABN en Amro bank in 1991
bleef de HBU onder eigen naam en als een zelfstandige dochter opereren. Een
ABN Amro-klant die fysiek goud, zilver of platina wil kopen wordt
vriendelijk doorverwezen naar de kantoren van de Hollandsche Bank-Unie.

Deze kleine eeuw bancaire geschiedenis wordt door Fortis nonchalant als
wisselgeld gebruikt om Europese toestemming voor overname te krijgen.

Alleen zal de HBU niet kunnen overleven op de mondiale financiële markt,
daarvoor heb je diepe zakken nodig. Wie neemt dit Hollandse zakenbankje
onder de hoede? Is het iets voor de Rabobank misschien? De coöperatieven
bank zou daarmee eindelijk de slapende internationale aspiraties kunnen
wekken?

Of nog beter: kan Dirk Scheringa de handelsbank niet kopen? Met Gerrit
Zalm als adviseur en een echte bankvergunning op zak, is zijn DSB-bank bezig
met een razendsnelle volwassenwording. Een leuk handelsbankje past daar wel
bij. En op zakenreis in Brazilië en Argentinië kan Scheringa dan meteen een
paar nieuwe spitsen voor AZ uitzoeken.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl