Wat deed de 15-jarige zoon van Femke Halsema in juli op een woonboot?

De Telegraaf schrijft dat het kind van de Amsterdamse burgemeester vorige maand is gearresteerd in verband met een inbraak. Dat wordt bevestigd door de woordvoerder van Halsema en advocaat Peter Plasman.

Maar daarna lopen de verklaringen over het incident flink uiteen.

Volgens De Telegraaf werd de jongen in het weekeinde van 14 juli opgepakt na een achtervolging. Hij was met een andere jongen op de vlucht omdat zij waren betrapt bij een inbraak op een woonboot. Na de arrestatie vond de politie op de woonboot twee messen die de jeugdige verdachten kennelijk als wapen hadden meegenomen. Ook werd op de vluchtroute een alarmpistool gevonden.

Halsema heeft een andere lezing. In een brief aan alle Amsterdammers schrijft de burgemeester dat haar zoon samen met vrienden aan het “klieren” en selfies aan het maken was met een nepwapen. Uit verveling drongen zij een verlaten woonboot binnen en spoten ze brandblussers leeg.

"De politie is op de overlast af gekomen, mijn zoon is gaan rennen, heeft paniekerig het nepwapen weggegooid, is toen alsnog gestopt en ingerekend", aldus de 53-jarige oud-leider van GroenLinks. "Daarmee heeft hij de wet overtreden - hij had het nepwapen niet bij zich mogen hebben en hij had de verlaten boot niet mogen betreden - en daarvoor zal hij de gevolgen moeten dragen."

Ook advocaat Plasman vindt de termen van inbraak en wapenbezit zwaar overtrokken: "Er is sprake van puberaal gedrag, niet meer dan dat. Hij is scholier en nooit eerder met de politie in aanraking geweest." Volgens Plasman is de jongen alleen aangehouden voor overtreding van de Wet wapens en munitie, voor het bezit van een verboden nepwapen. Hij is niet voor inbraak in een woonboot opgepakt.

Geen sprake van een doofpot

Volgens De Telegraaf is er binnen kringen van politie en Openbaar Ministerie groot ongenoegen, omdat de aanhouding al weken ’onder de pet’ wordt gehouden. Meerdere politiemensen zeggen volgens de krant van hogerhand opdracht te hebben gekregen om te zwijgen over het incident.

Halsema ontkent dat zij de politie zou hebben gevraagd de naam af te schermen. Wel hoopte ze dat "men discreet zou zijn omdat mijn functie mijn zoon kwetsbaar maakt voor publiciteit die hem jaren kan achtervolgen."

De inbraak van half juli en de arrestatie van haar zoon heeft Halsema direct gemeld bij de gemeentesecretaris en het integriteitsbureau van de gemeente. "Omdat ik geen enkele verstrengeling wil laten ontstaan tussen mijn bezorgdheid als moeder en mijn verantwoordelijkheid als burgemeester. In de driehoek heb ik er niet over gesproken, aan de commissaris en de hoofdofficier heb ik laten weten dat wij als ouders de zaak met de dienstdoende beambten afhandelen."

Van een doofpot is volgens haar geen sprake. Zo heeft het Openbaar Ministerie in Amsterdam de zaak overgedaan aan het OM in Haarlem, juist om "te vermijden dat er een verwijt van bevoordeling of de suggestie van een ‘doofpot’ zou kunnen ontstaan", aldus de burgemeester. "Er is sprake van een privékwestie, van een jongen van vijftien jaar wiens gegevens in vergelijkbare zaken nooit openbaar zouden zijn gemaakt."

Ook politie en OM zeggen dat er geen sprake is van een doofpot. "In de zaak waar De Telegraaf vandaag uitgebreid over schrijft is het algemene beleid gehanteerd dat voor elke 15-jarige jongen in Nederland geldt. Er is dan ook helemaal geen sprake van dat een aanhouding ‘onder de pet’ is gehouden. Juist om elke schijn van partijdigheid te voorkomen is de zaak overgedragen aan een ander parket."

Ze benadrukken dat politie en OM altijd terughoudend zijn in zaken waarbij een minderjarige is betrokken. Die moet worden beschermd tegen schending van zijn privacy omdat dat "nodeloze stigmatisering" kan opleveren. "Het persoonlijk belang weegt dan in beginsel zwaarder dan het belang om de maatschappij te informeren", aldus de verklaring.

Halsema is boos op De Telegraaf

Advocaat Plasman wil niet voorspellen hoe de zaak verder wordt afgehandeld. "De officier van justitie kan beslissen om de zaak aan de rechter voor te leggen, maar het is ook gebruikelijk dat zoiets wordt afgehandeld via bureau Halt of met een transactie. Dat hangt af van de inschatting van de aspecten van het specifieke geval."

Halsema maakt zich in elk geval boos over de handelwijze van De Telegraaf: "Voordat er een rechterlijk oordeel is geveld heeft De Telegraaf hem op de voorpagina veroordeeld voor een delict dat hij niet heeft gepleegd. (..) Mijn zoon is een gewone Amsterdamse jongen die inderdaad een fout heeft begaan die hij moet herstellen. Hij verdient geen extra publieke straf, alleen omdat hij mijn zoon is."

De politie in Amsterdam onderzoekt of er vanuit politiegelederen is gelekt naar De Telegraaf. Een woordvoerder meldt: "Zoals gebruikelijk wordt gekeken of er onderzoek kan worden gedaan naar de herkomst van het lek."