The Original, dat is de tagline van de Fatboy. Elke meubelmaker die een zitzak
introduceerde die maar enigszins op de Fatboy lijkt, werd dan ook meteen
gesommeerd om deze van de markt te halen.

Dat was ook het geval bij Sitting Bull. De door een Duits bedrijf
geproduceerde met piepschuim gevulde zitzak, die nogal op het Fatboy-model
lijkt.

Toen het bedrijf zich op Nederlandse richtte, sommeerde Fatboy de
Duitsers hun Sitting Bull van de markt te halen. Al eerder had Fatboy
rechtzaken gewonnen over het auteursrecht op de zitzak.

Om imitaties te voorkomen heeft Fatboy alles wettelijk vastgelegd met
patenten, zo meldde hij eerder in een interview met Z24. Naast het label en
de naden, ook bijvoorbeeld het materiaal en de vulling. Met die argumenten
wist Fatboy lookalikes van de markt te krijgen. De rechtbank bepaalde dat
Fatboy het originele ontwerp in handen had en dat imitatie daarvan verboden
was.

Maar de Duitsers gooiden het over een andere boeg. Zij betwistten de
originaliteit van het ontwerp, gemaakt door de Fin Jukka Setälä. Volgens hen
had Setälä zich voor zijn ontwerp laten inspireren door een andere zitzak,
de Airbag. Deze was ontworpen door landgenoot Ilkka Suppanen, die bovendien
aan dezelfde universiteit heeft gestudeerd als Setälä.

"Bij de dagvaarding van Fatboy zat een kopie van een van de oudste
schetsen van die zitzak. Die tekening hebben we vergeleken met de Airbag en
de gelijkenis was treffend. Op basis daarvan hebben wij vraagtekens gezet
bij de originaliteit van het ontwerp," meldt Fleur Folmer, advocaat bij
Nauta Dutilh namens Sitting Bull.

De eerste publicaties van de Airbag stammen uit 1997, die van de Fatboy uit
1998. Na schetsen over elkaar heen gelegd te hebben, concludeerde de
rechtbank dat de Fatboy was overgetrokken van de Airbag.

Hieruit volgt dat de Fatboy niet auteursrechtelijk beschermd kan worden.

In het vonnis staat te lezen dat de vorm van de Fatboy een "opgeblazen
hoofdkussen" is, dat al "tientallen, zo niet honderden jaren
bestaat en niet kan worden gemonopoliseerd. Het enkele ‘opblazen’ van het
formaat van een kussen creëert geen nieuw auteursrechtelijk werk."

Floortje Smits, advocaat van Fatboy, noemt de argumentatie "flinterdun".
"We hebben de rechten nooit aangevraagd op basis van een schetsje, dat
hebben we gedaan op basis van het definitieve ontwerp. Het is dus idioot dat
ze die schets als uitgangspunt nemen."

Directeur Robertjan Zonneveld van Fatboy is woedend over de uitspraak. "Met
wat verkleinen, vergroten en draaien kan je alles op elkaar laten lijken. Ze
hebben met een gemanipuleerde tekening de rechter weten te overtuigen. De
Airbag is een stoel en lijkt niet eens op de Fatboy."

"Maar het ergste vind ik dat ze Setälä, een gerenommeerde
ontwerper wiens werk in tientallen musea hangt, nu afschilderen als een
oplichter," aldus Zonneveld.

Fatboy meldt het niet bij de uitspraak te laten zitten en de zaak aan te
vechten. Sitting Bull-advocaat Folmer laat weten de zaak met vertrouwen
tegemoet te zien.

Saillant detail in deze zaak is dat de rechten van de Airbag in handen zijn
van Fatboy, die van plan is het ontwerp in productie te nemen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl