- Australië wil een wet invoeren die Facebook en Google dwingt mediabedrijven te betalen voor hun nieuws.
- In antwoord daarop heeft Facebook alle nieuwsfeeds in Australië geblokkeerd, terwijl Google deals heeft gesloten met mediabedrijven.
- Dit moet je weten over de gecompliceerde situatie die wereldwijde gevolgen kan hebben.
Facebook baarde woensdag opzien door alle nieuwsfeeds te blokkeren voor zijn Australische gebruikers en alle content die Australische mediabedrijven publiceren voor gebruikers wereldwijd.
Facebook deed dat om te voorkomen dat het moet voldoen aan de wet die Australië onlangs voorstelde, The News Media and Digital Platforms Mandatory Bargaining Code. Als die wordt aangenomen zullen techbedrijven als Facebook en Google uitgevers moeten betalen voor het recht hun nieuws te tonen op sociale media-platforms en op te nemen in hun zoekmachines.
Google nam de vlucht naar voren en sloot al overeenkomsten met mediabedrijven als News Corp van Rupert Murdoch en belangrijke Australische mediaconcerns als Nine Entertainment en Seven West Media.
Australië wil met de nieuwe wet de macht van de techgiganten op het gebied van digitaal adverteren terugdringen, een belangrijke oorzaak van de dalende omzetten van nieuwsuitgevers in de laatste twintig jaar. Facebook stelt dat de wet de relatie tussen techplatforms en uitgevers verkeerd beoordeelt.
Maar de situatie is veel ingewikkelder dan alleen maar een poging een eerlijk speelveld te creëren voor digitale media en het kan gevolgen hebben voor de hele wereld.
Dit moet je weten over het gevecht tussen Australië, Facebook en Google over wie er moet betalen voor online nieuws.
Hoe zijn we hier beland?
Nieuwsuitgevers hadden al langere tijd een appeltje te schillen met bedrijven als Facebook en Google. Ze beschuldigen hen ervan advertentie-inkomsten af te pakken (met als gevolg het verdwijnen van journalistieke banen), terwijl ze via hun algoritmes ook grote controle uitoefenen over uitgevers en profiteren van het tonen van nieuws aan hun gebruikers zonder de makers daarvan te betalen.
De techbedrijven zijn de afgelopen jaren in antwoord daarop verschillende initiatieven gestart om de journalistiek te steunen en nieuwscontent te promoten op hun platforms, zoals het Journalism Project en News tab van Facebook en het News Initiative en News Showcase van Google, maar de impact daarvan was zeer bescheiden en de nieuwssector blijft het zwaar houden.
Toezichthouders zijn in toenemende mate op zoek naar manieren waarop Facebook en Google gedwongen kunnen worden om mediabedrijven te betalen voor hun content. Australië loopt daarbij voorop, samen met de EU en individuele lidstaten als Frankrijk, Duitsland en Spanje.
De Australische mededingingswaakhond, The Competition and Consumer Commission, is al drie jaar bezig met de nieuwe wet die deze week tot zoveel ophef heeft geleid en onderdeel is van de bredere inspanningen van Australië om big tech aan te pakken.
Wat behelst de Australische wet precies?
De wet die nu voorligt dwingt bedrijven als Facebook en Google om Australische uitgevers direct te betalen voor nieuws dat ze laten zien op hun sites of waar ze naar linken. Ook moeten ze uitgevers 28 dagen van tevoren waarschuwen als ze hun algoritmes gaan aanpassen.
Heel concreet wordt geëist dat ze binnen drie maanden individuele overeenkomsten sluiten met uitgevers. Anders bepaalt een door de overheid benoemd arbitragepanel hoeveel er betaald moet worden.
Zal de wet worden aangenomen?
Ja. Het Australische Huis van Afgevaardigden heeft het wetsvoorstel deze week goedgekeurd en nu moet de Senaat zich er over gaan buigen. Verwacht wordt dat ook de senatoren in meerderheid zullen instemmen, hoewel er nog gesprekken lopen tussen de betrokken bedrijven en de Australische regering.
Wie worden de winnaars en verliezers?
Kleinere uitgevers komen niet in aanmerking voor betalingen en dus zullen grote uitgevers als News Corp waarschijnlijk het meest profiteren, schreef The Syndey Morning Herald.
De wet verplicht uitgevers ook niet om hun nieuwe inkomsten te besteden aan journalisten en nieuwsgaring, stelt journalist Casey Newton. Daardoor zouden de betalingen in de zakken van bestuurders en investeerders terecht kunnen komen.
Wat was de reactie van Facebook?
Facebook stelde in een blogpost dat de wet de relatie die het bedrijf heeft met uitgevers "fundamenteel verkeerd beoordeelt" en betoogt dat uitgevers juist meer van profiteren van hun aanwezigheid op Facebook dan Facebook zelf.
Volgens Facebook bedraagt nieuwscontent "minder dan 4 procent van de totale content die mensen zien" en verdienden Australische uitgevers daar vorig jaar omgerekend zo'n 260 miljoen euro aan.
Omdat Facebook relatief weinig te verliezen heeft, trekt het bedrijf van Mark Zuckerberg de stekker er nu maar helemaal uit.
Sinds afgelopen woensdag kunnen Australische uitgevers geen content meer posten of delen op hun Facebook-pagina's, kunnen Australische Facebook-gebruikers helemaal geen nieuwscontent meer zien (ook niet van internationale mediabedrijven) en is voor alle gebruikers wereldwijd de content van Australische uitgevers geblokkeerd.
Door de maatregelen zijn per ongeluk ook sommige niet-nieuwspagina's niet meer te zien op Facebook.
Wat was de reactie van Google?
Moederbedrijf Alphabet van Google heeft wat betreft het wederzijdse profijt een wat gelijkwaardiger relatie met mediabedrijven en heeft zich fel verweerd tegen het wetsvoorstel. In januari kreeg Google forse kritiek omdat het een aantal Australische nieuwssites verborgen hield in de zoekresultaten.
Google heeft deze week omvangrijke deals gesloten met de grote Australische mediabedrijven Seven West en Nine Entertainment en zelfs met News Corp. Ook heeft het zijn nieuwsplatform News Showcase uitgebreid in Australië.
