- De EU moet volledig stoppen met de import van fossiele brandstoffen uit Rusland.
- Dat heeft de Europese Commissie besloten.
- Deze stop moet ingaan vanaf 2027 en vanaf dit jaar mogen geen nieuwe deals meer gesloten worden.
- Lees ook: Olie-export Rusland staat onder druk, nu sancties op Russische schaduwvloot zijn aangescherpt.
De Europese Commissie wil dat de Europese Unie volledig stopt met de import van Russische fossiele brandstoffen, zoals olie, gas en van kernenergie. Daarom moet de EU na het einde van dit jaar geen nieuwe Russische gasdeals meer maken en moet eind 2027 alle import van Russisch gas zijn stopgezet. Dat staat in een routekaart die de Europese Commissie dinsdag heeft gepresenteerd.
Na de inval in Oekraïne nam de import van Russische fossiele brandstoffen flink af, maar de vraag naar goedkoop Russisch gas is vorig jaar toegenomen. De Commissie ziet de afhankelijkheid van Russisch gas als veiligheidsbedreiging, waarbij de EU samen moet optrekken om hiervan af te komen.
“Het is nu tijd dat Europa zijn energiebanden met een onbetrouwbare leverancier volledig verbreekt”, zegt voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen. “Energie die naar ons continent komt, mag niet de prijs zijn voor een agressieoorlog tegen Oekraïne. We zijn dit verschuldigd aan onze burgers, aan onze bedrijven en aan onze dappere Oekraïense vrienden.”
Door het importverbod stapsgewijs te introduceren, hoopt de Commissie dat de energieprijs niet al te veel omhoog schiet. Ook wil de Commissie kijken waar de lidstaten ergens anders olie of gas vandaan kunnen halen, of lidstaten gezamenlijk kunnen inkopen en hoe lidstaten elkaar kunnen helpen met bijvoorbeeld de opslag of verplaatsing van gas.
Ongeveer een vijfde van het geïmporteerde gas in de EU komt uit Rusland. Volgens de Commissie hebben vorig jaar tien EU-lidstaten gas en drie lidstaten olie geïmporteerd uit Moskou. Zes EU-landen hebben uranium geïmporteerd of gebruikgemaakt van Russische diensten voor uranium, wat wordt gebruikt voor kernenergie.
Nederland voerde in het eerste kwartaal van dit jaar 609 miljoen kubieke meter Russische vloeibaar gemaakt aardgas (lng) in, meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Lidstaten moeten voor het einde van het jaar een plan indienen hoe ze Russische fossiele brandstoffen gaan uitfaseren, zegt de Commissie. De 27 lidstaten moeten zich nog buigen over de routekaart.
EU haalt naar verwachting meer vloeibaar aardgas uit VS en Qatar
De Europese Unie zal meer vloeibaar gemaakt aardgas (lng) uit de Verenigde Staten en Qatar importeren als Russisch gas wordt verboden, verwachten energie-experts.
De maatregelen leiden volgens de kenners niet tot gastekorten, maar energie-analist Jilles van den Beukel van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS) verwacht wel een kleine prijsstijging voor Europese consumenten en bedrijven.
Morena Skalamera, docent Russische en internationale studies bij de Universiteit Leiden, noemt het stoppen met Russisch lng "goed nieuws". Ze denkt wel dat het opschalen van vloeibaar gas uit de VS "problematisch" kan worden bij onderhandelingen over importheffingen. "De regering van Trump kan gas gebruiken voor politieke onderhandelingen met Europa", zegt ze.
Eurocommissaris Maroš Šefčovič (Handel) meldde onlangs in een interview met de Financial Times dat de EU bereid is meer lng uit de VS te importeren om een handelsakkoord te sluiten. Van den Beukel zegt dat de EU dit wil doen om van Russisch gas af te komen, "niet om Trump een plezier te doen". Dat de EU afhankelijker zal worden van lng uit de VS levert volgens hem wel een dilemma op. "De EU is niet enthousiast over Amerikaans lng, want de productie en het transport hebben een hoge uitstoot van broeikasgassen."
De analist is niet verrast door de plannen. Hij stelt dat de EU een aantal jaren heeft gewacht met een verbod omdat er nu meer lng-capaciteit bijkomt en Europa dus meer alternatieven krijgt. Wel voorziet hij "in beperkte mate" duurder gas voor consumenten en bedrijven. Hoeveel duurder weet hij niet, maar hij denkt niet dat de prijzen zo hoog worden als in 2022.
Op de langere termijn biedt het Russische gasverbod een kans voor kernenergie en duurzame energie, zegt Skalamera. Ze prijst Nederland op het gebied van duurzame energieopwekking, vooral windenergie.