Zeuren over leeftijdsdiscriminatie van ouderen op de arbeidsmarkt heeft geen zin. Ouderen moeten zelf hun verantwoordelijkheid nemen, betoogt Errol Keyner. Dat geldt ook voor hemzelf.
Oud is uit. Regelmatig horen we horrorverhalen over de moeilijkheden die oudere werknemers hebben om aan het werk te komen.
Onlangs berichtten curatoren dat failliete ondernemingen oudere (dure) werknemers lozen om vrolijk met goedkope jonge krachten door te starten. Het is soms zelfs al vanaf je veertigste lastig een baan te vinden. Vijftigers zijn net niet kansloos. Met zestig ben je definitief afgeschreven.
Met de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd in het achterhoofd, ligt cynisme voor de hand. De gelukkige grijsaards die wel nog betaald werk mogen verrichten, tellen hun zegeningen en kijken wel uit vrijwillig ontslag te nemen om vervolgens vol zelfvertrouwen eens rond te kijken naar ander werk.
Vaak wordt gewezen naar de verantwoordelijkheid van werkgevers. Zo zouden zij meer moeten investeren in bijscholing. Of gewoonweg klakkeloos oudere werknemers moeten aannemen. De overheid – wie anders – zou dit allemaal moeten afdwingen.
Hand in eigen boezem
Ik vrees dat wij ouderen vooral zelf onze verantwoordelijkheid moeten nemen. Als jongeren de ouderen verdringen van de arbeidsmarkt, moeten ouderen of productiever of goedkoper worden.
Wanneer je (zoals ik) houterig op je toetsenbord zit te rammen als ware het een typemachine uit het midden van de twintigste eeuw, terwijl een (veel goedkopere) jongeling elegant en spelenderwijs binnen enkele minuten een ICT-applicatie weet te gebruiken, weet je dat je op achterstand raakt.
Onze rijkere werk- en levenservaring zal niet voor altijd voldoende compensatie bieden. Wij moeten zelf zorgen waar voor ons geld te bieden. Dus zelf bijscholen waar nodig. En als het allemaal niet meer zo gemakkelijk gaat, harder je best doen of een deel van je vrije tijd opofferen ter compensatie van je lagere productiviteit.
En wanneer dat allemaal onvoldoende blijkt, dan zullen we door de zure appel moeten bijten en ons aantrekkelijker moeten maken voor werkgevers. Dat betekent akkoord gaan met veel lagere lonen en loonnevenkosten voor die ouderen die in de productiviteitsrace zijn achteropgeraakt. Misschien ligt daar nu eens wel een faciliterende of zelfs dwingende rol voor de overheid.
Errol Keyner is adjunct-directeur bij de Vereniging van Effectenbezitters (VEB), maar schrijft dit artikel op persoonlijke titel.
