- De stijging van de energierekening van huishoudens verloopt niet gelijkmatig, blijkt uit transactiedata van betalingen die ABN AMRO bijhoudt.
- Volgens economen van de bank bedraagt de gemiddelde stijging van de energierekening momenteel zo’n 20 procent voor huishoudens in het eerste kwartaal van 2022.
- Er zijn echter ook groepen die nog weinig merken van de stijging van energieprijzen, bijvoorbeeld omdat ze de prijzen van stroom en gas voor langere tijd hebben vastgezet.
- Lees ook: Afwasmachine of toch ouderwets met de hand afwassen: wat is zuiniger qua energieverbruik?
De stijging van prijzen van stroom en gas komt niet bij alle huishoudens op hetzelfde moment even hard aan. Dit heeft te maken met verschillen tussen vaste en variabele contracten, en bijvoorbeeld afspraken over termijnbedragen.
Volgens het economisch bureau van ABN AMRO hebben sommige huishouden te maken met een forse prijsstijging, terwijl anderen juist minder blijken te betalen.
Gemiddeld stijgen de energiekosten voor huishoudens in het eerste kwartaal van dit jaar met 20 procent, vergeleken met dezelfde periode een jaar eerder, blijkt uit een analyse van transactiedata van ABN AMRO.
Ruim de helft van de Nederlanders heeft een contract met een looptijd van een of meer jaar, stellen deskundigen van de bank. Voor een deel van deze groep zou de rekening juist zijn gedaald omdat de winter relatief mild was en ze daarom minder gas hebben gestookt.
Er zijn ook mensen die juist fors meer betalen, bijvoorbeeld als ze recent zijn overgestapt naar een nieuwe energieleverancier of te maken hebben met aflopende contracten met een langere looptijd. Volgens de transactiedata van de bank heeft deze groep te maken met een gemiddelde stijging van rond de 25 procent in het eerste kwartaal van dit jaar.
De economen van ABN AMRO denken wel dat de stijging van de energieprijzen problematisch kan uitpakken voor een specifieke groep huishoudens. Dit geldt vooral voor mensen met lage inkomens die een variabel contract hebben of een vast contract dat net afloopt.
Verder voorziet de bank dat de groep huishoudens die te maken krijgt met de steeds hogere energierekeningen later dit jaar nog flink zal toenemen. Dit zal waarschijnlijk in de tweede helft van dit jaar en volgend jaar duidelijk drukken op de koopkracht.
Van belang hierbij is onder meer dat er bij variabele contracten, waarvan de prijzen normaal gesproken in januari en juli worden aangepast, grote veranderingen zijn. Zo gaat energieleverancier Eneco de prijzen van variabele contracten maandelijks aanpassen en heeft Vattenfall dit tussentijds per 1 april gedaan.
Let op termijnbedrag van de energierekening
Wie een variabel contract heeft moet ook opletten wat er gebeurt met het termijnbedrag van de energierekening. Dat is het maandelijkse bedrag dat je betaalt op basis van het geschatte verbruik over een periode van twaalf maanden. De aanpassing van het termijnbedrag hoeft niet gelijk te lopen met de aanpassing van de energietarieven. Hoe dit is geregeld hangt af van de energieleverancier.
Voor het termijnbedrag geldt dat er na twaalf maanden een verrekening plaatsvindt met de werkelijke kosten, waarbij je een bedrag terugkrijgt, of juist moet bijbetalen. Vervolgens gaat dan een nieuw termijnbedrag in voor twaalf maanden.
Energieleveranciers kunnen op verschillende manieren omgaan met het termijnbedrag bij een tariefswijziging:
- Het termijnbedrag wordt meteen aangepast op het moment dat de nieuwe tarieven voor gas en stroom ingaan. Mogelijk kun je het termijnbedrag daarna nog zelf aanpassen.
- Het termijnbedrag wordt niet meteen aangepast, omdat dit bijvoorbeeld geldt voor 12 maanden vanaf ingang van het contract. Mogelijk kun je het termijnbedrag wel op eigen initiatief aanpassen.
- In veel gevallen kun je het termijnbedrag zelf aanpassen, ongeacht of het termijnbedrag automatisch wordt aangepast op het nieuwe energietarief.
Wil je niet voor verrassingen komen te staan bij de eindafrekening, dan is het wellicht goed om uit te zoeken wanneer het termijnbedrag wordt gewijzigd als het energietarief voor stroom en gas is aangepast.
