Een stelregel onder sporteconomen is dat spitsen die voor veel geld zijn gehaald relatief minder doelpunten maken. Die relatie gaat niet helemaal op voor PSV.

Dure spitsen scoren niet, heet het boek van journalist Simon Kuper en sporteconoom Stefan Szymanski. Daarin doen ze twaalf gouden regels voor de transfermarkt uit de doeken.

Zo worden sterren van recente WK’s en EK’s overgewaardeerd, volgens de auteurs. Koop ze daarom niet. Ook voor spitsen, bepaalde nationaliteiten zoals Brazilianen en Nederlanders en oudere spelers wordt meer geld betaald dan ze in werkelijkheid waard zijn.

Die constateringen zijn bondig samengevat in de titel: Dure spitsen scoren niet. Het is volgens Kuper en Szymanski vanuit economisch perspectief zinniger om spitsen zelf op te leiden en de transfermarkt af te speuren naar spelers die ondergewaardeerd worden dan om de hoofdprijs te betalen, zoals Real Madrid nu doet voor Gareth Bale.

Hoe doen de spitsen van PSV het?

Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van PSV zochten de Tilburgse economen Jan van Ours en Martin van Tuijl uit of de stelregel van Kuper en Szymanski ook opgaat voor de spitsen van de Eindhovense club.

Ze bekeken de centrumspitsen die PSV kocht na het Bosman-arrest van 15 december 1995 en die meer dan één competitiewedstrijd hebben gespeeld. Het transferbedrag gecorrigeerd voor de inflatie zetten ze af tegen het gemiddeld aantal doelpunten per wedstrijd. Dat leverde de onderstaande grafiek op.

De data zijn afkomstig van transfermarkt.de, psvweb.nl, psv.nl, Eindhovens Dagblad en Fulhamweb.co.uk. Bekijk hier een grotere versie van de grafiek.

Volgens de onderzoekers toont deze grafiek aan dat er een positief verband is tussen het aankoopbedrag en het scorend vermogen van de aanvallers. Spitsen als Van Nistelrooy en Kežman, die voor veel geld zijn gehaald, springen eruit qua productiviteit. Van de spitsen waar geen transfersom voor is betaald, presteert alleen Arnold Bruggink naar behoren.

Hierbij wel de kanttekening dat een spits op meerdere manieren nuttig kan zijn voor het team dan alleen door het maken van doelpunten. Statistieken als assists of het aantal gewonnen duels in een wedstrijd zijn niet meegenomen.

Ook is het ene doelpunt het andere niet. De beslissende goal waardoor een club met drie punten naar huis gaat is belangrijker dan de vierde of vijfde goal in een ruime overwinning.

Romario, Ronaldo en Nilis

Van Ours en Van Tuijl keken ook kort naar de periode voor het Bosman-arrest. Het vermoeden dat dure spitsen wel scoren bij PSV wordt daar bevestigd. Spelers als Romario, Ronaldo en Luc Nilis waren niet goedkoop, maar bleken wel trefzeker.

Het kan toeval zijn, maar het lijkt in ieder geval aan te tonen dat PSV over een goed netwerk en scoutingapparaat beschikt.

Missers

Toch maakte de Eindhovense club ook weleens missers. De IJslandse spits Eidur Gudjohnsen wordt in 1998 fysiek ongeschikt bevonden voor topvoetbal door PSV. Slechts twee jaar later staat Gudjohnsen in het veld bij Chelsea, dat 7,5 miljoen euro voor hem betaalde.

In 2004 laat PSV Klaas-Jan Huntelaar voor minder dan een miljoen euro naar Heerenveen vertrekken. Vijf jaar later neemt Real Madrid Huntelaar voor 25 miljoen euro over van Ajax.

Het toont volgens Van Ours en Van Tuijl aan dat het ook voor PSV een lastig karwei blijft om de kwaliteit van een spits in een vroeg stadium juist in te schatten.

Lees ook

Deze voetballers gingen zakelijk ten onder

Messi, Maradona en Beckham spelen komend seizoen bij Farnborough

Zelfs supporters zeggen: geen gemeentegeld naar voetbalclubs

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl