- Bondskanselier Friedrich Merz wil dat Duitsland het sterkste leger van Europa krijgt.
- Die grote beleidsverandering komt door de Russische invasie van Oekraïne en de nieuwe NAVO-doelen.
- Experts zien flinke obstakels zoals de financiering, rekrutering en gebrek aan politiek draagvlak.
- Lees ook: Rusland is veel effectiever geworden met artillerie-aanvallen – Daar moet de NAVO een antwoord op vinden
De nieuwe Duitse bondskanselier Friedrich Merz beloofde vorige week “het sterkste conventionele leger van Europa” te gaan opbouwen.
Duitsland en andere Europese landen zijn bezig zich te herbewapenen vanwege de Russische invasie van Oekraïne, maar het is een sterk contrast met het Duitse beleid sinds de Tweede Wereldoorlog dat veel meer was gericht op ‘soft power’ dan op militaire macht.
Dus is het wel realistisch dat Duitsland het sterkste leger van Europa krijgt?
“Op dit moment is het geld er en de Duitsers hebben diepe zakken”, zegt onderzoeker Ulrich Kühn van Carnegie Endowment for International Peace tegen Business Insider.
"Wat er mist is politieke overeenstemming tussen verschillende politieke partijen", zegt hij. "Zo is de meeregerende sociaaldemocratische SPD sceptisch over het uitoefenen van militaire macht".
Voor het eerst na WOII langdurig Duitse troepen in buitenland
Vorige maand maakte Duitsland bekend dat het langdurig troepen naar Litouwen gaat sturen — de eerste keer sinds de Tweede Wereldoorlog dat er voor een langere periode Duitse soldaten worden ingezet in een ander land.
Volgens Kühn is de toezegging van Duitsland om het defensiebudget te verhogen "alleen maar een begin is als het doel daadwerkelijk is om het sterkste leger van Europa te krijgen."
"De Duitse wapenindustrie heeft langetermijncontracten nodig tot ver in het volgende decennium en overheidssubsidies om snel de productie op te kunnen schalen", zegt hij.
In mei 2024 bestond de Bundeswehr, het Duitse leger, uit 180.215 actieve leden.
Directeur Jörn Fleck van het Atlantic Council's Europe Center zegt tegen BI dat het uitbreiden van het leger naar 200.000 strijdkrachten is uitgesteld tot 2031 "vanwege magere rekrutering en vergrijzing van het leger."
Maar hij zegt dat Duitsland "belangrijke eerste stappen heeft gezet om van het Duitse leger opnieuw een van de sterkste conventionele legers van Europa te maken."
Fleck wijst op een speciaal fonds van 100 miljard euro om het leger te moderniseren, dat in 2022 werd aangekondigd. En op aanpassingen van de grondwet om een deel van de defensieuitgaven niet mee te laten tellen voor de Duitse schuldenrem die werd ingesteld na de financiële crisis van 2008, en die het begrotingstekort beperkt tot slechts 0,35 procent van het bbp. Ter vergelijking: het Amerikaanse begrotingstekort bedroeg vorig jaar meer dan 6 procent.
Maar Fleck waarschuwt wel dat Duitsland "twee tot drie decennia van veel te weinig investeringen in het leger moet goedmaken."
'Inhaalslag vereist politieke vastberadenheid en leiderschap'
"Het duurt jaren om de geslonken omvang, gebrekkige paraatheid en infrastructurele uitdagingen die daar het gevolg van zijn weer om te draaien", legt hij uit. "Dat kan niet worden opgelost met geld alleen en vereist langdurige politieke vastberadenheid en leiderschap."
Een pluspunt voor Duitsland is de aanwezigheid van een bloeiende defensie-industrie met grote spelers als Rheinmetall en KNDS, maar ook middelgrote bedrijven en innovatieve startups.
In 2024 zag Rheinmetall zijn militaire tak met 50 procent groeien.
De Duitse defensiestrategie is gericht op cruciale technologieën, schaalvoordeelen en het potentieel van de Europese markt en dat is "een positieve stap in de juiste richting", zegt Fleck. Maar hij voegt daar wel aan toe dat Duitsland "zijn inkoopprocessen fundamenteel zal moeten veranderen" om zijn defensie-industrie een boost te geven.
Volgens hem zal een grotere militaire capaciteit van Duitsland een positieve invloed hebben op heel Europa, gezien het politieke en economische gewicht dat de Duitsers in de schaal kunnen leggen.
Dat werd al zichtbaar bij het REARM-initiatief dat de deur opende voor landen om meer geld uit te geven aan defensie en het EU-voorstel om gezamenlijk leningen aan te gaan voor het ontwikkelen en aankopen van militair materieel.
"Als Duitsland met zijn beladen geschiedenis zijn defensie op orde krijgt, dan kunnen andere landen dat ook", zegt Kühn.
LEES OOK: 5 dingen die je moet weten over Friedrich Merz, de nieuwe bondskanselier van Duitsland