- De sterke beursrally van dit jaar doet sommige beleggers vrezen dat aandelenmarkten tegen piekniveaus aanlopen, waarna een terugval kan volgen.
- Analisten van zakenbank Bank of America geven aan welke indicatoren aanwijzingen kunnen geven over het bereiken van een top op de beurs.
- Tegelijk waarschuwen ze dat verkopen op een top niet per een verstandige strategie is.
- Lees ook: Tijd voor gezonde zomercorrectie op de beurs? Eerste alarmbellen rinkelen
Aandelenbeleggers mogen tot nog toe niet klagen over het beursjaar 2024. Brede aandelenindices zijn fors gestegen, waarbij in de Verenigde Staten de S&P 500-index sinds de start van het jaar een plus van 14 procent heeft geboekt. Dat is vooral te danken aan een rally van grote technologie-aandelen.
Intussen is de beweeglijkheid van de beurs opvallend laag, De zogenoemde VIX-index is sinds januari met 5 procent gedaald, wat impliceert dat er weinig onrust is op de markt.
Maar volgens analisten van Bank of America beginnen beleggers zich ongemakkelijker te voelen over de beursrally.
In een nieuw rapport stellen de analisten dat klanten steeds vaker vragen stellen over historische indicatoren voor een top van een bullmarkt. Daarvoor hebben de analisten een lijstje van 10 indicatoren opgesteld die zij het meest betrouwbaar vinden.
Het goede nieuws: slechts 4 van de 10 indicatoren wijzen op topvorming op de beurs, vergeleken met een gemiddelde van 7 van de 10 bij eerdere historische piekniveaus.
10 indicatoren die van belang zijn voor een beurspiek
De analisten van Bank of America keken onder leiding van aandelenstrateeg Savita Subramanian naar indicatoren die betrekking hebben op het beleggerssentiment en -gedrag, marktwaarderingen en macro-economische factoren.
Indicatoren die tot nu wijzen op een piekvorming op de beurs in de VS, zijn het consumentenvertrouwen, het vertrouwen van beleggers, de omgekeerde rentecurve en verkrappende kredietvoorwaarden.
Beleggersentiment- en gedrag
Graadmeters die het beleggerssentiment en -gedrag meten, kijken naar hoe consumenten en beleggers denken over de beurs en de economie.
De meting van het consumentenvertrouwen van The Conference Board is een indicator die dit jaar wijst op het einde van een bullmarkt op de beurs. Deze index noteerde historisch op een niveau van 110 punten in de zes maanden voorafgaand aan elke marktpiek sinds juli 1990. In januari dit jaar bereikte de index het niveau van 111 punten.

Het beleggersvertrouwen, dat Bank of America definieert als de groep consumenten die hogere aandelenprijzen verwacht in de komende 12 maanden, kan ook een indicator voor een marktpiek zijn. Bij eerdere hoogtepunten was het nettopercentage van consumenten die optimistisch zijn over de beurs, meer dan 20 procent. Momenteel is dit percentage 23 procent volgens gegevens van The Conference Board, wat dus consistent is met piekvorming op de beurs.
Een hoge aandelenallocatie van analisten die bij banken en brokers werken, kan ook wijzen op een marktpiek. Maar de zogenoemde Sell Side Indicator (SSI) van Bank of Amerika laat dit nog niet zien. Op dit moment is de indicator "Neutraal".
Als analisten hoge verwachtingen hebben van de winstgroei van bedrijven, is de kans groter dat aandelen teleurstellen. Daarom zijn de langetermijngroeiverwachtingen voor bedrijven uit de S&P 500-index een indicator voor een mogelijke marktpiek. Bij vier van de laatste zes beurstoppen lagen de langetermijngroeiverwachtingen voor de S&P meer dan één standaarddeviatie boven het 5-jaarsgemiddelde, maar deze indicator wijst momenteel niet op een marktpiek.

De internetzeepbel van begin deze eeuw, de financiële crisis van 2008 en de bearmarkt van 2022 kenden allemaal een verhoogde fusie- en overnameactiviteit vlak daarvoor. Het aantal overnametransacties kan daarom iets zeggen over een aanstaande marktpiek.
Vaak kan een relatief hoog aantal overnames, waarbij Bank of America kijkt naar een transactieactiviteit over drie maanden die meer dan 1 standaarddeviatie boven het gemiddelde over 10 jaar ligt, duiden op een groot vertrouwen van beleggers. Dat is nu niet het geval, aangezien de fusie- en overnameactiviteit na 2022 is afgenomen en laag is gebleven.
Waardering van aandelen
Hoge waarderingen van aandelen kunnen ook op een piek in de markt wijzen, maar de indicatoren van Bank of America met betrekking tot de koers-winstverhouding wijzen daar momenteel niet op.
Historisch gezien duiden een hoge koers-winstverhouding en inflatie op het einde van een bullmarkt. De S&P 500-index komt historisch gezien onder druk te staan als de som van de koers-winstverhouding en de inflatie minstens één standaarddeviatie boven het 10-jaars gemiddelde ligt.
De koers-winstverhouding op basis van de behaalde winst in de afgelopen twaalf maanden van de S&P 500 is op dit moment 24 en de Amerikaanse inflatie is 3,3 procent, waardoor de som 27 is. Dat is 0,9 standaarddeviatie boven het gemiddelde, niet hoog genoeg voor een marktpiek.
Vaak presteren dure aandelen beter dan goedkopere aandelen vlak voor een marktpiek, waarbij aandelen met een hoge koers-winstverhouding op basis van de verwachte winst ten minste 2,5 procent beter presteren dan aandelen met een lagere koers-winstverhouding in de zes maanden voor een top. Hoewel groeiaandelen het momenteel goed doen, duidt deze indicator niet op topvorming van de beurs.
Twee macro-economische indicatoren, de omgekeerde rentecurve en verkrappende kredietvoorwaarden, wijzen wel op piekvorming van de beurs.
De rentecurve is omgekeerd sinds juli 2022, waarbij kortlopende rentes in de VS hoger zijn dan langlopende staatsrentes. Dit is traditioneel een signaal dat beleggers zich zorgen maken over de gezondheid van de economie.
Verder hebben banken de neiging om de kredietvoorwaarden voor zakelijke leningen voor grote bedrijven aan te scherpen, vlak voordat de markt piekt. Volgens een peiling van de Federal Reserve heeft op dit moment 16 procent van de banken de kredietvoorwaarden aangescherpt, waarmee de drempel voor het waarschuwingssignaal van deze indicator is bereikt.
Een derde macro-economische indicator is de Credit Stress Indicator (CSI) van Bank of America. Die meet de stand van zaken op de kredietmarkt aan de hand van toegang tot leningen voor bedrijven, de omvang van schuldfinanciering en kredietratings. De CSI daalt historisch vaak tot onder de 0,25 in de zes maanden voorafgaand aan een piek in de markt, maar staat nu op 0,39. Deze indicator staat dus niet op rood.
Wat te doen als de beurs piekt?
Met deze gemengde signalen kan het moeilijk zijn om beleggingsbeslissingen te nemen in de huidige markt. Dus wat moeten beleggers doen als de markt piekt?
Volgen de analist en van Bank of America is de beste beleggingsaanpak ook de eenvoudigste: vasthouden aan je beleggingen.
Vasthouden aan beleggingen is beter dan verkopen uit paniek of angst, aldus de bank. Historisch gezien houden cumulatieve rendementen voor en na marktpieken elkaar in evenwicht, wat betekent dat langer vasthouden de kans op verlies kan verkleinen.
Voor de S&P 500-index geldt dat hoe langer de beleggingsperiode, hoe kleiner de kans op een negatief rendement.